Metaverse bir balon mu yoksa geleceğin kendisi mi?

Berfin ÇİPA

1992 yılında ilk kez Neal Stephenson’ın Snow Crash romanında ortaya çıkan Metaverse 30 yıl aradan sonra yapılan yatırımlarla birlikte, ulaşılamayacak bir evren olmaktan uzaklaştı. 2021’de ivmeyi yakalayan Metaverse bazı çevrelerce sanal dünyanın tercih edilebilirliğinin az olmasıyla eleştirildi. Biz de bu haberde masaya yatırdık: Metaverse bir balon mu yoksa geleceğin kendisi mi?

“Radikal değişime hazır olmalıyız"

Gate Türkiye Araştırma Müdürü Sevcan Dedeoğlu 2023 yılında Metaverse yatırımlarının sosyal ve ekonomik faktörler nedeniyle artmasını ve daha stratejik hedeflerin oluşmasını beklediğini söyledi. Dedeoğlu; “Türkiye’de bazı bankalar Metaverse platformu Decentrland üzerinde şube ve temas alanı açtı. Temel hedef, müşterilerin avatar banka görevlilerinden hizmet alabildiği bankacılık senaryolarını ortaya koymak.

Ancak bu süreçte iş modellerinin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Japonya’da Metaverse Ekonomik Bölgesi var ve bu bölgeyi genişletmek için pek çok teknoloji imalat ve finans firması beraber çalışıyor. Yapı kullanıcıları Web3 hizmetlerine bağlamak için oyunlaştırılmış deneyimler kullanıyor. Benzer yapılar Türkiye’de de olmalı” dedi.

Virtual Tourist Kurucusu Altuğ İşler; “İş kripto tarafında olduğunda 24 saat bile insanlara uzun bir süre olarak geldiğinden teknolojik gelişimin bir anda önemli bir trend haline gelmesi bekleniyor. Fakat metaverse daha yolun çok başında. 5 sene sonra hepimizin nasıl cep telefonu varsa VR gözlüklerimiz de olacak. Fark etmeden hepimiz bu evrenin bir parçası olacağız” ifadelerini kullandı.

Planlar tutmadı

Meta'nın Metaverse departmanı dördüncü çeyrekte 4.279 milyar dolar zarar etti. Öte yandan SEC 75 milyar dolarlık fonunu gerekli görülmediği gerekçesiyle durdurdu.Devrim Danyal Akademi Kurucusu Devrim Danyal; “Intel CEO'su yaptığı açıklamalarda, bilişim sistemlerinde kullanılan altyapı bileşenlerinin, Meta'nın hayal dünyası olarak gündeme getirdiği imkanlara ayak uyduracak seviyede olmadığını bizzat gündeme taşıdı.

İletişim altyapı kurucuları da benzer şekilde, internetin şu an için 2 boyutlu veri transferini anca kaldırabildiğini, Metaverse tanımlamasının en temel özelliklerinden biri olan 3 boyutlu görüntü transferinin bu altyapıyla gerçekçi olmadığını belirttiler. Bu doğrultuda Meta'nın planları pek tutmadı. SEC de sürece bu açıdan yaklaştığında şu anki imkanlarla Metaverse fonu ihtiyacı olmadığı konusunda bir fikir yürütmüş oldu. Ancak hiç bir şekilde bu kavramının balon olduğu ya da rafa kaldırıldığını ifade edilemez” dedi.

Tim Danışmanlık Kurucu Ortağı Dr. Vedat Güven ise; “Metaverse orta vadeli geleceğin teknolojisi. 8-10 sene sonra adı farklı olsa da bizim hayatımızın büyük bir kısmı dijital dünyada geçecek. Böylece Metaverse’ün balon olmadığını ilerde göreceğiz. SEC’in Metaverse fonu kriptolara ilgi yüksekken 2021 Mart ayında başlatıldı ve güzel para toplandı. Kasımdan beri kripto kışı yaşıyoruz. Bu ilginin azalması fiyatların düşmesine sebep olunca kitle fonuna para yatıranların ilgisi azaldı. Metaverse öyle bir yapı ki çok para yatırıp üretim yapıp büyük bir dünya yarattıktan sonra gelen insanlardan para kazanabilirsiniz” şeklinde konuştu.

Güven, Metaverse’ün finansal teknolojilerine katkısı ne olacak sorusunu şöyle yanıtladı; “Finansal teknolojilerin Metaverse’ü; müşteri bulma konusunda kolaylaşma açısından oyunlaşma mekaniklerinin devreye girmesi ve müşteri sadakatini ve kalıcılığını sağlamak adına bankacılık dışında faaliyet yapmaları için kullanacağını düşünüyorum”

“Metaverse'ün geleceğine güveniyoruz"

Sanal turizm alanında Metaverse’te alt yapı geliştirdiklerini belirten İşler, Virtual Tourist ile hedeflerini EKONOMİ Gazetesi’ne anlattı; “İnsanların VR gözlükleriyle dünyadaki önemli müzelerde gezinmelerini sağlayacak bir alt yapı geliştiriyoruz.

Biz Metaverse’ün geleceğine güveniyoruz. Sanal turizm konseptinde gelecekte çok kıymetli bir alan olacağını düşünüyoruz. Projemizin üzerinde 1 senedir çalışıyoruz. Şuan Ayasofya’nın modellemesi bitirildi önümüzdeki ay itibariyle de bütün kullanıcılarımızın kullanımına sunulacak. Farklı modellemeler de yapacağız. Önümüzdeki 10 yıl içinde Metaverse’ün geleceği domine edeceğine inanıyoruz. Turizm ile alakalı önemli bir köşe taşı tuttuğumuza inanıyoruz”