Yumurtanın başkenti Afyon'da kuş gribi alarmı
Türkiye’nin yumurta üretim merkezi Afyonkarahisar Başmakçı’da kuş gribi nedeniyle 4,5 milyona yakın tavuk itlaf edildi. Hastalığın etkisiyle yumurta fiyatlarında kolide 6 liraya varan artış yaşandı.
Mehmet Hanifi GÜLEL-Hatice Aydoğan ÖZSÖKMEN/Afyonkarahisar
Afyonkarahisar’da yumurta tavuklarında kuş gribi virüsü tespit edilmesi nedeniyle 3 milyon tavuğun itlaf edildiği bildirildi. EKONOMİ’nin edindiği bilgilere göre Afyonkarahisar’ın Başmakçı ilçesinde görülen kuş gribi vakalarının ardından ilçedeki çiftliklerinde bulunan tavuklar itlaf edildi.
Bölgedeki kaynaklar virüs bulaşmamış olan 1 milyon tavuk dahil edildiğinde itlaf edilen hayvan varlığının 4,5 milyona yaklaştığı bilgisini verdi. Afyonkarahisar Valiliği, ildeki yumurta üretim tesislerini teyakkuza geçiren hastalık nedeniyle il ve ilçe tarım müdürlükleri ve belediyelerle birlikte dezenfeksiyon ve karantina çalışmalarına başladı.
Valiliğin son durumu Tarım ve Orman Bakanlığı'na ilettiği ve bakanlığın basın müşavirliği tarafından birkaç gün içinde açıklama yapılacağı öğrenildi. Afyon’un ardından Denizli’de de kuş gribi vakalarına rastlandığı gelen bilgiler arasında.
Türkiye, uluslararası yükümlülükler gereği Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü’ne (OIE) kuş gribi vakaları hakkında gerekli bilgilendirmeleri yaptı. Sektör kaynaklarından edinilen bilgilere göre vakalarının görüldüğü bölgelerde “uluslararası mevzuatın öngördüğü şekilde” önlemler alınmış durumda. Prosedür uyarınca hastalığın görüldüğü yerin 10 km çapındaki tüm kümeslerdeki yumurta tavukları itlaf edildi.
Koli fiyatı 62 liradan 68 liraya çıktı
Öte yandan Afyonkarahisar'da ortaya çıkan kuş gribi vakaları yumurta fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Yumurta tavuklarının itlaf edilmesi ile boşalan tesislerde üretimin durmasıyla birlikte arz-talep dengesi olumsuz etkilendi.
Piyasada son bir haftada yumurtanın koli fiyatı 62 liradan 68 liraya yükseldi. Tüm ürünlerde olduğu gibi yumurtada da arz-talebin fiyatta etkili olduğunu hatırlatan sektör temsilcilerine göre şu anda üretim yeterli olmasına rağmen “üretim düştü” algısı fiyatı yukarı çekiyor.
Son 10 gündeki fiyat değişikliklerinin ürün, bölge ve dönem bazında irdelenmesi gerektiğinin altı çizilirken başta deprem bölgesi olmak üzere Orta ve Doğu Anadolu’da fiyatların değişmediği, artışın “organik”, “gezen” ve “köy” gibi özel nitelikli yumurtalarda yaşandığı dile getiriliyor.
Sektör temsilcileri ayrıca aylardır zarar eden yumurta sektörünün zarar fiyatından, maliyet fiyatına yükselmesi nedeniyle artışın zam olarak algılanmaması gerektiğini savunuyorlar.
Sektörde tekrar kapasite artışı yaşanıyor
Uzun süredir zarar eden yumurtacılık sektöründe hayvanların kesilmesi ve sektörden çıkışlarla birlikte kapasite düşmüştü. Üretimin azalmasıyla birlikte arz-talebin dengeye geldiğini belirten sektör temsilcileri, son dönemde tüketimde yaşanan olağan dışı artış nedeniyle sektöre yeni girişlerin yaşandığını, bunun da kapasiteyi yeniden artırdığını vurguluyorlar.
Temsilciler, sürü gençleştirme çalışmalarının kısa sürede sonuç vereceğini ve girdi maliyetlerinin sabit kalması durumunda yumurta fiyatında artış beklemediklerini ifade ediyorlar.
