Yumurta fiyatları bir yılda yüzde 100 arttı

Son aylarda artan enflasyonun etkisi ile halkın ucuz proteine yönelmesi, yem fiyatlarındaki artış ve yumurtacı tavuk üretimindeki düşüş yumurta fiyatlarını son bir yılda yüzde 100’ün üzerinde artırdı.

2020’nin Ocak ayında üreticide 30-40 kuruş, perakendede ise 50-60 kuruş civarında olan yumurtanın adet fiyatı aralık itibari ile üreticide 70 kuruş, perakendede ise 1 TL sınırını aştı. Pandeminin ilk dönemlerinde 12-13 tl olan 30’luk yumurta paketleri hali hazırda 30 TL sınırını aştı. Söz konusu yükseliş ile birlikte yumurtanın kilogram en düşük 17 TL’ye çıkarak tavuk fiyatlarını geride bıraktı.

İstanbul Yumurta Üreticileri Toptancıları ve İşadamları Derneği Başkanı Necati Yıldırım, artan fiyatlarda en önemli etkenin yem fiyatları ve Irak pazarında yaşanan gelişmelerin olduğunu söyledi. Yıldırım, “Mısırın kilogram fiyatı 1,3 TL’den 1.9 TL’ye çıktı. Soya fiyatı ise 7’nci ayda 230 dolar iken 560 dolara kadar yükseldi. Üstelik TL’nin değer kaybı da buna eklendi. Ayrıca geçen yıl Irak’ın yumurta ithalatını yasaklaması nedeni ile yumurtacı tavuk üretimi azaldı. Tüm bunlar da fiyatlara artış olarak yansıdı.” dedi. Yıldırım’ın verdiği bilgilere göre soyada yüzde 60 dışa bağımlı iken bu oran toplam yemde ise yüzde 40 civarında seyrediyor. 

"TMO Müdahale etmeli"

Yıldırım, “Üretici 17-18 aydır zarar ediyordu. İlk kez kar eder duruma geldi. Fiyatların daha fazla artmaması için Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) müdahale etmesi lazım. Mısır fiyatlarındaki bu artışın arkasında stokçuluk var. Geçen yıl da benzer bir durum yaşanmıştı ve TMO’nun müdahalesi ile fiyatlar dengelenmiş, yumurta fiyatları da gerilemişti. Şu anda da piyasanın TMO’nun müdahalesine ihtiyacı var. Bir an önce piyasaya mısır vermeli. TMO piyasaya mısır verirse yumurta fiyatları daha fazla artmaz, dengelenir.” şeklinde konuştu.

Tavuk fiyatları yatay seyrediyor

Öte yandan tavuk fiyatlarında ise etçi tavuk üretimine bağlı olarak yumurtaya göre daha düşük bir fiyat artışı gerçekleşti. Bütün piliç fiyatları son 6 ayda en düşük 8 TL iken en yüksek 13,90’ı gördü. Hali hazırda perakendede bütün pilicin kilogram fiyatı 12,90 TL civarında seyrediyor.

Türkiye’de 2018 yılında 124 milyon adet yumurta tavuğu, 230 milyon adette et tavuğu üretimi gerçekleştirildi. Söz konusu rakam 2019’da yumurta tavuğunda 120,7 milyona gerilerken et tavuğunda ise 221,8 milyon adet olarak gerçekleşti. Sektör temsilcileri et tavuğu üretiminde her hangi bir sıkıntı yaşanmadığını belirtiyor. Yumurta fiyatlarındaki artışta ihracat krizi de önemli bir etken olarak göze çarpıyor.

Bilindiği gibi geçtiğimiz yıl Irak komşu ülkeler ile yumurta ithalatına yasaklama getirmişti. Sektörün en büyük pazarı olan Irak’ta yaşanan gelişme yumurtacı tavuk üretiminde düşüşe yol açtı. 2020 yılının ilk yarısında bir önceki yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında, yumurtacı tavuk civcivi üretiminde de azalma yaşandı. Yumurtacı tavuk civcivi üretimi için kuluçkaya basılan yumurta sayısı yüzde 21,1 azalarak 108 milyon 799 bin adetten, 85 milyon 799 bin adete, üretilen yumurtacı tavuk civcivi sayısı ise yüzde 19,9 azalarak 40 milyon 523 bin adetten, 32 milyon 448 bin adete geriledi.