Üretici 8 liraya mal ettiği patatesi, 4 TL’ye satıyor
2 yıl önce fiyat artışları ile dikkatleri üzerine çeken ve enflasyonu tetiklemekle suçlanan, ihracat yasağı getirilen patates fiyatları şimdi üreticisini üzüyor. Girdi maliyetlerinin artışına rağmen tarlada kilosunu 3-4 TL’ye satmak zorunda kalan patates üreticisi gelecek sezon ürün ekip ekmemekte tereddüt içinde.
VEYSEL AĞDAR - İSTANBUL
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) verilerine göre 2023 yılına göre 2024’te üreticide en fazla fiyat düşüşü, yüzde 59,8 ile patateste görüldü. Fiyat düşüşü market raflarına ve semt pazarlarının tezgâhlarına da yansıdı.
2023 yılında marketlerde 50- 80 TL’ye satılan patatesin kilosu şimdi kalitesine ve satıldığı semte göre 12 lira ile 30 lira arasında değişiyor. Konu ile ilgili EKONOMİ’ye açıklamada bulunan Marzıoğlu Tarım Ürünleri Yönetim Kurulu Başkanı Okan Marzıoğlu, gerekli önlemlerin alınmaması durumunda kâr edemeyen üreticinin ekimden vazgeçeceğini bununda gelecek yıllarda rekolte kaybına neden olacağını söyledi.
Maliyetinin yarı fiyatına satıyor
Üreticinin yaklaşık 8 liraya mal ettiği 1 kilo patatesi yarı fiyatına 4 liraya satmak zorunda kaldığını kaydeden Marzıoğlu şöyle devam etti; “Üretici yaklaşık 200- 300 kilo tohum, 150-200 kilo gübre attığı, 8 litre mazot yaktığı 1 dekar tarladan toprağın kalitesine göre 3 ila 3,5 ton arasında ürün alır. Tohumluk patatesin tonu 35 bin TL, gübrenin kilosu 25 TL, mazotun litresi 46-50 TL, 200 TL sulama için kullanılan elektrik maliyeti var. Bunlara işçi yevmiyesi ve depolama ücreti dahil değil. Her patates üreticisi de ürünü tarlada satmıyor. İşçinin yevmiyesi 1500 TL, depolama ücreti 1 kilo 3 lira. İşçilik ve depolama ücretlerini de eklersek maliyet 8 TL’ye yaklaşıyor.”
Depolarda doluluk yüzde 80
Ürününü zararına satmak istemeyen üreticinin piyasaya ürün arz etmediğini ve depolama maliyetlerine katlandığını kaydeden Marzıoğlu, yaklaşan yeni sezonunda üretici fiyatlarının üzerinde negatif baskı yarattığını söyledi. Üreticinin daha fazla zarar etmemesi yetkililerin bir an önce gerekli önlemleri alması gerektiğini vurgulayan Marzıoğlu, “Nevşehir’de bulunan patates depolarının yüzde 80’i dolu. Nisan ayında başta Adana, Hatay ve Ödemiş’te erkenci ürünün hasadı başlayacak. Üretici elindeki ürünü çıkarmak zorunda, satmasa çöp olacak. Üretici ne yapacağını şaşırmış durumda. Bundan piyasaya alımları ile yönlendiren 3-5 tane spekülatör firma kazançlı çıkacak ” dedi.
Spekülatif fiyat hareketine izin verilmemeli
Uygulanan yanlış tarım politikaları nedeniyle her 3-4 yılda bir fiyatların taban yaptığını bundan en çok üreticinin zarar gördüğünü belirten Mırzaoğlu, spekülatif fiyat hareketlerine izin verilmemesi gerektiğinin altını çizdi.
