Tarımda biyolojik mücadeleye darbe

Mehmet KARA

ANTALYA - Koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında alınan canlı hayvan ithalatı yasağı, faydalı böcek kullanılan tarımsal faaliyetleri zora soktu. Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Ürünleri Üreticileri ve Tedarikçileri Derneği (BİOTED) Başkanı Ahmet Özgür Ateş, son haftalarda bazı tarımsal faaliyetlerin yürütülmesinde sıkıntılar ortaya çıkmaya başladığını belirterek “Bunun nedeni COVID-19 önlemleri kapsamında canlı hayvan tanımına uyan biyolojik mücadele etmeni (BME) sınıfına giren ürünlerin ithalatının yasaklanması” dedi.

Tüm dünyada serbest bizde yasak

16 Mart 2020 tarihi itibariyle ithalatı yasaklanan ürünlerin BME sınıfına giren faydalı böcekler ile nematodlardan oluştuğunu anlatan Ateş “Oysa ülkemizde bitki koruma ürünü olarak ruhsatlandırılan bu ürün grubu şu anda tüm dünyada Covid-19 sürecinde bile üretilip ticarete konu ediliyor, ithalatı da ihracatı da serbestçe yapılıyor. Söz konusu ürünlerin ithalatının yeniden başlatılması için girişimlerde bulunduk. Gerekli adımların atılması talebiyle Tarım Bakanlığı’na başvurduk” diye konuştu.

Nematod ile verimli ve sağlıklı üretim

Antalya Korkuteli’de faaliyet gösteren, Türkiye’nin önde gelen mantar üreticilerinden SMS Ersanlar Ltd. Şti. faydalı böcekler ile faydalı organizmaların ithalatı askıya alınınca sıkıntıya düştü. Firma sahibi Sabahattin Ersan “Biyolojik mücadelede kullandığımız endemopatojenik nematod sinek larvalarına hücum edip sinek oluşumunu engelliyor. Bu yolla yüzde 5-7 verim artışı sağladık” dedi.

Ünlü markalara konserve üretiyor

Kimyasal ürün kullanmadıkları için sağlıklı ürünler üretmeyi başardıklarını anlatan Ersan “Ancak şu anda nematod tedarik edemiyoruz. Biz Türkiye’nin en büyük kompost üreticisiyiz. 15 bin metrekarelik alanda, yaklaşık 60 oda ile kültür mantarı üretiyoruz. Türkiye’de Superfresh, Tat, BizimVatan, Güney 2M ve Ece’nin mantar konservelerini fason olarak üretiyoruz” diye konuştu.

Bu böcekler sezon boyu lazım

Kumlucalı çiftçi Hasan Akkın, 10 yıldan bu yana biyolojik mücadele yöntemini kullandığını belirterek “Bu ürünlere sezon başından sezon sonuna kadar ihtiyacımız oluyor. Belli periyodlarla ihtiyacımız olan bu böcekler genellikle yurt dışı menşeli. İhtiyaç duyduğumuz anda tedarik edilebilmeli” dedi. Faydalı böcek tedarikinde sıkıntı yaşanması halinde üreticinin zor durumda kalacağını ifade eden Akkın “Sonuçta et değil ki bu stokla çalışalım. Canlı bir ürün geliyor bize. Uyku halinde yola çıkıyor. Bize gelene kadar canlanıyor. Bir hafta gecikmeyle böcekler tamamen ölebiliyor. Geliş gidip takvimi de önemli. Eğer gümrükte iki üç gün kalırsa çöpe gider. Kimyasal ilaçlar gibi bekleme şansı yok. Bizde şimdi kesim zamanı ve bir şekilde sezonu kurtarabiliriz belki. Ama yayla kesiminde yeni dikim yapacaklar çok sıkıntı yaşayabilir” diye konuştu.

Ateş: Çiftçiler kimyasal ilaca dönmek zorunda kalabilir

BİOTED Başkanı Özgür Ateş, biyolojik mücadele sistemiyle dikim yapıp sezona başlayan bazı üreticilerin zamanında ürün temin edemeyince kimyasal ilaç kullanmak zorunda kaldıklarını da anlattı. Ateş, “Kimyasal uygulamalar özellikle seralarda daha önce kullanılan doğal düşmanlara zarar vermiştir. Üyelerimizin müşterilerle yaptığı sözleşmeler de sıkıntılı bir sürece girmiştir. Yeni başlayacak sezon için sözleşmeler de yapılamamıştır. Sürecin devam etmesi durumunda zarara uğramaya devam edecektir.

Prof. Dr. Karaca: Faydalı böcek kaliteyi de verimi de arttırır

Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Karaca, kaliteli ve sağlıklı meyve ve sebze üretiminde yararlı böcek ve nematodların da önemli bir role sahip olduklarını söyledi. Karaca “Zararlılara karşı mücadelede kullanılan bu etmenler olmazsa sağlıklı ve kaliteli ürün elde edilemeyeceği gibi verimde de kayıplar yaşanır. Bu nedenle faydalı böcek ve nematod ithalatı yasağı kaldırılmalı” dedi.