Sokağa çıkma yasağına rağmen tarımda üretim sürüyor

Ali Ekber YILDIRIM

Sokağa çıkma yasağının ilk günü bazı bölgelerde "yasak" gerekçesi ile tarım işçilerinin çalışamayacağı ifade edilse de daha sonra durumun anlatılması ile üretimden hasada herkes işini yapmaya başladı. Sokağa çıkma yasağına rağmen kırsalda üretim faaliyetleri aralıksız sürdürülüyor.

Türkiye'nin değişik bölgelerinde konuştuğumuz çiftçiler, sokağa çıkma yasağı uygulanan illerin kırsalında üretim faaliyetlerinin devam etmesi için gerekli kolaylıkların sağlandığını ve tarlaya gitmede ciddi bir sorun olmadığını ifade etti. Bazı yerlerde İçişleri Bakanlığı genelgesinin yanlış yorumlanması nedeniyle mevsimlik işçilere veya çiftçilerin tarlasına gitmelerine izin verilmesinde sorun olduğunda ise durumun üst düzey makamlara iletilmesi ile çözüme kavuşturuluyor.

Çilek hasadı ve ihracatı devam ediyor

Türkiye'nin en önemli çilek üretim bölgeleri olan Mersin, Adana, Aydın Sultanhisar, İzmir Emiralem'de hasat yoğun olarak devam ediyor. Hasat edilen çileğin bir bölümü ihracata bir bölümü de iç piyasaya veriliyor. Üretim maliyetleri artan üretici, ürününü değerinde satarak hem geçimini sağlamak hem de üretime devam etmek istiyor.

Mersin Çilek Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Özmen, çilek hasadına başlarken üreticide ciddi bir karamsarlık olduğunu belirterek: "Üretici haklı olarak bu koşullarda ürünümü satabilir miyim endişesi yaşıyor. Başlangıçta ihracatta önemli sıkıntılar oldu. Bu nedenle geçen sene kilosu 3 lira olan çilek bu senede 3 lira ile 3.5 liradan alıcı bulabildi. Birlik olarak Mersin Ticaret ve Sanayi Odası'nın desteği ve çabası ile ihracattaki sıkıntıları aştık. Daha önce çilek yüklü tırlarımız günlerce beklerken,Ticaret Bakanlığı çileği transit ürünler kapsamına aldı. Tırlar beklemeden transit olarak gidiyor. Piyasa açıldı. Şu anda çileğin kilosu üreticide 4- 4.5 liraya satılıyor. Bu bölgeden ihracat ağırlıklı olarak Rusya ve Irak'a yapılıyor." dedi.

Sultanhisar'dan Romanya'ya çilek ihraç ediliyor

Aydın Sultanhisar'da çilek yetiştiriciliğinin yaygınlaşmasında öncülük yapanlardan Ziraat Teknikeri Mehmet Ünsal, çilek hasadının devam ettiğini söyledi. Sokağa çıkma yasağına rağmen üreticinin de ihracatçının da sahada olduğunu belirten Mehmet Ünsal, Aydın Sultanhisar'daki durumu şöyle anlattı: " Sultanhisar Türkiye'nin en çok çilek üreten ikinci bölgesi. Şu anda sokağa çıkma yasağına rağmen hasat devam ediyor. Ürünü ihraç eden firmalar da sahada alım yapıyor. Hasat için işçileri il içerisinden temin edildiği için işçilikle ilgili de önemli bir sorun yok. İşçilerin sağlık kontrolleri yapılıyor. Üretici hasat ettiği çileğin kilosunu 3.5 - 4 liradan satıyor."

Reyhanlı soğan hasadında zamanla yarışıyor

Hatay Reyhanlı'da ise soğan hasadı tüm hızıyla devam ediyor. Reyhanlı'da soğan üretimi yapan Mehmet Yener, mevsimlik işçiler için gerekli izinleri alarak hasada devam ettiklerini söyledi. Bu dönemde erkenci soğanın hasat edildiğini hatırlatan Mehmet Yener: "Hasadına başladığımız kısa gün soğanı için adeta zamanla yarışıyoruz. Sökümü yapılıp yere serildikten sonra bir gün içinde yaprağını,püskülünü kesmeniz ve sonra hemen tüketime sunmanız gerekiyor. Bu depolanan, bekletilebilen bir soğan değil. Bir hafta içinde tüketilmesi gerekir. Bu nedenle sokağa çıkma yasağı da olsa bu işleri yapmanız şart. Depolanabilen soğanda dekara 5-6 ton alınabiliyor ama şu anda hasadını yaptığımız kısa gün soğanında dekara 2.5 - 3 ton alınıyor. Hızla pazara sunuluyor. Bozulma riski nedeniyle kısa sürede hasadın yapılması gerekiyor. Biz kilosunu 2.5 liradan veriyoruz. Masrafını,komisyonunu nakliyesini çıkardıktan sonra bize 1 lira kalırsa çok iyi diyoruz."dedi.

İzin belgesi ile işler sürdürülüyor

Adana’da çiftçilere girdi temin eden ve tarım sektörünü yakından takip eden Murat Öztanrıöver de, tarımda işlerin büyük bir aksama olmadan sürdüğünü, bölgede bahçelerin bakımı, yer fıstığı ekimi ve soğan hasadı için gerekli çalışmaların yapıldığını söyledi. Tarımda çalışan işçiler, ziraat mühendisleri, tekniker ve diğer teknik personel için valilikten izin belgesi alındığını ve bunlarla işlerin sürdürüldüğünü berten Murat Öztanrıöver, çiftçinin ürettiği ürünün değerinde alıcı bulmasının çok önemli olduğunu sözlerine ekledi.

Adana Büyükşehir'den küçük çiftçiye nakdi destek

Çiftçi üretim için destek beklerken Adana Büyükşehir Belediyesi küçük çiftçilere dekar başına 50-100 lira arasında nakdi destek veriyor. Telefonla görüştüğümüz Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar, böyle bir dönemde üretimin aksamadan devam etmesi için çiftçilere dekar başına 50 ile 100 lira arasında destek ödemesi yaptıklarını söyledi. Üst limit olarak 30 dekarı esas aldıklarını belirten Zeydan Karalar şu bilgileri verdi: " Bugünlerde çiftçimizin her zamankinden daha çok desteğe ihtiyacı var. Belediye olarak küçük çiftçilerimize destek olarak üretimine katkı sağlamak istiyoruz. Çiftçi Kayıt Sistemi'ni esas alarak dekar başına 50 ile 100 lira nakdi destek veriyoruz. Ekim alanı 30 dekarın altında olan çiftçilerimize, domates, nohut, fasulye ve diğer ürünleri ekenlere bu teşviği sağlıyoruz. Ayrıca üretilen ürünlerin değerinde satılması için de belediye olarak çalışıyoruz."