Pandemi ve döviz endişesi, hasadı başlayan çeltikte fiyatı artırdı

MEHMET HANİFİ GÜLEL

Türkiye’de ve dünyada pandeminin etkisinin giderek arttığı bu dönemde özellikle hububat ürünlerine olan talebin artması bekleniyor. Buna ek olarak son bir ayda döviz kurunun daha da artacağı endişesi hububat ürünlerinin fiyatını da artırıyor. Bu durum Anadolu’da hasadı başlayan çeltik fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Diğer yandan son yıllarda üretimin yapıldığı bölgelerde lisanslı depoculuğun ve stok imkanının artmasının da fiyat artışında etkili olduğu belirtiliyor. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) 55 randımanlı baldo çeşidi çeltik alım fiyatını ton başına 4 bin 500 lira, 60 randımanlı Osmancık çeşidi çeltik alım fiyatını ton başına 3 bin 600 lira ve 65 randımanlı Luna çeşidi çeltik alım fiyatını ton başına 3 bin 200 lira olarak açıklamıştı.

Çeltiğin fabrikadan çıkış fiyatı

kilogram başına 10 lirayı buluyor

Bölgelerinde çeltik hasadının iki hafta önce başladığını ve 60 randımanlı baldo çeşidinin 5 bin 800 liradan alıcı bulduğunu kaydeden Gönen Ziraat Odası Başkanı Necati Özkurt, “Osmancık ve diğer türler ise 4 bin 800 liradan alınıyor. Bazı fabrikaların da 6 bin liradan aldığı oluyor. Çeltiğin işlenip fabrikadan çıkması kilogram başına 10 lirayı buluyor. Bunun nedeni olarak son dönemde pandemide ikinci dalganın gelme olasılığı ve dövizdeki yükseliş olarak gösteriliyor. Pandemi ile beraber İtalya gibi bazı ülkelerin çeltik ihracatını yasaklaması ve ikinci dalgayla beraber kapıların tekrardan kapanma ihtimali tüccarların yüksek fiyattan alım yapmasına neden oldu. Dövizin yükselmesi ile beraber yurt dışından ithal edilecek ürünün pahalıya mal olacağı düşüncesi de fiyatların yükselmesinde etkili oldu” dedi.

“İpsala’da dekarda 100 kilo kayıp olabilir”

Çeltiğin olması gereken fiyatı ile satıldığını savunan İpsala Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Darcan da, bölgelerinde soğuk havalardan dolayı dalgalı ekimin yapıldığını, erken ve geç ekimi yapılan ürünlerin olduğunu iletti. Bu nedenle dekarda 100 kilo kayıp beklediklerini bildiren Darcan, “Çeltik hasadı ile birlikte Luna çeşitleri 3 bin 600, baldo çeşitleri ise 5 bin 500 ile 6 bin lira arasında alıcı buluyor” açıklamasında bulundu.

COVID-19 ile birlikte tarım, hayvancılık ve gıdanın her ülkenin öncelikleri arasında yer aldığını aktaran İpsala Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Girgin de özellikle küresel ısınmaya, üretimde bazı sıkıntılar ve eksiklikler de eklenince ülkeler ve şirketlerin stoklarında artışa gittiğini belirtti. Hemen hemen bütün tarım ürünlerinin fiyatlarının geçen yıla göre arttığını ve artmaya devam edeceğini söyleyen Girgin, “Pirinç de bundan payını alıyor” diye konuştu.

Bafra Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Namık Kibaroğlu ise bölgelerinde herhangi bir şikayetin olmadığını ve çeltik hasadının başlamasına yaklaşık 15 gün kaldığını söyledi.

Çeltikte 1 milyon tonluk üretim bekleniyor

Türkiye’de çeltik üretimi 2019 yılında bir önceki yıla göre yüzde 4,4 oranında artarak 940 bin tona yükselmişti. Bu yıl ise yaklaşık 1 milyon ton çeltik üretimi bekleniyor. Üretimin büyük çoğunluğu Edirne İpsala, Balıkesir Gönen ve Samsun Bafra’da yapılıyor. Türkiye’de üretimin artmasına karşın Ocak-Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre pirinç ithalatı da 20 bin ton arttı. Geçen yıl ilk 7 ayda 115 milyon dolar karşılığı 166 bin ton pirinç ithal eden Türkiye, bu yıl aynı dönemde 133 milyon dolar karşılığı 186 bin ton pirinç ithalatı gerçekleştirdi.