İki yıl ekilmeyen tarım arazileri kiralanacak
Tarım ve Orman Bakanlığı mülkiyeti gerçek ve tüzel kişilere ait olup, tarımsal faaliyete son verilmesi, göç veya başka bir sebeple üst üste 2 yıl süreyle işlenmeyen tarım arazilerini kiralayarak üretime kazandıracak. 12 ay içinde uygun faaliyette bulunmayanlar, uyarı tarihinden itibaren 5 yıl süreyle hiçbir destekleme programından yararlandırılmayacak.
Canan SAKARYA
Tarımsal üretimi planlamak, gıda güvencesi ve güvenliğini temin etmek için üretim öncesinde Bakanlıktan izin alınmasını öngören, sözleşmeli üretim modelini yeniden düzenleyen Orman Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifi Meclis Başkanlığına sunuldu.
Meclis Tarım Komisyonunda bu hafta görüşülecek kanun teklifine göre; tarımsal üretimin planlanması, gıda güvencesi ve güvenliğinin temin edilmesi, verimliliğin artırılması, çevrenin korunması ve sürdürülebilirliğin tesis edilmesi için Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenen ürün veya ürün gruplarının üretimine başlanmadan önce Bakanlıktan izin alınacak.
Bakanlık, arz ve talep miktarı ile yeterlilik derecesini dikkate alarak hangi ürün veya ürün gruplarının üretileceği ile tarım havzası veya işletme bazında asgari ve azami üretim miktarlarını belirleyecek. Bu kurala uymayanlardan ilk kez tespit edilenler Bakanlık tarafından yazılı olarak uyarılacaklar. Bakanlık tarafından yazılı olarak uyarılan ancak uyarı tarihinden itibaren 12 ay içinde uygun faaliyette bulunmayanlar, uyarı tarihinden itibaren 5 yıl süreyle hiçbir destekleme programından yararlandırılmayacak.
Sözleşmeli üretilen üründen vazgeçenlere yaptırım
Tarım ve Orman Bakanlığınca, tarım sektöründe sözleşmeli üretimin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için gerekli düzenlemeler yapılacak. Sözleşmeli üretimde irade serbestisi esas olacak ancak salgın hastalıklar, tarım ürünleri ticaretinde yaşanan gelişmeler karşısında arz güvenliğinin sağlanması, tarımsal üretimin iç veya dış talebe uygun ayarlanması, bitki ve hayvan sağlığının korunması amacıyla Bakanlıkça belirlenen ürün veya ürün grupları, sözleşmeli olarak üretilecek.
Tarımsal üretim sözleşmesine tabi ürünlere veya üretim varlıklarına sigorta yaptırılması zorunlu olacak. Tarımsal üretim sözleşmelerinde belirtilen mücbir sebepler haricinde sözleşme kapsamında üretilen ürünün alımından veya satımından vazgeçen üretici ya da alıcılar için ceza koşulu belirlenecek.
Ceza koşulu, alımından ya da satımından kaçınılan ürün miktarının sözleşmedeki bedelinin yüzde 20’sinden az ve yüzde 50’sinden fazla olamayacak. Et ve Süt Kurumunun taraf olduğu sözleşmelerde üretici için ceza koşulu alt sınırdan daha az belirlenebilecek veya ceza koşuluna yer verilmeyebilecek. Tarımsal üretim sözleşmesinden doğan davalarda arabulucuya başvurulmuş olması, dava şartı olacak. Bu hüküm, 1 Eylül 2023’ten sonra açılacak davalarda uygulanacak.
Tarım arazileri boş kalmayacak
Kanun teklifine göre, Tarım ve Orman Bakanlığı mülkiyeti gerçek ve tüzel kişilere ait olup, hisselilik, mülkiyet ihtilafı, parçalılık, tarımsal faaliyete son verilmesi, göç veya başka bir sebeple üst üste 2 yıl süreyle işlenmeyen tarım arazilerini tespit edecek.
Bu arazilerin ekonomiye kazandırılması için kira geliri arazi maliklerine ait olmak üzere kiraya verebilecek. Kiralamada öncelikli arazinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet edenlere ya da sivil toplum kuruluşlarına ve meslek odalarına yapılacak. Kiralanan araziler, Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kaydedilecek ve kiracılar bu arazilerle ilgili tarımsal desteklerden yararlandırılacak.
Orman yangınlarında cezalar artırılıyor
Kanun teklifine göre, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı orman yangınına sebep olanlara verilen 2 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası, 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezasına çıkarılıyor. Devlet ormanlarında orman idaresince belirlenen konak yerlerinden başka yerlerde geceleyenlere verilen ceza 50 liradan 1500 liraya çıkarılıyor. Kasten orman yakan kişi, 10 yıldan az olmamak üzere hapis ve 1000 günden 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.
