Çin’e süt ürünleri ihracatı olumlu ancak uygulanması ‘zor’

ERAY ŞEN/ADANA

Türkiye’nin besilik büyükbaş hayvan ithalatını azaltarak, 2021’in sonunda tamamen durdurma kararı alması ile aynı günlerde Çin’e süt ürünleri ihracat kapısının açılması yerli üreticiler tarafından temkinli bir iyimserlikle karşılandı. İthalatı durdurma kararının, ancak yeterli miktarda yerli et üretimi yapılabilmesi ile anlam kazanacağını belirten yetiştiriciler, küçükbaş hayvancılığın desteklenmesi yönünde atılan adımların, bu yönde avantaj sağlayabileceğini vurguladı. Türkiye’den 54 firmaya Çin’e süt ürünleri ihracatı için izin verilmesini de olumlu bulan sektör temsilcileri, Yeni Zelanda ve Avusturalya ile rekabetin kolay olmayacağını belirtti.

“3 yıldır kapımızı çalmayanlar erkek dana soruyor”

Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, bu yıl canlı hayvan ithalatında geçen yıla göre azalma olduğunu, 2021’de bu durumun devam etmesinin beklendiğini söyledi. Mutlu Doğru, 2017, 2018 ve 2019 yıllarında hayvan ithalatının çok fazla yapıldığını, bu yıl azalmaya başladığını belirterek “Onu da şuradan anlıyoruz, besi çiftlikleri, artık bizim gibi süt üreten çiftliklere başvurup ‘erkek dananız var mı’ diye soruyor. Son üç yıldır kapımızı çalan olmamıştı” ifadesini kullandı. Erkek dana ithalatını durdurmanın doğru bir karar olduğunu dile getiren Doğru, “Dışa bağımlı olmak doğru değil. Et ihtiyacı için şu anda küçükbaş hayvancılığa dönüş var” dedi.

Çin’e süt ürünleri ihracatına izin verilmesinin de olumlu yönleri bulunduğunu dile getiren Doğru, şu görüşleri dile getirdi: “Çin çok büyük bir pazar ama lojistik olarak çok yakınında Yeni Zelanda ve Avusturalya var. Bu ülkelerde mera hayvancılığı yapılıyor ve dünyanın süt tozu ticareti bu iki ülkenin elinde. Eğer onlarla rekabet edip de fiyat olarak, tat olarak, Çin’in istediği malı gönderirsek bizim süt üretimi sektörü için harika bir gelişme.”

“Hayvancılık işletmelerini ayakta tutmak lazım”

Yaklaşık 420 üyesi bulunan Adana İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Yaşar Kahya da canlı hayvan ithalatını durdurma kararını olumlu ancak bugünkü şartlarda uygulanması ‘zor’ bir karar olduğunu söyledi. Bu kararın ancak Türkiye’de yeterli et üretimi yapılması ile mümkün olduğunu savunan Kahya, şöyle konuştu: “Bence Türkiye’de Avrupa standartlarında örgütler oluşturulup, üyelerimizin ihtiyacı olan girdilerin temini için daha uygun fiyatlı organizasyonlar yaparak, üyelerimizin ürettiği ürünlerin tüketiciye ulaştırılabilmesi için gerekli organizasyonları hayata geçirerek, önce hayvancılıkla uğraşan işletmeleri ayakta durabilecek veya para kazanır konuma getirmemiz gerekir.”

Kahya, Çin’e süt ürünleri ithalatı konusunda ise şu yorumu yaptı: “Biz et ithal ederken, et için canlı hayvan ithal ederken, düve ithal ederken, demek ki bir yerde eksik üretim yapıyoruz. Et yoksa süt var mıdır? Hangi sütü ihraç edeceğiz?”

Yem ve sütün fiyatını sanayiciler belirliyor

Türkiye’de yetiştiricilerin aldığı yem ve sattığı sütün fiyatını sanayicilerin belirlediğini söyleyen Kahya, “Onların insafına bağlıyız. Oysa biz üretici örgütleri, kooperatifler olarak bu olayın ticari olarak içinde olup, sanayicinin inisiyatifi ile değil de alternatif bazı organizasyonlar yaparak üreticiyi ayakta tutmamız lazım” dedi.