Savunmadan 11 milyar dolarlık atak
Savunma sanayii sektör cirosu yüzde 24,23 artışla 10 milyar 884 milyon dolara ulaştı. Firmalar gelecek iki yılda yeni ürünleri gündemine aldı.
MEHMET KAYA
Savunma sanayiinde, sivil havacılık, savunma ürün ve hizmet satışından oluşan sektör cirosunun 2019'da bir önceki yıla göre yüzde 24,23 artarak 10 milyar 884 milyon dolara ulaştığını açıklandı. Sektörün cirosu 2018'de de bir önceki yıla göre yüzde 30,9 artmıştı.
Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği (SASAD) sektöre yönelik resmi kayıtlar ve anketlerle elde ettiği verilerden derlediği sektör raporunu gecikmeyle açıkladı. Salgın nedeniyle normal döneminde ciro ve ihracat gibi sadece temel verileri açıklayan dernek, tam raporunda yeniliklere de gitti.
Yeni ürünler devrede
Daha önceki raporlarda yer almayan sektör beklentileri anketinin sonuçları ilk kez yayımlandı. Şirketlerin hemen hemen tamamının gelecek iki yıl içinde büyüme beklentisinde olduğu, önemli bir kısmının da yeni ürünlere yatırım yapmayı planlaması dikkat çekti. Ankete yanıt veren firmaların yüzde 59'u gelecek 2 yılda büyümenin öncelikleri olacağını belirttiler. Yüzde 34'ü ise büyümeyi “düşük-orta ölçekte” gördüklerini söylediler. Firmalara yine gelecek 2 yılda planlarının ne olacağına dair soruda, yeni ürünler ekleme yüzde 65, yeni pazarlara açılma yüzde 55, mevcut pazarlarda daha fazla büyüme yüzde 83 oranında “önemli ölçüde” planlama düzeyi vurgulandı. Yeni hizmet üretmekte firmaların yüzde 50'si “kısıtlı ölçüde” plan belirttiler.
Birleşmeye bakış nasıl?
Önceliklere yönelik soruda ise firmaların yüzde 49'u yatırım yapacağını, yüzde 42'si yatırım yapmaya “olabilir” düzeyinde baktığı yanıtını verdiler. Firmaların yüzde 42'si diğer firmalarla formel işbirliği, yüzde 35'i informel işbirliğine evet diyeceğini belirtirken, yüzde 76'sı birleşme ve satın almaya sıcak bakmadıklarını açıkladılar.
Firmaların yüzde 55'i mevcut ürünlerine iyileştirme-geliştirme yapacağı, yüzde 43'ü birden fazla ürüne önemli ölçüde yeni yatırım planladığını belirttiler. Firmaların sadece yüzde 2'si demode bir ürününü piyasadan çekeceği-mevcut elindeki bir pazardan çekileceğini beyan etti.
Yatırım ve öz kaynak
Firmalara geçmiş 2 yılda öz kaynaklarından ürün-teknoloji geliştirmeye yaptıkları yatırımın yıllık cirolarına oranı ve aynı oranın gelecek 2 yılda nasıl olmasını planladıkları da soruldu. Firmaların yüzde 26'sı öz kaynaklarından finanse ettikleri ürün-teknoloji geliştirme yatırımının cirolarının yüzde 10'dan fazlası olduğunu beyan ederken, yüzde 19'u yüzde 6-10, yine yüzde 19'u yüzde 4-5 olduğunu belirttiler. Aynı oranlara gelecek 2 yıl için bakıldığında, firmaların yüzde 30'u bu oranın yüzde 10'un üzerinde olacağını, firmaların yüzde 20'sinin yüzde 6-10, yine yüzde 20'sinin yüzde 4-5 oranında teknoloji-ürün geliştirme bütçesi ayıracağını belirttiği gözlendi.
Tedarik zincirinde aksaklık var mı?
Firmalara salgın döneminde tedarik zincirindeki duruma yönelik sorular yöneltildi. Buna göre firmaların yüzde 33'ü firma dışı tedarikçinin ürünün üretimi için kritik önemde olduğunu belirtirken, yüzde 52'si bazı kritik ürünleri tedarik ettiklerini açıkladılar. Firmaların yüzde 63'ü alt tedarikçilerini sınırlı olarak izleyebildiğini açıklarken, yüzde 37'si tamamen şeffaf izleme mekanizmasına sahip olduğunu beyan etti.
