Zincir mağazaların sayısına sınırlama getirilmesi ‘şart’
DÜNYA’nın önceki gün duyurduğu perakende ticarete yeni standartlar getirilmesine yönelik yasa teklifi, tartışma gündemine oturdu. Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK), çalışmayı olumlu ancak eksik bulduğunu bildirdi ve beklentilerini açıkladı.
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu TESK, zincir mağazalara yönelik görüşe açılan yasa taslağına ilişkin önerilerini oluşturdu. DÜNYA’ya verilen bilgide, AVM ve zincir mağazaların kontrolsüz şekilde yayılmasının perakende sektöründe sorunlar doğurduğu belirtildi. Yasa ve yönetmelikte yapılması gereken değişiklikler bulunduğuna işaret edildi. TESK, yasal olarak zincir marketlerde satılacak ürün türlerine sınırlama getirilmesinin kaçınılmaz olduğunu belirtti.
‘Mikro İşletme’ tanımı
TESK yasa değişikliği (6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun) önerileri kapsamında, zincir mağaza işyeri açılışlarında meslek kuruluşlarından görüş alınması şartının getirilmesini önerdi. Görüşlerin ilgili kuruluşça 15 gün içinde ilgili idareye ulaştırılması zorunluluğu yer aldı. Görüş alınacak kuruluşların TESK’in ildeki en yüksek organizasyonu ve ticaret odası olduğuna işaret edildi. Ayrıca, 3. Maddeye kanunda geçen “mikro işletme” tanımının eklenmesi önerildi.
Prim veya bedel talebi
TESK, büyük mağaza ve zincir mağazaların, ürünleri özel olarak sergileme, satışa sunma vb. hizmetler karşılığında üretici ya da tedarikçilerden ilave prim aldığını hatırlatarak, bu prim ve bedellerin kurala bağlanmasını, reklam, anons veya raf tahsisi gibi hizmetlerin sözleşmeyle verilmesi ve primlerin de sözleşme süresince geçerli olmasını önerdi. Bunun dışında, mağaza açılışı ve tadilatı, ciro açığı, banka ve kredi kartı katılım bedeli ve benzeri adlar altındaki prim veya bedel talep etmenin yasaklanması önerildi.
Her 10 bin nüfusa bir zincir
Alışveriş merkezi, gıda perakende sektöründe faaliyet gösteren büyük mağaza ve zincir mağazaların saat 10.00 ile 20.00 arası çalışması önerilirken, resmi ve dini bay
ramlar ile pazar günleri kapalı olmaları da talep edildi. TESK, ilgili kanuna dayalı olarak çıkarılacak yönetmelikte de kısıtlayıcı düzenlemeler talep etti. Talebe göre zincir mağazalar nüfusu 10 binden fazla olan belediye sınırları içinde açılabilecek. 10-20 bin nüfus arası 2, 20 bin nüfustan her 10 bin fazla nüfus için bir zincir market açılabilecek.
500 metre mesafe şartı
Yeni açılacak zincir mağazaların yer seçimlerine yönelik olarak, bakkal, büfe, market, şarküteri, manav ve kuruyemişçi gibi gıda sektöründe faaliyet gösteren esnaf ve sanatkar işletmeleri ile arasında kapıdan kapıya en az beş yüz metre mesafe şartı konulması önerildi. Gıda ve perakende türündeki zincir marketler sokaklarda açılamayacak. İki zincir market arasında kapıdan kapıya 2 bin metre mesafe olma şartı aranacak. Açılacak mağazanın can ve mal güvenliği, çevre ve altyapı ile trafiğe yük getiremez kuralı konulacak ve işyeri açma ruhsatı verilirken dikkate alınacak. TESK teklifinde ayrıca uygun büyüklükte mal kabul alanı ve toplam brüt iş yeri alanının her yirmi metrekaresi başına en az bir otomobil için ücretsiz park yeri bulunması zorunluluğu da talep edildi.
Zincir mağazalarda satış yasağı istenen ürünler
TESK önerisinde, zincir mağazaların çok fazla ürün türü satmasının esnaf için haksız rekabet olduğu belirtilerek, tütün mamülü ve alkollü içki, mobilya, cep telefonu, elektronik eşya ve beyaz eşya, kırtasiye ürünleri, züccaciye, hırdavat, oyuncak, tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim (kıyafet, ayakkabı, terlik vb.), hediyelik eşya, oto yedek parça ve aksesuar, kesme çiçek, işlenmemiş et ürünleri, deniz ürünleri, unlu mamül ve pastane ürünleri satışının yapılmasının yasaklanması önerildi.
