Tax free işlemli alışveriş hacmi yeni rekora yürüyor

Yener KARADENİZ

Gerek kurdaki artış gerekse uluslararası piyasada yaşanan enfl asyonist baskı Türkiye’yi dünyanın önemli alışveriş turizmi destinasyonlarından biri haline getirdi. Geride bıraktığımız yıl rekor sayıda turist ağırlayan Türkiye’de tax free işlemleri de artış trendine girdi. DSD Grup Şirketleri Yönetim Kurulu Başkanı Remzi Özbay, geçen yıl itibari ile 500 milyon dolar seviyesinde gerçekleşen tax free işlemli alışveriş hacminin bu yıl 2019 rakamlarını da geride bırakarak 800 milyon dolar seviyesine çıkacağı tahmininde bulundu. Söz konusu rakam 2019’da tarihi rekor kırarak 700 milyon dolar seviyesine yükselmişti. Özbay, alışverişte ilk üç ülkenin ise geçen yıl Rusya, Almanya ve Romanya olarak sıralandığını belirterek MİR karta getirilen sınırlama nedeni ile Rusların alışverişinde bu yıl düşüş yaşansa da yine ilk sırada yer alacakları tahmininde bulundu. 

100 milyon $’lık işleme aracılık ediyor 

DSD, 1998’de deri sektöründe faaliyet gösteren 139 firmanın bir araya gelerek oluşturduğu bir dış ticaret şirketi. Deri sektörünün 4 sacayağı olan konfeksiyon, tabakhane, ayakkabı ve saraciyede küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin toptan ve perakende şekilde ihracat pazarlarına açılmasına ve işlem maliyetlerinin düşürülmesine aracılık etmek amacıyla kurulan şirket, halihazırda 50 civarında şirkete hizmet veriyor ve 100 milyon dolarlık işleme aracılık ediyor. Remzi Özbay’ın verdiği bilgilere işlem hacmi 2014 dönemlerinde 200 milyon dolar seviyesinde idi ancak rakam gerek Rusya ile yaşanan uçak krizi gerekse salgın gibi nedenlerle geriledi.              

Derri ile yurtdışına açıldı 

DSD, geride kalan dönemde birçok girişime de imza atan bir şirket. Bunlardan biri de Derri markası. Remzi Özbay, “2000’de Derri markasını kurduk ve Turquality desteğini alan ilk markalardan biri olduk. Polonya gibi pazarlara açıldık. Ancak ilerleyen dönemde sürdürülebilir ve karlı bir operasyon olmaması nedeni ile markanın faaliyetlerine 2011’de son verildi. Bir diğer girişim de yabancı bir şirket ile yaptık. 2008’de Almanya merkezli uluslararası tekstil ve deri kimyasalları şirketinin çoğunluk hisselerinin satın alınma sürecine lider ortak olarak öncülük ettik. 2013’te grup olarak bu operasyondan çıktık ancak ortaklarımızdan bir bölümü şirketin yüzde 100 hissesini alarak yoluna devam etti. Bugün 13-14 ülkede faaliyet gösteren söz konusu şirket, yıllık 300 milyon Euro’nun üstünde ciroya sahip bir girişim olarak faaliyetlerine devam ediyor” diye konuştu.         

Üretici ve alıcı online’da buluşacak 

DSD şimdi çok daha farklı bir konu için hazırlık yapıyor. O da üretici ve alıcıları buluşturacak online bir platform. Remzi Özbay, hazırlıklarında önemli aşama kaydedilen proje hakkında şu bilgileri verdi: “Amacımız online bir platformla üreticiler ile markaları buluşturmak. İğneden ipliğe tüm üreticiler platforma entegre olacaklar. Biz de onları bu platform üzerinden yurtdışındaki markalar ile buluşturacağız. Bu yolla hem ölçek sorunu aşılacak hem de riskler minimize edilmiş olacak. Zira ABD’li markalarla ölçek sorununa takılıyoruz. Önemli bir noktaya geldik. 1,5 yıl sonra hazır olacak. İlk aşamada 1 milyon dolar yatırım yaptık. Sınırlı sayıda üretici pilot uygulama ile başlayacağız. İhracatta önemli potansiyel var. Kritik eşiği geçerseniz ihracat çok çok iyi rakamlara gider. Pazar büyük ve deri ürünleri için yılda 2 milyar dolar ülke ihracatı bize yakışan bir rakam değil. Platform hayata geçtiğinde sadece ayakkabıda 5 milyarı doları rahat buluruz.”    

Artizanal ürünlere ağırlık verilmeli

Tax free operatörlüğü, DSD’nin Taxfreepoint.com markası ile hizmet verdiği başka bir alan. Şirket hem havalimanlarında tax free noktalarında hem de online platform üzerinden sıra beklemeden vergi iadesi imkanı sağlıyor. Bilindiği üzere turistler, yaptıkları alışverişte dünyanın pek çok ülkesinde katma değer vergisi (KDV) iadesi alıyor. Bu oran Türkiye’de deri ürünlerinde yüzde 8, kuyumda ise yüzde 18 seviyesinde seyrediyor. Vergi iadesi almak için alt sınır ise 118 TL... Ancak yabancı ziyaretçilerin çok önemli bir kısmı çeşitli sebepler ile vergi iadesi almıyor. Türkiye’nin marka konusunda problemli olduğunu dile getiren Özbay, “Öte yandan turisti buraya getirip İtalyan bir markanın çantasını satarsak o işlem markaya yarar. O da gelir mağazayı açar ve burada genişler. Bizim bir şekilde marka çıkarmamız belki zor ama turistin ilgisini çekecek ürünler çıkarmamız lazım. Kuyum ve deri buna çok müsait. Kültürel, lokal farklılık sunan artizanal ürünler bunlar. Bu tarafta iyiyiz ve bu ürünleri paketleyip turizm tanıtımına koymak lazım. Bu nedenle deri giyim ve kuyumda büyük potansiyel var” dedi. Özbay’ın verdiği bilgilere göre turist alışverişinin yüzde 40-45’i kuyum, yüzde 40’ı deri ürünleri kalanı da marka çanta ayakkabı gibi ürünlerden oluşuyor. 

Ruslardan bu yıl da liderlik bekleniyor    

Remzi Özbay, Türkiye’nin Çin, Japonya, Endonezya ve Ortadoğulu zengin turistleri çekmesi gerektiğine dikkat çekti. Özbay, “Japonya ve Endonezya’nın yanı sıra Avrupa’dan Almanya dışından da bu yıl turist bekliyoruz. Çin’de yüksek gelirli orta sınıf 120- 130 milyon turist var. AB buradan çok büyük pay alıyor. Bizim stratejilerimizi buna göre yönlendirmemiz lazım” dedi.         

Taxfreepoint, yurtdışına açılıyor    

Remzi Özbay’ın verdiği bilgilere göre Rusya ile uçak krizi ve salgın dönemlerinde yerli markalar sıkıntıya girdi ve Kıbrıs, Karadağ gibi turistlerin daha fazla gittiği bölgelere gitti. Özbay, “Markalar oralarda kalıcı olmaya başladılar. Şimdi Taxfreepoint olarak iş ortaklarımız ile birlikte bölgesel oyuncu olma yolunda çalışıyoruz. Operasyonlarımızı oralara da taşıyacağız. Sonrası da artık oradaki hikayeye göre arkasını düşünürüz” dedi.