ODMD Başkanı Bozkurt: ÖTV'de matrah güncellemesi şart
Türkiye otomotiv sektörü, 2025'e rekorla giriyor. İlk 11 ayda satışlar 1 milyon 100 bin adede ulaştı, 2023'teki rekor için sadece 165 bin adet fark kaldı. Ancak pazarın yüzde 70’inin ithal araçlardan oluşması ve en düşük ÖTV diliminin yüzde 80’e çıkması dikkat çekiyor. ODMD Başkanı Ali Haydar Bozkurt, "Son iki yıldır ÖTV matrah düzenlemesi yapılmadı, güncelleme şart oldu" dedi.
Otomotiv pazarı, üst üste ikinci kez rekora koşuyor. ODMD verilerine göre, ilk 11 ayda toplam satışlar 1 milyon 100 bin adede ulaştı. 2023'teki rekor için sadece 165 bin adet fark kaldı. Ancak araç satışlarındaki bu yüksek tempo, pazarın diğer sorunlarını gölgede bıraktı. OSD'ye göre, Ocak-Kasım döneminde otomobil satışlarının yüzde 70’i, hafif ticari araç satışlarının ise yüzde 72’si ithal modellerden oluştu.
İlk 11 ayda ithal otomobil satışları yüzde 4 artarken, yerli otomobil satışları yüzde 7 azaldı. Hafif ticari araçlarda ise yerli satışlar yüzde 44, ithal satışlar ise yüzde 30 arttı. Yerli üretim otomobillerin ithal araçlarla aynı ÖTV diliminde yer alması ve Çin'den gelen yeni markaların etkisi büyüktü. Ayrıca, 2025 bütçe teklifinde motorlu taşıt ÖTV beklentisi yüzde 65 artırıldı. Bu durum, ÖTV matrah güncellemesinin yeniden gündeme gelmesine neden oluyor.
'Matrah güncellemesi şart'
Yılın bitmesine sayılı günler kala Habertürk'e özel açıklamalarda bulunan Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Bozkurt, otomotiv sektöründeki güncel gelişmelere ve gelecek beklentilerine yönelik dikkat çeken mesajlar verdi.
Özel Tüketim Vergisi'nde (ÖTV) matrah güncellemesinin şart olduğunu söyleyen Bozkurt, ÖTV oranlarını belirleyen matrah düzenlemesinin iki seneyi aşkın bir zamandır yapılmadığını hatırlattı.
Bozkurt, "Mevcut durumda matrah tutarı 280 bin Türk Lirası’nı aşan otomobiller, 1600 cc altı motor hacmi için en üst özel tüketim vergi dilimi olan yüzde 80’lik vergi dilimine tabi oluyor. Uzun zamandır bu tanımlamalarda güncellemeler yapılmadı ve bizim talebimiz bu matrahlarda bir güncelleme yapılmasının şart olduğu yönünde. Düşük vergi diliminde yer alan araç seçeneklerinin artması ve daha geniş kesimlerin araçlara ulaşabilmesi için günümüz koşullarına uygun bir matrah düzenlemesi yapılmasının faydalı olacağına inanıyoruz" dedi.
'Koşullara uygun kredi limitleri getirilmeli'
Habertürk'ün haberine göre Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) yaklaşık 3 yıldır taşıt kredilerinde limitleri değiştirmediğini de vurgulayan Bozkurt, "BDDK'nın düzenlemesinde yer alan matrah ve vade sürelerini korumasının nedeninin uygulanmaya çalışılan sıkı para politikasının bir sonucu olduğu düşüncesindeyiz. Beklentimiz bu konuda da aynı özel tüketim vergi oranlarını belirleyen matrah güncellemesi ihtiyacı gibi, tüketicilere sunulan araç kredi limitlerinin ve vadelerinin de güncellenmesi ve günümüz koşullarına uygun limitlere getirilmesidir" diye konuştu.
Bozkurt, 2024'de nominal olarak fiyatlar artmasına rağmen, reel olarak fiyatlarda düşüş yaşandığına da değindi.
ODMD Yönetim Kurulu Başkanı Bozkurt, "Türkiye’nin büyük bir otomotiv sektörü potansiyeli var. Pandemiden bu yana biriken araç alım ihtiyacını karşılayacak şekilde araç bulunurluğunun artması ve Temmuz ayında GSR II yönetmeliğinin devreye alınmasıyla birlikte gerçekleştirilen büyük kampanyalar pazarın daha yüksek seyretmesini sağladı. Aslında tüm bunlar bizi mobilitenin bir ihtiyaç olduğu noktasına götürüyor. Bu da Türkiye’de otomotiv pazarının belli bir seviyenin altına düşmemesini sağlıyor" görüşünü paylaştı.
'Pazar artık 1 milyon adedin altına düşmez'
Yıl sonu pazar tahmini ile ilgili de konuşan Bozkurt, 2024'ün ilk çeyreğinin otomobil satışları açısından hızlı başladığını ve ikinci çeyrekte bir yavaşlamanın görüldüğünü de aktardı. ODMD Başkanı Bozkurt, "Temmuz itibariyle GSR II yönetmeliğinin devreye girmesiyle birlikte pazarın biraz daha hareketlendiğini gördük. İlk 11 ayın ardından 1 milyon barajı aşıldı. Yılın son ayının da hareketli bir dönem olduğunu düşündüğümüzde, 2024’ün 2023’e yakın bir adetle kapanacağını söyleyebiliriz" dedi.
2025 yılında ise, özellikle ilk çeyrekte yeniden değerleme oranıyla birlikte ÖTV muaf müşterilerinin talebiyle Ocak-Şubat aylarında büyük bir düşüş öngörülmediğini kaydeden Bozkurt, "2025 yılında olağanüstü olumsuz bir gelişme olmadıkça, artık Türkiye pazarının 1 milyon adedin altına düşmemesini bekliyoruz" diye konuştu.
"Pazara sunulan model arttıkça pazardan alınan pay da artar"
Ocak-Kasım döneminde, elektrikli otomobillerin aldığı payın yüzde 10’a ulaştığını da belirten Bozkurt, "Daha önce de söylediğimiz gibi pazara sunulan model sayıları arttıkça pazardan aldıkları paylarda da artışlar gözlemleniyor. Bu pay önümüzdeki dönemde de yeni teknolojilerdeki gelişmelere paralel olarak büyüme potansiyeli taşıyor" beklentisini paylaştı.
Hatırlanacak olursa, ODMD, otomobillerden alınan ÖTV'nin sıfırlanmasına yönelik 10 yıllık planını 2022 sonunda kamuoyu ile paylaşmıştı. O dönem büyük ses getiren bu plan ile ilgili aradan geçen sürede ise herhangi bir gelişme yaşanmadı. Bu konu hakkında da görüşlerine başvurduğumuz ODMD Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Bozkurt, net konuştu. Bozkurt, "Malumlarınız olduğu üzere, 2023 Şubat ayında yaşanan ve hepimizi derinden etkileyen deprem felaketi sonrası bütçe ile ilgili ihtiyaçların artması söz konusu olmuştu. Dolayısıyla önerimizle ilgili olarak somut bir gelişme sağlanamamasını bu gelişmelere bağlıyoruz" dedi.
