İthal yıla hızlı girdi

Aysel YÜCEL

Otomobil ve hafif ticari araç pazarı, sektörde yaşanan stok krizine rağmen yıla pozitif başladı. 2020 Ocak ayı satışları 27 bin 273 adetle geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 89.75 arttı. Satışlarda en dikkat çekici nokta ise ithal markaların performansı oldu. Stok sorunu nedeniyle geçen ay en iyi satışı yerli markaların yapması beklenirken, liderliği Alman Volkswagen (VW) 3 bin 695 adet satışla aldı. VW’nin ardından 3 bin 236 adetle Türkiye'de de üretim yapan Fiat geldi.

Geçen yılın ocak ayına lider giren Renault ise 2 bin 914 adetle üçüncü sırada yer aldı. DÜNYA’ya konuşan Volkswagen Binek Araç Genel Müdürü Gino Bottaro, “2019 yılı son çeyreğinde sektörde yaşadığımız pozitif ivmeyi de dikkate alarak, 2020 yılı için doğru bir planlama yaptık. Sattığımız tüm araçlar 2019 model yılı. Ocak ayında bin 700’ün üzerinde Passat teslim ettik” dedi. Otomobil ve hafif ticari araç pazarı, sektörde yaşanan stok krizine rağmen yıla pozitif başladı. Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) verilerine göre, 2020 yılı ocak ayı otomobil ve hafif ticari araç pazarı 27 bin 273 adet oldu. 14 bin 373 adet olan 2019 yılı ocak ayı otomobil ve hafif ticari araç pazar toplamına göre satışlar yüzde 89.75 arttı. Ancak baz etkisine bağlanan bu yüksek rakamlar, yaklaşık 30 bin olan son 10 yılın ocak ayı otomobil ve hafif ticari araç ortalamasının altında kaldı. Ocak ayı satışlarında en dikkat çekici nokta ise sektörde yaşanan stok sorununa rağmen, bazı ithal markaların performansı oldu.

Geçen yıl stok programlarını 300 bin adetlik pazara göre planlayan markalar, haziran ayında gelen ÖTV ve vergi indiriminin yanı sıra 1 Ekim’de devreye giren kamu bankaların faiz indirimi ile hızlanan talebi karşılamakta zorlanmıştı. 2019 yılı beklentilerin üzerinde 479 bin adetle kapanınca birçok marka 2020 yılına stoksuz girdi. 2020 model araçların şubatın ikinci yarısı itibariyle piyasaya girmesi beklenirken, elinde 2019 model araç bulunmayan markalar ocakta neredeyse hiç satış yapamadı. Bazı markalarda ise aralık ayına yetişemeyen siparişler ocak ayında önceki ayın fiyatıyla satıldı.

Manisa’ya beklenen Passat’a talep arttı

Ocak ayında en iyi performansı yerli markaların göstermesi beklenirken, satış lideri ithal bir marka oldu. Alman otomobil üreticisi Volkswagen ( VW) 3 bin 695 adetle ilk sıraya yerleşti. Ardından 3 bin 236 adetle Türkiye’de de üretim yapan Fiat sıralandı. Geçen yılın ocak ayına lider giren Renault ise 2 bin 914 adetle üçüncü sırada yer aldı. DÜNYA’ya konuşan Volkswagen Binek Araç Genel Müdürü Gino Bottaro, “2019 yılı son çeyreğinde sektörde yaşadığımız pozitif ivmeyi de dikkate alarak, 2020 yılı için doğru bir planlama yaptık. Sattığımız tüm araçlar 2019 model yılı. 2020 model yılı araçlarımız şubat ayı itibarıyla gelecek. Geçtiğimiz yıl lansmanını yaptığımız Passat modelimize gösterilen yoğun talep devam ediyor. Ocak ayında bin 700’ün üzerinde Passat teslim ettik. SUV model ailesinin son üyesi T-Roc modeli de en çok ilgi gören bir diğer modelimiz oldu.” Bilindiği gibi Manisa’da kurulması planlanan fabrikada üretilecek modellerden biri de Passat olacak.

Öte yandan Fransız marka Peugeot da ocak ayında dikkat çekici performans sergileyen markalardan biri oldu. Son dört yılın en iyi ocak ayı performansına imza atan marka, bin 700 adetlik satış yaptı. Peugeot Türkiye Genel Müdürü İbrahim Anaç, “Ocak ayındaki başarımızda doğru planlama yapmış olmamızın etkisi oldu. Bilindiği gibi geçen yıl planlarımızı 500 bin adetlik Pazar öngörüsüne göre yapmıştık. Ocak ayı da planladığımız şekilde oldu. Tedarik konusundaki hızımızla da birçok markadan daha avantajlı konumdayız. Ayrıca geçtiğimiz haftalarda lansmanı yapılan Yeni 2008’in de satışlarımıza büyük katkısı oldu” dedi.

“Stok sorunu nisana kadar sürer”

Ocak ayında BMW 251, Volvo 44, Suzuki 22, Subaru 17, Mazda ise sadece 11 adetlik satış yaptı. Sektördeki stok sorununun nisan ayına kadar sürebileceğini öngören Minoto CEO’su Ferhat Albayrak, “İthal markalar, ocak ayında ellerindeki son anda aralık ayına yetişmeyen partileri teslim ettiler. Nisana kadar gene araç stoğunda problem yaşanacağını tahmin ediyorum” dedi.

2000cc segmentinde düşüş hızlandı

2020 Ocak ayında 1600cc altındaki otomobil satışlarında yüzde 100.3 oranında artış, 16002000cc aralığında motor hacmine sahip otomobil satışlarında yüzde 30.3 ve 2000cc üstü otomobillerde yüzde 60 azalma oldu. Mazda Türkiye Genel Müdürü Nurhan Yurdakul, 2000 cc üzeri araçların satışlarındaki düşüş trendinin belli bir süredir devam ettiğine dikkat çekerek, bu düşüşün iki temel nedeni olduğunu söyledi. Yurdakul, “2000cc üstü araçların ÖTV oranı yüzde 160, bu aşırı yüksek ve hiçbir ülkede olmayan vergilendirme sistemi alıcıların kararlarını düşük hacimli araçlardan yana kullanmalarına sebep oluyor. Öte yandan son yıllarda gelişen motor teknolojisi düşük hacimli motorlardan yüksek güç ve verim elde etmeyi sağlıyor. Böylelikle yüksek hacimli motora gerek kalmadan istenen güç düşük hacimli motorlarla da elde ediliyor"diye konuştu. Minoto CEO’su Ferhat Albayrak ise konuyla ilgili olarak, “2 litre üzeri pazar zaten son dört yıldır, yüzde 50’nin üzerinde düşüyordu. Dolayısıyla ithalatçıların bu pazara bir inancı kalmadı. Stok artık hiç getirilmiyor” dedi.

“2. elde şubatta gevşeme olur”

Sıfır araçta yaşanan stok sorunu nedeniyle talebin hızlandığı 2. el piyasasında fiyat artışları devam ediyor. Danışmanlık şirketi Autofocus’un kurucusu Uğur Sakarya, ikinci el fiyatlarının 2019’un son çeyreğinden itibaren model bazında yüzde 20 yükseldiğini ve fiyat artışlarının ocak ayında da devam ettiğini belirterek, “Sıfır araç stoklarının talebe cevap verememesi, model yılı geçişi sebebiyle ithal markaların büyük bir bölümünün 2020 model sıfır araçları getirememesi sonucu, piyasada sıfır araç bulmakta zorlanan tüketici ikinci ele yöneldi. İkinci el araç fiyatları döviz, mevduat ve hatta altından fazla değer kazandı. Aynı dönemde döviz yüzde 5, mevduat yüzde 4, son dönemin gözdesi altın bile yüzde 12 kazandırırken, ikinci el araçlar yatırımcısına yüzde 20 kazandırdı. 2000 öncesi dönemlerdeki gibi iyi bir yatırım aracı durumuna geldi” dedi.