“Çalışanları yorulan tedarik zincirleri adım atılmazsa çökecek”

Hilal SARI

New York’ta gerçekleşen BM Genel Kurulu sırasında 65 milyon taşımacılık sektörü işçisini ve 3,5 milyon taşımacılık sektörü şirketini temsil eden dört sektör kuruluşu - Uluslararası Kara Taşımacılığı Birliği (IRU), Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), Uluslararası Denizcilik Örgütü (ICS), Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu (ITF) - liderlere açık bir mektup yazarak “sektör liderlerinin pandeminin başından bu yana yaptığı uyarıların hükümetler tarafından dikkate alınmadığını, kararlı ve koordine bir adım atamayan hükümetlerin suçu birbirlerinin üzerine atmaya bir son vermeleri gerektiğini” dile getirdi.

Sektörde çalışan açığı daha da büyüyecek

Pandeminin pik yaptığı dönemlerde 400 bin gemi mürettebatı gemilerinden ayrılamamış, bazıları sözleşmelerinde yer alandan 18 ay daha uzun süreyle çalışmak zorunda kalmıştı. Havacılık ve kara taşımacılığında da seyahat kısıtlamaları, sınır kontrolleri ve aşı konusunda dünya genelinde yaşanan tutarsızlık sektör çalışanlarını zor durumda bırakmış, kamyon şöförleri sınırlarda bazen haftalarca beklemek zorunda kalmıştı. Her yıl küresel ekonominin 20 trilyon dolarlık ticaretini taşıyan ve pandemi boyunca ekonomilerin açık kalmasını sağlayan 65 milyon çalışanı temsil eden 4 kuruluş, kara, hava ve deniz taşımacılığının tamamında çalışan açığı olduğunu, pandemide milyonlarca insanın gerekli aşı ve tedavilere ulaşamaması nedeniyle çalışan açığının daha da büyüyeceğini öngörüyor.

Gıda, elektronik, yakıt ve medikal ekipmanda darboğazlar daha da büyüyebilir

“Tedarik zincirleri üzerindeki baskılar yaklaşan Noel sezonuyla tekrar artmadan sektör çalışanlarının yaşadığı insani krizi sonlandırın.” Noel alışverişerinin tedarik zincirlerini daha da sıkıştırarak gıda, elektronik, yakıt ve medikal ekipman gibi temel ihtiyaçlara hizmet eden mal ticaretinde yaşanan darboğazların daha da büyümesinden endişe ediliyor.

Taşımacılık sektörü liderleri,  ulaştırma bakanlıklarının pandemi boyunca sağlık bakanlıklarıyla çok iyi bir koordinasyon içinde çalışamadığına dikkat çekerek özellikle seyahat kısıtlamaları konusunda taşımacılık sektörü çalışanlarına karşı tutumun çalışanlar için durumu daha da kötüleştirdiğini söylüyor. Mektupta “Eğer hükümet liderleri değişim için harekete geçmezse insani kriz ve tedarik zinciri krizi süresiz şekilde bizimle olmaya devam edecek ve daha büyük sorunlara yol açacak” uyarısı da yapılıyor.

3 önemli adım atılmasını istiyorlar:

Çalışanların olumsuz koşulları nedeniyle küresel tedarik zirncirinin çökme riski olduğunu söyleyen sektör yetkililerinin hükümet liderlerine 3 önemli çağrısı var:

-          Taşımacılık sektörü çalışanlarına Dünya Sağlık Örgütü tarafından tanınmakta olan COVID-19 aşılarında öncelik verilmesi

-          (Aşı pasaportu gibi) sağlık bilgilerini gösteren belgelerde standartlaştırılmış bir süreç oluşturulması

-          DSÖ ve Dünya Çalışma Örgütü’nün (ILO) sektörün sorunlarını BM Genel Kurulu’na ve ulusal hükümetlere de anlatması.

ILO Genel Direktörü Guy Ryder: Geçen yıl da BM Genel Kurulu’na konuyu götürdük ve delegelerin bu yıl gerçekleşen kurulda sorumluluklarının farkına varmaları kritik önem taşıyor. Milyonlarca taşımacılık çalışanını temsil eden dernekler olarak sektör çalışanlarının ve ailelerinin hayatını inanılmaz derecede zorlaştıran ve küresel tedarik zincirlerini sıkıştıran kısıtlamaları sonlandırmak için acil adım atmaları için hükümetlere seslendik. Artık bu görmezden gelinebilecek bir çağrı değildir.

ICS Genel Sekreteri Guy Platten: Bu yıl BM Genel Kurulu’nın iki teması var: İnsan hakları ve dirençlilik. Taşımacılık sektörünün gösterdiği inanılmaz boyutlardaki direnci hessaba katarak, BM ve hükümet liderlerini krizi çözecek kararlı ve koordine adımlar atmaları çağrısı yapıyoruz.

IATA Genel Direktörü Willie Walsh: Son 18 ayı aşkın süredir havacılık sektörü çalışanları küresel ticaret rotalarını açık tutabilmek için muazzam bir direnç gösterdi. Hükümetlerin harmonize olmayan, standartlaştırılmamış ve bazen kafa karıştıran COVID-19 önlemleri işleri gereksiz şekilde daha da zorlaştırdı. Özellikle de şimdi ekonomideki iyileşmeyle talep de büyürken bu durum sürdürülebilir değil. DSÖ ve ILO’nun ükkeleri bir araya getirerek küresel bağlantıların daha verimli hale gelmesi için sektör için harmonize önlemler üzerinde uzlaştırmasının zamanı gelmiştir.

ITF Genel Sekreteri Stephen Cotton: Dünya liderleri onları görmezden geldiği halde, taşımacılık sektörü çalışanları tedarik zincirlerinin ve insan hareketinin devamlılığını sağladı. Sınırlar kapandı çalıştılar, evlerine dönemediler, yeterli sağlık hizmetine erişemediler ve hükümetlerin beceriksizliğinden dolan belirsizliklerle başa çıkmak, kısıtlayıcı karantinalara girmek zorunda kaldılar. Açık konuşmak gerekirse, artık dolmuş durumdalar. Şimdi hükümet liderleri çalışanların ihtiyaçlarına kulak vermeli. Eğer bunu yapmazlarsa tedarik zincirlerinde yaşanacak bir çöküşten, kriz içinde çalışan işçilerin ve vatandaşların ölümlerinden ve acı çekmelerinden onlar sorumlu olacaktır. Bu kan ve kaosun sorumlusu hükümetler olacaktır.

IRU Genel Sektreteri Umberto de Pretto: Kamyon şöförleri pandemi başından bu yana sınırlarda anlamsız, koordinasyonsuz hatta sağlıklarını tehlikeye atacak kısıtlamalara rağmen yılmaksızın çalıştılar. Bu kronik şoför açığını daha da kötü hale getirdi. Şoförler ekonominin en temel çalışanlarıdır, hükümetler bu hayati görevlerini yapmaya devam etmeleri için acilen harekete geçmelidir.