Hizmet ihracatçıları 2023’e damga vurmaya hazırlanıyor

Hizmet ihracatının lokomotif sektörü olan turizm ve seyahat ile ilgili hizmetlerin ihracat hedef 53,4 milyar dolar ancak bu rakamın ötesine de geçilebilir. Yük taşımacılığı ve lojistik hizmetler de 2023 yılı için belirlediği 20 milyar dolar hedefine 2022 yılında ulaştı, 2023’te daha büyük rakamlara ulaşmayı istiyor. Küresel ölçekteki payını her geçen yıl artıran yolcu taşımacılığı sektörü se aldığı payı büyütecek aksiyon planlarını hazırladı.

TURİZM VE SEYAHAT İLE İLGİLİ HİZMETLER SEKTÖRÜ

Milyonlar Türkiye’de buluştu, turizm ihracatı yeni rekorlara koşuyor

Turizm ve seyahat ile ilgili hizmetler sektörü, geçen yıl elde ettiği 21 milyar dolarlık ihracatını, 2023 yılı için 58 milyar dolara taşımayı planlıyor. Açıklanacak 2022 yılı verilerinde 45 milyon aşkın turist ve 30 milyar dolardan fazla ihracat gelirine ulaşmayı öngörüyor.

2022 yılında ihracat rekorları kırarak, ülke ekonominin cari açıkla mücadelesine önemli destek sağlayan hizmet ihracatının alt sektörler nezdinde liderliğini turizm ve seyahat ile ilgili hizmetler üstleniyor. Ocak-Kasım 2022 döneminde bir önceki yıla kıyasla ihracatını yüzde 60 artıran, sektör 2023 yılı hedef olan 58 milyar dolara ulaşılması için turizm ürünlerindeki çeşitliği artırmaya odaklandı.

Hizmet İhracatçıları Birliği (HİB) Yönetim Kurulu Üyesi ve Turizm ve Seyahat İle İlgili Hizmetler Sektörü Komite Başkanı Hediye Güral, “2023’te yeni rekorlara hazırlanıyoruz. Avrupa’nın enerji krizi Türkiye’yi kışın da cazip bir bölge haline getirdi. Otel rezervasyonları hiç olmadığı kadar yüksek bir doluluğu gösteriyor. Bu hem turizm sektörü için hem de havacılık sektörü için iyi bir kış dönemine işaret ediyor. Başarıları yakalamak ve sürdürülebilir kılmak için birçok alanda çalışmalar yapıyoruz” dedi.

En fazla turist Almanya’dan geldi

HİB’in 2022 yılsonu ihracat hedefinin 89 milyar, 2023 ihracat hedefinin ise 130 milyar dolar olduğunu kaydeden Güral, bu hedefin önemli bir bölümü yine turizm ve seyahat ile ilgili hizmetler sektörünün üstleneceğini ifade etti. Ocak-Kasım 2022 döneminde ülkeyi ziyaret eden yabancı turist sayısının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 84,77 artarak 47 milyon 601 bin 580'e ulaştığını bilgisini veren Güral, şöyle devam etti: “Ülkeye en çok ziyaretçi 5 milyon 481 bin 385 kişi le Almanya’dan geldi. Almanya’nın ardından 4 milyon 945 bin 198 kişiyi Rusya’dan, 3 milyon 301 bin 112 kişiyi ise Birleşik Krallık’tan ağırladık. Bu ülkeler, Bulgaristan ve İran izledi.

Potansiyeli olan illere tanıtım faaliyetleri yapılacak

Türkiye’de hâlihazırda işletme halinde 13 bin tesis ve 1,6 milyon yatak kapasitesinin bulunduğunu kaydeden Güral, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ancak Antalya, İstanbul ve Muğla tesis sayısının yüzde 40’ına, yatak kapasitesinin se yüzde 62’sne sahip. Yeni yapılması planlanan tesisler de yine bu 3 ilde yoğunlaşıyor. Turizm ülke geneline yaymak önceliklerimiz arasında yer alıyor. Kış ve yaz turizmini geliştirerek, diğer illerimizin tanıtım faaliyetlerini artırarak potansiyelimizi güçlendirebiliriz. Bu illere ek olarak potansiyel yüksek ancak henüz keşfedilmemiş bölge markalarının oluşturulması için çalışacağız.

Turist çekilebilecek potansiyel ülkeler saptandı

Türkiye’ye turist çekebilecekleri potansiyel kaynak ülkeler belirlediklerini aktaran Güral, şu açıklamalarda bulundu: “Bu ülkelerin destinasyon tercihleri Batı ve Kuzey Avrupa’da. Kaynak ülke açısından potansiyel en yüksek pazarlar Almanya, İngiltere, Hollanda ve Avusturya olarak gözükürken Doğu Avrupa’da ise Rusya ve Ukrayna öne çıkıyor. Orta doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde Suudi Arabistan, BAE, İran, Kuveyt, Mısır ve Cezayir dikkat çekiyor. Amerika ve Uzakdoğu bölgesinde ise ABD, Çin ve Japonya. Bu ülkelerden aldığımız sınırlı payları artıracağız. Türkiye’ye gelen turistlerin ağırlıklı bir kısmı seyahat acentesi ve dijital rezervasyonlarla geliyor. Bunun için dijitalleşme ve seyahat acentelerine önem vermemiz gerekiyor.”

 Rakamlarla turizm ve seyahat ile ilgili hizmetler sektörü:

• 2023 yılı ihracat hedefi: 58 milyar dolar
• Ocak-Kasım 2022 döneminde ağırlanan turist sayısı: 42 milyon 164 bin 954 kişi
• İşletme halindeki tesis sayısı: 13 bin
• Yatak kapasitesi: 1,6 milyon

YÜK TAŞIMACILIĞI VE LOJİSTİK HİZMETLERİ SEKTÖRÜ

Lojistik sektörü dünyanın yükünü taşımayı talip

Yük taşımacılığı ve lojistik hizmetleri sektörü, 2022 yılında 2023 yılı için belirlediği 20 milyar dolarlık ihracat hedefini aştı. Mal ihracatına da önemli destek veren sektör, ulaştığı pazarları geliştirerek 2022 yılında yakaladığı rekor başarıları 2023 yılında daha fazla geliştirmeyi istiyor.

Hizmet İhracatçıları Birliği’nde (HİB) yaklaşık 400 üye firması ile faaliyet gösteren yük taşımacılığı ve lojistik hizmetleri sektörü, net hizmet ihracatçısı sektörler arasında turizmden sonra ikinci sırada yer alıyor. 2021 yılında 12,8 milyar dolar ihracat geliri elde eden sektör, toplam hizmet ihracatından ise yaklaşık yüzde 20 pay almıştı. Sektör 2022 yılının Ocak-Kasım döneminde ise bir önceki yıla göre yüzde 50’yi aşkın bir büyüme sağladı. Yük taşımacılığı ve lojistik hizmetleri sektörü, bu performansıyla hâlihazırda 17 milyar dolar hedefini aşmayı başardı. Sektör, 2023 yılında 25 milyar dolar hizmet ihracatı hedefliyor.

2023 yılı hedefini 2022’de yakaladı

Yük taşımacılığı ve lojistik hizmetleri sektörünün 2021 yılı ihracat rakamının 12,8 milyar dolar olduğuna değinen HİB Yönetim Kurulu Üyesi ve Yük Taşımacılığı ve Lojistik Hizmetler Komitesi Başkanı Murat Baykara, şöyle devam etti: “HİB bünyesinde temsil edilen hizmet ihracatçısı sektörler arasında Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, yük taşımacılığı ve lojistik hizmetleri sektörümüz (Navlun ve Diğer Hizmetler), net hizmet ihracatçısı sektörler arasında turizmden sonra ikinci sırada geliyor. Sektörümüzün, 2022 yılında ülkemize sağladığı döviz geliri 20 milyar doları aştı. 2022 yılı Ocak-Kasım dönemindeki toplam hizmet ihracatımız yüzde 50,7 artışla 83,5 milyar dolara ulaşırken, taşımacılık hizmet ihracatımız yüzde 51’lk artış kaydetti.”

 Lojistik sisteme sahip ülkenin rekabetçiliği de artar

Sadece tek bir sektörden ibaret olmadıklarına vurgu yapan Baykara, şu açıklamaları yaptı: “Biz sektörlerin altyapısıyız, bütün sektörlerin performanslarının yükselmesi için hizmet veren bir sektörüz. Lojistik sektörümüz ülkemizin ihracatını her koşulda taşımaya gayret ederek üreticimize ve ihracatçımıza destek oldu, olmaya devam edecektir. Bir ülke gelişmiş bir lojistik sistemine sahip se o ülkenin tüm alanlarda rekabetçi gücü artmaktadır. Lojistik sektörü ülke ticaretinin gelişmesine sağlarken, aynı zamanda kendisi de hizmet ihracatı yaparak ülkemize direkt döviz girdisi sağlamaktadır. 5448 sayılı Hizmet İhracatının Tanımlanması, Sınıflandırılması ve Desteklenmes Hakkında Karar ve 5449 sayılı Yurt Dışı Lojistik Dağıtım Ağlarının Desteklenmesi Hakkında Karar ile sektörümüze yönelik olarak Ticaret Bakanlığımız tarafından açıklanan ve Ocak ayı itibarıyla tüm kalemlerde 2 katına çıkarılan yeni destekler, sektör firmalarının uluslararasılaşması ve uluslararası pazarlardaki rekabet gücünü artırmaları için büyük bir ivme sağlamıştır. Bu ivmeyle 2023 yılı yük taşımacılığı ve lojistik hizmet gelirinin 25 milyar dolar olarak belirlenmiş hedefinin hızla aşılacağı öngörülmektedir."   

Mal ihracatına rekabet gücü sağlıyor

Türk vatandaşı olan profesyonel TIR sürücülerinin Avrupa ülkelerinden yaptığı vize başvurularında, randevu alma, pasaportun ilgili misyonlarda bekleme ve sonuçlanma sürelerinde çok ciddi boyutta gecikmelerin yaşandığını belirten Baykara, “Kalıcı çözüm noktasında beklentimiz; profesyonel Türk TIR sürücülerinin, AB ekonomindeki önemli roller ve risk taşımayan bir grupta olmaları sebebiyle turist ve ş adamı statüsü dışında ‘Acil, Öncelikli’ grup olarak vize muafiyetine tabi tutulmasıdır. Bu gerçekleştirilene kadar, Türkiye-AB tedarik zincirlerinin sürekliliği için en az 1 yıl geçerli ve çok girişli sürücü vizelerinin düzenlenmesinin sağlanmasını istiyoruz” dedi.

Rakamlarla yük taşımacılığı ve lojistik hizmetler sektörü

• HİB bünyesindeki firma sayısı: 392
• 2021 yılı ihracat geliri: 12,8 milyar dolar
• 2022 yılı ihracat hedefi 19-20 milyar dolar
• Ocak-Kasım 2022 döneminde sağladığı büyüme: Yüzde 51
• 2023 yılı ihracat hedefi 25 milyar dolar

YOLCU TAŞIMACILIĞI HİZMETLERİ SEKTÖRÜ

Yolcu taşımacılığı küresel basamakları hızlı tırmanacak

Yolcu taşımacılığı hizmetleri sektörü, 2022 yılının Ocak-Kasım döneminde yüzde 108’lik büyüme ile hizmet ihracatının rekor büyümesine önemli destek sundu. Türkiye,  bu alanda küresel ölçekteki payını her geçen sene artırırken sektör, iki kat büyümesi beklenen hacimden daha fazla pay almak istiyor.

Hizmet İhracatçıları Birliği’nin (HİB) stratejik alt sektörler arasında yer alan yolcu taşımacılığı hizmetleri sektörü, ülke ihracatına katkı sağlıyor. 2021 yılında yüzde 138 büyüyerek, hizmet ihracatının gelişmesinde kilit rol oynayan sektör, pandeminin ardından en hızlı toparlanan sektörlerin başında geldi. 2040 yılında küresel yolcu trafiğinin iki katı artması beklenirken, Türkiye’nin bu büyümeden daha fazla pay alması için çalışan sektör, ihracat rakamlarını geliştiriyor. 2025 yılında dış hat yolcu sayısını 130 milyona, transfer yolcu sayısını da 32 milyona çıkarmak isteyen sektör, ihracat hacmini 15 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor.

HİB Yönetim Kurulu Muhasip Üyesi ve Yolcu Taşımacılığı Hizmetleri Komitesi Başkanı Mehmet Erdoğan, sektörün Türkiye’nin hizmet ihracatında önemli bir paya sahip bulunduğunu söyledi. Erdoğan, üyelerin sağladıkları katma değer ve altyapı sayesinde turizm ve seyahat hizmetleri ile liman işletmeciliği ve yer hizmetleri sektörler için de önemli girdiler oluşturduklarının altını çizdi.

11 aylık büyümesi yüzde 138 oldu

Türkiye 2021 yılında yüzde 60 artışla 64,1 milyar dolar hizmet ihracatı gerçekleştirdiğini, hizmet ticareti fazlasının ise yüzde 121 artışla 32 milyar doları bulduğunu hatırlatan Erdoğan, şu bilgileri verdi: “Bu başarıda, turizm sektöründe sağlanan yüzde 100 oranındaki ihracat artışı ile yolcu taşımacılığı sektörlerinde sağlanan yüzde 108 oranındaki ihracat artışı kilit rol oynadı. Geleneksel olarak güçlü olduğumuz bu sektörlerde, aşılama sürecine paralel olarak uluslararası seyahatlerin yeniden yükselişe geçmesi pozitif bir etki gösterdi. Turizm ve taşımacılık sektörleri bir bütün olarak hizmet ihracatımızın yaklaşık yüzde 66’sını oluşturdu. Pandemi öncesinde tüm dünyada yıllık yolcu trafiği yaklaşık 4,5 milyar dolayındaydı ve Türkiye bu pazarın yaklaşık yüzde 2,5’ini almaktaydı. 2020-2022 arasında pandemiye bağlı olarak getirilen seyahat yasakları tüm dünyada sektörü olumsuz etkiledi. Bununla birlikte Türkiye izlediği akılcı politikalarla pandemiden güçlenerek çıkmayı başardı.”

Küreselden alınan pay artış ivmesi yakaladı

Yolcu taşımacılığının küreselleşmenin ana itici sektörlerin başında geldiğine vurgu yapan Erdoğan, “İnsanların ve ürünlerin yer değiştirmesi artarak devam edecek. Uluslararası havacılık otoriteleri ve uçak üreticileri 2040 yılına kadar küresel yolcu trafiğinin ikiye katlanacağını öngörüyor. Türkiye son 20 yılda bu sektörde izlediği doğru politikalarla küresel rekabette önemli bir güç haline geldi. Ülkemiz, altyapı yatırımlarını, eğitimli ve genç işgücünü, tanıtım faaliyetlerini sektör paydaşlarının işbirliği sayesinde geliştirdi. Dolayısıyla küresel ölçekteki payımız da her geçen sene artıyor” dedi.

2022 Ocak-Kasım döneminde ihracat geliri 15 milyar doları buldu

2025 yılına ilişkin stratejik yol haritalarını da oluşturduklarına dikkat çeken Erdoğan, “2022 yılında 11 ayda, ihracat gelirimizi de 15 milyar dolara çıkardık. 2025’te dış hat yolcu sayısını 130 milyona, transfer yolcu sayısını 32 milyona çıkarmayı hedefliyoruz. IATA Uluslararası Bağlantı Endeksi’nde şehirler bazında İstanbul’un yerini koruyup geliştirirken, ilk 20’ye İstanbul dışında bir şehir daha sokmak da hedeflerimiz arasında yer alıyor. Transit uçuşlarda Avrupa, Afrika ve Uzakdoğu’daki tatil ve iş merkezleri hedeflerken, Türkiye’ye uçuşlarda ise turizm, sağlık, eğitim sektörlerinin hedef ülkeleri ile Türkiye’nin ihracat ortaklarını hedef olarak belirledik” diye konuştu.

Rakamlarla yük taşımacılığı ve lojistik hizmetler sektörü

• Ocak-Kasım 2022 döneminde sağladığı büyüme: Yüzde 138
• 2025 yılında dış hat yolcu sayısı hedefi 130 milyon
• 2025 yılı transfer yolcu sayısı hedefi: 32 milyon