Gümrük vergileri teknolojiyi vurdu: Yapay zekâ hisseleri ilk çeyrekte çakıldı

ABD'de yeniden başkan seçilen Donald Trump'ın tarife söylemleri ve makroekonomik gelişmelerin etkisiyle, yılın ilk çeyreğinde piyasa değeri en yüksek 10 yapay zekâ şirketinin 8'inin hisse değeri düştü.

Bu yılın ilk çeyreğinde dünyanın en değerli yapay zekâ şirketleri arasında Apple, küresel çip üreticisi Nvidia ve Microsoft'un önünde yer alarak 3,27 trilyon dolarla dünyanın en değerli şirketi olarak yerini korudu.

Sıralamada Microsoft 2,8 trilyon dolarla ikinci ve Nvidia 2,68 trilyon dolarla üçüncü basamakta yer aldı.

Listede sıralı olarak 1,9 trilyon dolarla Alphabet (Google), 1,5 trilyon dolarla Meta Platforms, 848 milyar dolarla Tesla, 395 milyar dolarla Oracle, 226 milyar dolarla IBM, 201 milyar dolarla Palantir ve 164 milyar dolarla Adobe yer aldı.

Geçen yıl yapay zekâ devlerinden sadece Adobe kaybettirdi

Yapay zekâ devleri 2024'te borsada pozitif bir seyir izledi. Söz konusu dönemde Nasdaq 100 endeksi, yapay zekâ yatırımları, güçlü teknoloji bilançoları ve enflasyon beklentilerinin yavaşlamasıyla yükseliş gösterdi. Yapay zekâ şirketleri gelirlerindeki yükselişle öne çıkarken, ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indirimi beklentileri de risk iştahını destekledi. Yıl boyunca teknoloji sektöründeki yenilikler Nasdaq'ın performansına yön veren bir başka önemli bir unsur olarak öne çıktı.

Yapay zekâ devleri geçen yıl Adobe hariç değer kazandı. Değer kazanan şirketler sırasıyla Palantir yüzde 340, Nvidia yüzde 171, Meta Platforms yüzde 65, Tesla yüzde 63, Oracle yüzde 58, Alphabet yüzde 35, IBM yüzde 34, Apple yüzde 30, Microsoft yüzde 12 olurken, Adobe yüzde 25,5 geriledi.

İlk çeyrekte yapay zekâ devlerinden sadece 2'si değer kazandı

Yılın ilk çeyreğinde Nasdaq 100 endeksi ve yapay zekâ şirketleri, yüksek faiz beklentileri, yapay zekâ sektöründeki rekabet endişeleri ve ticaret politikalarına dair belirsizliklerin etkisiyle dalgalı bir seyir izledi. Bu dönemde açıklanan makroekonomik veriler, Fed'in faiz indirimlerini geciktireceği beklentisini artırırken, teknoloji hisselerinde de satış baskısına neden oldu.

Öte yandan, Çin merkezli DeepSeek'in düşük maliyetli yapay zekâ modeli, sektör lideri şirketlerin pazar payını kaybedebileceği endişesi nedeniyle 27 Ocak'ta Nasdaq 100'de yılın en sert günlük düşüşlerinden biri yaşandı.

Aynı dönemde, Trump yönetiminin açıkladığı geniş kapsamlı ithalat tarifeler, küresel büyüme üzerinde kaygıları artırdı. Bu dönemde Fed'in para politikasında temkinli duruşunu sürdürmesi de risk iştahını törpülerken, tüm bu gelişmeler Nasdaq 100'deki yukarı yönlü ivmeyi sınırladı.

Yılın ilk çeyreğinde söz konusu şirketlerin 2'si değer kazanırken 8'ini değer kaybetti. Palantir yüzde 14, IBM yüzde 11 artarken, Tesla yüzde 35, Alphabet ile Nvidia yüzde 18, Oracle yüzde 15, Adobe yüzde 13,3, Apple yüzde 13, Microsoft yüzde 10 ve Meta Platforms yüzde 1,5 değer kaybetti.

"Yapay zekâ geçici bir olgu değil, kalıcı bir devrim"

Berenberg Kıdemli Ekonomisti Dr. Felix Schmidt, 2024 yılında Nasdaq 100 endeksinde görülen yükselişte yapay zekanın önemli bir rol oynadığını ancak bu rallinin yalnızca tek bir faktöre indirgenemeyeceğini belirtti.

Schmidt, yapay zekanın 2024'te özellikle bilişim sektöründeki hisseleri destekleyen unsurlardan biri olduğunu belirterek, "Ancak düşen enflasyon, Fed'in faiz indirimleri, güçlü ABD ekonomisi ve Donald Trump’ın yeniden başkan seçilmesi de bu yükselişi destekleyen diğer faktörlerdi." dedi.

Trump'ın seçim zaferinin ardından piyasaların vergi indirimleri ve düzenlemelerin gevşetilmesini beklediğini bildiren Schmidt, "Bu iyimserlik kısa sürdü. Trump'ın gümrük tarifeleriyle yarattığı kaos, piyasalardaki coşkuyu gölgeledi” değerlendirmesinde bulundu." ifadesini kullandı.

Schmidt, yapay zekanın gelecekteki ekonomik yapı üzerindeki etkilerine ilişkin olarak ise şunları söyledi:

"Yapay zekâ, içten yanmalı motor gibi genel amaçlı bir teknolojidir. Gelecek yıllarda ekonomileri ve toplumları dönüştürecek. Bu geçici bir olgu değil, kalıcı bir devrimdir ve ilk etapta çip üreticileri ve yazılım geliştiricileri fayda sağladı. Ancak gelecekte daha fazla sektör, yapay zekayı kullanarak verimliliğini artıracak ve bu dönüşümden faydalanacak."

"Trump küresel ekonomiyi daha fazla sarsmamalı"

Dr. Felix Schmidt, 2024'teki yükselişin zirve yapıp yapmadığına dair değerlendirmelerde bulunarak, yapay zekanın piyasalarda etkili olmaya devam edeceğini belirtti.

Ancak, ABD'li teknoloji devlerinin bu alanda uzun süre tek başına hâkim olacağına dair düşüncenin sarsıldığını kaydeden Schmidt, "DeepSeek gibi yeni teknolojilerin piyasaya girmesiyle birlikte rekabet artıyor. Bu da yeni oyuncuların pazarda yer bulabileceğini gösteriyor. Kazananları ve kaybedenleri belirlemek için henüz çok erken." ifadelerini kullandı.

Schmidt, 2025 yılında da yükselişin devam edebilmesi için siyasi ve ekonomik istikrarın önemine dikkat çekti.

Piyasalarda şu anki en büyük endişenin Trump'ın gümrük tarifesi politikalarının olduğuna işaret eden Schmidt, şunları kaydetti:

"Bu politikalar sadece belirsizlik yaratmıyor, aynı zamanda ABD’de enflasyonun tekrar yükselmesine yol açabilir. Bu durum, Fed'in faiz indirimlerini durdurmasına ya da hatta faiz artırmasına neden olabilir. Bu da hem ekonomi hem de piyasalar için olumsuz olur. Trump küresel ekonomiyi bu tarife kaosuyla daha fazla sarsmamalı. Ne kadar erken bu yaklaşımından vazgeçerse, hisse senedi piyasaları açısından o kadar olumlu olur."

Resesyon senaryosu güçleniyor, Fed üzerindeki baskı artıyorKüresel Ekonomi

Trump'ın vergilerinin faturası milyarderlere kesildi!Dünya

Trump vergileri Egeli hazır giyimcilerin ABD iştahını artırdıŞehirler