Bakan Dönmez: Karadeniz’deki gaz keşiflerinde uluslararası işbirliğine açığız

Mehmet KAYA

HATAY– Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Karadeniz’de mevcut gaz keşiflerinin işletilmesi için yabancı işbirliklerine açık olunduğunu belirtirken, yakın dönemde medyaya yansıyan ABD’li bazı şirketlerin olası işbirliği için teknik bilgiler aldığı iddialarını yalanladı. Fatih Dönmez, Batı Karadeniz’de bazı sahalardan umutlu olduklarını açıklarken yakın zamanda yeni sondajlar yapmayı planladıklarını da duyurdu. Salgın döneminde gaz fiyatlarının gerilemesiyle, spot piyasadan LNG satın alınmasıyla kaynak çeşitlendirmesi yapıldığını açıklayan Dönmez, bu yolla 2020’de sağlanan tasarrufun 1 milyar dolar olduğunu bildirdi. Hatay’da, 25 Haziran’da Ertuğrul Gazi FSRU gemisinin hizmete alınmasının ardından bir grup gazetecinin sorularını yanıtlayan Dönmez, “Bu da doğal olarak yurt dışına ödeyeceğimiz aynı miktardaki gazın ödeme tutarını da azaltmış oldu. Nitekim geçtiğimiz yıl bu kapsamda aldığımız LNG’lerle yaklaşık 1 milyar dolarlık bir tasarruf sağladık” dedi.

Gaz sahalarında uluslararası işbirliği

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Karadeniz’de çeşitli sahalardaki gaz keşiflerinin işletilmesinde uluslar arası işbirliğine açık olduklarını açıkladıklarını hatırlatarak, “Derin deniz operasyonları dünyada çok yaygın yapılan işler değil. Dolayısıyla, bu konuda deneyim, tecrübe kazanmış firmaların sayısı da çok fazla değil. Uzmanlık gerektiren işler. Biz de orada gerek işin mühendislik, gerek müşavirlik, gerekse de malzeme tedariki ve yapım aşamalarında bu tip iş birliklerimiz olabileceğini söylemiştim. Tabi tercihimiz yerli firmalardan yana olur ama netice itibariyle biz bir rekabete açık ortamda bu işlerin temin ve tedarik sürecini yürüteceğimiz için uygun standartlarda bizim ihtiyaçlarımızı karşılayan yerli ve yabancı şirketlerle çalışabiliriz” dedi.

Basında yer alan bazı ABD’li firmaların teknik bilgi aldığı yönündeki haberlerin hatırlatılması üzerine ise Fatih Dönmez, “Öyle bir şey söz konusu değil. Teknik bilgi diye sahanın formasyonuna ilişkin bir yabancı firmayla bilgi paylaşımı olduğu bilgisi doğru değil” ifadesini kullandı.

Yeni keşifler olabilir

Bakan Dönmez, Karadeniz’de son açıklanan keşifle birlikte toplam 540 milyar metreküplük keşfin sözkonusu olduğunu belirterek, Amasra-1 kuyusunun güneybatısında yeni keşifler yapılmasına yönelik umutlu olduğunu bildirdi. Bakan Dönmez, “Sismik çalışmalarımız ve değerlendirmeleri devam ediyor. Bu yıl içerisinde, yetişmezse önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde keşif amaçlı bir sondaj daha planlayabiliriz. O bölge verimlilik açısından ciddi potansiyel içeren bir bölge. Eğer mevcut veriler gibi bir veriyle karşılaşırsak Kuzeybatıda yer alan sahada da bir keşif açıklama imkânımız olabilir ama bugünden bir şey demek erken. Somut bir şekilde bulmadan da açıklama yapmıyoruz. Ama potansiyeli yüksek bir bölge olduğunu biliyoruz. Nitekim bugüne kadar yapmış olduğumuz sondajlar da aslında onu teyit etti” diye konuştu.

Kaynak çeşitlendirme 1 milyar dolar tasarruf getirdi

Fatih Dönmez, BOTAŞ’ın sahibi olduğu Ertuğrul Gazi FSRU (Floating Storage Regasification Unit-Yüzer Depolama ve Tekrar Gazlaştırma Tesisi) gemisinin Türkiye’nin doğalgaz arz güvenliği ve kaynak çeşitlendirmesini sağlayan önemli bir girişim olduğunu vurguladı. İzmir Aliağa’da ve Hatay Dörtyol’daki altyapıya ilaveten, Saros körfezinde inşaatın devam ettiğini bildiren Dönmez, böylece boru hatlarında olası aksaklıklarda gemilerden şebekeye gaz verilebildiğini anlattı. Diğer işlevin, spot piyasada gazın boru hattından ucuz olduğu durumlarda maliyet kontrolü olduğunu anlatan Dönmez, “Geçen yıl LNG’de yüzde 25, yüzde 30’lar civarında boru gazına göre daha ucuz maliyetler yakaladık. Bu da doğal olarak yurt dışına ödeyeceğimiz aynı miktardaki gazın ödeme tutarını da azaltmış oldu. Nitekim geçtiğimiz yıl bu kapsamda aldığımız LNG’lerle yaklaşık 1 milyar dolarlık bir tasarruf sağladık” diye konuştu.

Nahçıvan’a Türkiye’den doğalgaz eriştirilmesi

Fatih Dönmez, Azerbaycan ile bağlantısı bulunmayan (eksklav) özerk bölge Nahçıvan’a Türkiye’den doğalgaz verilmesi projesinde ilerleme sağlandığını da belirterek, “Azeri tarafın teknik bazı verileri onaylamasını bekliyoruz. O onaylar da gelir gelmez hattın yapımına başlayacağız. Bizim hazırlıklarımız güzergâh, etüt, kamulaştırma, projelendirmeyle ilgili bitti. Ortak bir proje yürüyor. Mutabakat metninden farklı teknik anlamda bazı bilgilerin bizimle paylaşılması gerekiyor. SOCAR bu bilgileri sağlayınca startı vermiş olacağız” dedi.