Çelik sektöründe yatırım iştahı artıyor
Hurda fiyatlarının son günlerde birçok nedene bağlı olarak düşmesi ve geçen yılın son çeyreğinde çelik talebine yönelik yüksek talep, sektördeki yatırım iştahını artırdı. Şirketler modernizasyon ve ek kapasite yatırımına başladı.
Çelik sektörü, hurda ve cevher fiyatlarının ocak ayından itibaren gerilemeye başlamasıyla yatırımda gaza bastı. Hurda fiyatları 485 dolardan 405 dolara, cevher fiyatları ise 175 dolardan 156 dolara kadar geriledi. Demir-çelik sektörün ocak ayında girdi fiyatlarında gözlenen gerileme eğilimi, nihai ürün fiyatlarına da yansımaya başladı. Yılın ikinci çeyreğinden itibaren, piyasalarda daha istikrarlı bir yapının oluşması bekleniyor. Çelik sanayiinde 4. çeyrekte gelen taleple de birlikte üreticiler kısmış oldukları üretimi artırmaya başladı.
Bir yandan üretimde modernizasyon yatırımlarını hızlandıran şirketler diğer yandan kapasitelerini genişletiyor. Bu kapsamda en büyük yatırımlardan biri Yıldız Demir Çelik’ten geldi. Şirket, ikinci galvaniz üretim hattı için 80 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirdi. 2021’in son çeyreğinde bu hattın devreye girmesiyle, şirketin 600 bin tonluk mevcut üretim kapasitesini 900 bin tona çıkaracak. Katma değerli üretim hacmini ciddi oranda artıracak bu yatırım Yıldız Demir Çelik’in yıllık cirosunu da yüzde 40-45 seviyesinde yukarı çekecek. Hatay’ın Dörtyol ilçesinde 700 bin ton kapasiteyle çalışan Atakaş da, 100 milyon dolarlık yeni yatırımla kapasitesini 1.1 milyon tona çıkaracak. Atakaş, bu yıl devreye alacağı yatırımla 400 kişiye ek istihdam sağlayacak.
Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) Genel Sekreteri Veysel Yayan, ocak ayında gerek cevher ve gerekse hurda fiyatlarında yaşanan gevşemenin, ABD ve AB’deki korumalı fiyatlara olumlu bir şekilde yansımamış olsa da, iç piyasada ve diğer piyasalarda nihai ürün fiyatlarında 50 dolara varan düşüş sağladığını vurguladı. Türkiye’nin ham çelik üretiminin, nisan ve mayıs aylarında düştüğünü belirten Yayan, “Haziran ayından itibaren pandeminin kısmen kontrol altına alınması ve ekonomik istikrar tedbirleri sayesinde, canlanma eğilimi içerisine girildi. Sektörümüzde üretim kapasitesi, 51.9 milyon tona çıktı. 2020 yılının tamamında yüzde 6 üretim artışı ile 35.8 milyon ton ham çelik üretimi gerçekleştirildi” dedi.
Pandemiden dolayı küresel çapta üretim kesintilerinin olduğu 2020 yılında, en büyük 15 çelik üreticisi ülke arasında yüzde 13,4 ile İran, yüzde 11,6 ile Vietnam, yüzde 6 ile Türkiye, yüzde 5,2 ile Çin ve yüzde 2,6 ile Rusya’da üretim artışı gözlendi. Türkiye, 35.8 milyon ton ham çelik üretimi ile Almanya’yı geride bırakarak, Avrupa’nın en büyük, dünyanın ise 7. büyük ham çelik üreticisi konumuna yükseldi. 2020 yılında çelik ürünleri ihracatı yüzde 5.5 azalışla 16,6 milyon ton oldu. Buna karşılık, aynı dönemde ithalat, yüzde 4,5 artış göstererek 12,5 milyon tona ulaştı. Avrupa Birliği’nin üç dönem olarak uygulamaya aktardığı koruma önlemlerini sıkılaştırarak devam ettiğini belirten Yayan, “2020 yılında en büyük ihracat partnerimiz olan AB’ye çelik ürünleri ihracatımız yüzde 19 gerileyerek 5,6 milyon tondan 4,6 milyon tona düştü” diye konuştu.
Hurda fiyatları neden düşüyor?
Pandeminin başlangıç döneminde getirilen kısıtlamalar sonucunda hurda toplama miktarı düşmüştü. Ancak son dönemde kısıtlamaların esnetilmesiyle toplanan hurda miktarındaki artış, fiyatı aşağı çekti. Öte yandan hurda fiyatlarındaki artış eğilimi üzerine birçok üreticinin stok yapması da fiyattaki düşüşte etkili oldu. Hurda fiyatlarının düşmesine neden olan bir diğer sebep ise, fiyat artışı sürecinde nihai ürün stoku yapan çelik tüketicilerinin, ocak ve şubat aylarında taleplerini askıya alarak beklemeye geçmelerinden kaynaklandı.
