Zordaki sektörlere yönelik yeni bir destek paketi şart

Fikri CİNOKUR

ANTALYA - Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin, Türkiye’de pandemi sürecinin birçok ülkeden daha iyi yönetildiğini, mal sıkıntısı ve iflas zincirinin önlendiğini belirtti ancak zordaki sektörlere yeni bir ekonomik destek paketi getirilmesini istedi. Çetin online gerçekleşen nisan ayı meclis toplantısında yaptığı konuşmada, Antalya turizminin nisan ve mayıs aylarını kaybettiğini, ancak haziran ayından ümitli olduğunu söyledi. Avrupa’da Yunanistan ve Hırvatistan’ın turizm sezonuna mayıs ayında girdiğini belirten Çetin, şunları kaydetti: Almanya’da Antalya 1. sırada "Yunanistan aşı sertifikası ve test olma koşuluyla turist almaya başlayacak. Şu anda Avrupa hava trafiği 2019 yılının yüzde 65 altında. Avrupa’da aşı sayısı artıyor, dolayısıyla yaz aylarında 2019’un yüzde 40’ı ve yüzde 50’si gibi bir düzeye çıkılabilir. Biz nisan ve mayıs ayını kaybettik sayılır, haziran ayını kurtaracağımızı ümit ediyorum. Almanya’nın tatil rezervasyonlarında Antalya birinci sıradadır. Bu da sevindirici bir durumdur.”
Tam kapanma kararını değinen Çetin, ‘’Bu karar sürpriz olmadı, hatta daha önce alınmalıydı ve bu süreç daha programlı yönetilmeliydi. Vaka sayısındaki artış şubat sonunda, mart ayı başında başladı. Mart başından, nisan sonuna kadar bekledik, yanlış yaptık. İnsanlarımızı kaybettiğimiz gibi ekonomide de gelinen durum ortadadır” dedi.

Kapanmada yanlış yapıldı

Tam kapanma genelgesinin yeterince açık ve net olmadığını öne süren Davut Çetin şöyle devam etti. ‘’Genelge yeterince açık değil. Tam kapanma denildi ama aslında bu tam bir kapanma değil. Bakkal, manav, market, kasap, kuruyemişçi, tatlıcı yine açık, sadece süpermarketler pazar günü kapatıldı. Millet sokağa çıkma yasağı başlayacak diye marketlere, kasaplara akın etti. Bu kapanmanın geleceği belliydi, daha önceden hazırlık yapılmalı ve önceden bir takvim yayınlanmalıydı. NACE kodlarına kadar detaylanıp bildirilmeliydi. Her işletme izin belgelerini önceden hazırlamalıydı.’’

Dayanacak güç kalmadı

En önemli sorunların başında işletmelerin finansman durumunun geldiğini anlatan Çetin, şunları kaydetti. ‘’Kapanan sektörlerin artık dayanacak gücü kalmamıştır. İşletmeler artık ücret, kira, kredi ve borç ödemelerini yapamayacak durumdadır. Bu kapanma döneminde bu ödemeler yapılamaz. Yeni bir ekonomik destek paketi uygulamaya girmelidir. KÇÖ’den başka destekler de devreye girmelidir. Kredi ödemeleri faizsiz ertelenmelidir. Vergi ve prim ödemeleri ertelenmelidir. Zor durumdaki sektörler için yeni bir kredi paketi getirilmelidir. Kira desteğinde yüzde 10 stopaj indirimi ve küçük esnaf desteği bizim üyelerimizin çoğunluğunun sorununu çözmemiştir. Kira stopajı yüzde 1’e çekilmeli ve kira destek hibesi getirilmelidir. Halen yüzde 3 olarak uygulanan ciro kaybı desteği anlamlı bir düzeye çıkarılmalıdır. Kamu kurumları ve belediyeler kapanmış işletmelerden kapalı dönemin kirasını almamalıdır.’’

Pandemi birçok ülkeden iyi yönetildi, iflas zinciri önlendi

KÇÖ ve nakdi ücret desteğinin İşsizlik Fonundan verildiğini anımsatan Davut Çetin, ‘’Bu zaten bizim ve çalışanların ödediği paradır. Buna rağmen ısrarla destek istemek zorunda kalıyoruz. Ölümü görüp sıtmaya razı oluyoruz. Devlet genelgeyle kapatılan bir işyerinin zararını makul düzeyde karşılamakla yükümlüdür. Bu bir yardım konusu değil, hak konusudur. Devlet, pandemi ve ekonomik destekler konusunda bir şey yapmamıştır diyemeyiz, pandemi birçok ülkeden daha iyi yönetilmiştir, mal sıkıntısı, ifl as zinciri önlenmiştir’’ diye konuştu. Çetin, çalışan sayısı, vergi tahsilatı ve elektrik verisine bakıldığında Antalya’nın Türkiye’ye göre daha olumsuz bir durumla karşı karşıya olduğunu söyledi. Çetin, şöyle devam etti. ‘’Kayıtlı çalışan sayımızda artış olmamıştır. Türkiye’de artış ise yüzde 6’dır. Antalya kredi de öncelikli olmalıdır, aşılamada da öncelikli olmalıdır. Ekonominin, Antalya’nın döviz gelirine ihtiyacı vardır. Antalya’nın düzelmesi ve kazanması Türkiye’nin kazanmasıdır.’’