Zeytinyağında yasak kalktı, ihracat yüzde 123 arttı
İhracat yasağının kaldırılmasıyla birlikte, zeytinyağı ihracatında yüzde 123’lük artış yakalandı. ABD, İtalya ve Avustralya gibi pazarlardaki talep patlaması dikkat çekerken, sektör, küresel arenada kaybettiği gücü yeniden kazanmayı hedefliyor.
İREM CEYLİN DEMİRCAN / İZMİR
Türk zeytinyağı sektörü, ihracat yasağının kaldırılmasıyla birlikte uluslararası arenada yeniden iddialı bir konuma gelmek için harekete geçti. 1 Kasım- 25 Aralık 2024 tarihleri arasında, geçen yılın aynı dönemi ile kıyasladığında zeytinyağı ihracatı miktarda yüzde 123 artarak 13 bin 700 ton, tutarda ise yüzde 74 artarak 75 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB), ihracat hedeflerini büyütürken, sürdürülebilir büyüme ve uluslararası tanıtım faaliyetleriyle sektörü güçlendirmeyi hedefliyor.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği olarak yalnızca Ege Bölgesi’ni değil, tüm Türkiye’deki zeytin ve zeytinyağı sektörünü temsil ettiklerini söyleyen EZZİB Yönetim Kurulu Başkanı Emre Uygun, “İhracat yasağının kaldırılmasının ardından Türkiye geneli zeytinyağı ihracatında talep artışını incelediğimizde, ABD’nin yüzde 348 miktar artışı ve yüzde 239 tutar artışı ile zeytinyağı ihracatımızda lider konumda olduğunu görmekteyiz. İtalya ise yüzde 236 miktar artışı ve yüzde 198 tutar artışıyla ihracat yapılan ülkeler arasında 2. sırada yer alıyor. Avustralya da yüzde 146 miktar artışı ve yüzde 128 tutar artışı ile dikkat çeken pazarlarımızdan biri. Bunun yanı sıra Kanada, Japonya ve Güney Kore gibi ülkelerde de zeytinyağı ihracatımızın önemli ölçüde arttığını gözlemliyoruz. Bu olumlu gelişmeler, ihracat yasağının kaldırılmasının ardından Türkiye zeytinyağı sektörünün yeniden küresel pazarlardaki yerini güçlendirmeye başladığını gösteriyor” dedi.
“5 yıl içinde hedefimiz 1,5 milyar dolar ihracat”
İhracat yasağının kalkmasının, Türk zeytinyağı sektörünün uluslararası pazarlarda rekabet gücünü yeniden artırmasına olanak sağladığını ifade eden Uygun, yasağın uygulandığı dönemde birçok pazarda oluşan güven kaybı ve yüksek fiyat avantajının değerlendirilememesi gibi olumsuz etkileri olduğunu söyledi. Bu durumun, hedeflenen pazar payı artışını sınırlayarak, yıl sonu ihracat hedefini olan 1 milyar dolara ulaşmalarını engellediğini söyleyen Uygun, “Zor şartlarda kazanılmış olan birçok pazarı kaybetme noktasına geldik. Özellikle ihracat yasağı döneminde, üreticiler ve ihracatçılar hem ekonomik hem de ticari açıdan büyük sıkıntılar yaşadı. Fakat önümüzdeki 5 yıl içinde ihracatımızı 1,5 milyar dolar seviyesine çıkarmayı hedefledik” dedi.
“Avrupa’ya ihracat vergisiz ve kotasız zeytinyağı ihracatı imkanı sağlanmalı”
2023/24 sezonunda dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen kısıtlamalar nedeniyle zorlu bir dönem yaşadıklarını ve bu kısıtlamaların, ihracat hacminde yüzde 52’lik bir düşüşe yol açarak toplam ihracatı 70.750 tona indirdiğini hatırlatan Uygun, “Ortalama ihracat fiyatımızdaki yüzde 54’lük artış sayesinde gelir kaybını yüzde 29 ile sınırlayarak sezonu 506 milyon dolarlık bir gelirle kapattık. Kısıtlamaların tamamen kaldırılması, Türk zeytinyağının yurtdışında daha geniş bir erişime sahip olmasını ve rekabet gücümüzün artmasını sağladı. EZZİB olarak, Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık gibi önemli ticaret ortaklarımıza gümrük vergisiz ve kotasız zeytinyağı ihracat imkânları sağlanması ve bu pazarlarda Türkiye'nin ihracat kapasitesini artırma konusunda görüşmelerimize devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.
