'Yurt genelinde iş yaptıracak müteahhit bulanamıyor'
Kamu Müteahhitleri ve İş İnsanları Derneği (KAMİAD) Başkanı Ali Adıgüzel, deprem felaketinin ardından bölgede yapımına başlanan inşaatlarda; artan maliyetler, tedarikte yaşanan sorunlar nedeniyle ihalelerin iptal edildiğini, kamuya ait ihalelere katılacak müteahhit bulunamadığını söyledi.
TALİP ÖZTÜRK/GAZİANTEP
İnşaat sektöründe artan maliyetler nedeniyle özellikle deprem bölgesinde iş yapacak kamu müteahhidi bulunamadığını dile getiren Kamu Müteahhitleri ve İş İnsanları Derneği (KAMİAD) Başkanı Ali Adıgüzel, kamuya iş yapan yüklenicilerin sorunlarını EKONOMİ’ye anlattı. Adıgüzel, kamu müteahhitlerin deprem bölgesinde yapımına başlayan inşaatların ihalelerine katılamadığını söyledi. Bugün yaşanan sorunların temelinin pandemi ile bozulan tedarik zinciri ile başladığını belirten Adıgüzel, artan maliyetlere karşı kamuya iş yapan yüklenicilere fiyat farkı ve tasfiye hakkı verilmesi gerektiğini ifade etti.
Deprem gününden bugüne maliyetlerin yüzde 50 arttığına dikkat çeken Ali Adıgüzel, şunları söyledi: “İhale kanunu reel fiyat farkı verilecek şekilde değiştirilip, son yıllarda yasaklı hale gelen, kamu müteahhitlerine sicil affı getirilmeli. Çözüm için öncelikle kamu müteahhitlerine ilave fiyat farkı ve koşulsuz tasfiye hakkı verilerek bir nebze nefes almaları sağlanmalı. Ülkemizde son yıllarda oluşan yüksek enflasyon, yapım işlerinin asgari 1,5 -2 yıl gibi uzun bir sürede yapılması, döviz kurlarındaki artışın yapı malzemelerine doğrudan etki etmesi ve fiyat farkı hesabına dayanak teşkil eden istatistiki veriler ile reel fiyat artışlarının uyumsuz olması nedeniyle mevcut 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre anahtar teslimi götürü bedel iş yapılmasına imkân vermiyor. Bu nedenle Kamu İhale Kanunu’nda fiyat farkı kısmında değişiklik yapılmalı, sicil affı ve rücu davalarının iptaliyle sektörde yasaklı duruma düşmüş birçok meslektaşımızın işine dönmesi sağlanmalı ve böylelikle ihalelerde rekabetin önü açılmalı.”
“Fiyat farkı verilmeyen işler 4-5 kata yeniden ihale edildi”
Son 3 yılda kamu müteahhitlerinin fiyat farkı başta olmak üzere yaşadığı sorunlara bir çözüm getirilmemesi sonucunda birçok meslektaşının meslekten ayrıldığını, iflas ettiğini ve işini yarıda bırakmak zorunda kaldığını anlatan Ali Adıgüzel, “Kamu müteahhitleri teminatlarını yakmak zorunda kaldı. İğneden ipliğe tüm yapı malzemelerine gelen minimum yüzde 500’lük fiyat artışlarına rağmen, devam eden işlere verilmeyen koşulsuz tasfiye hakkı ve reel fiyat farkları nedeniyle binlerce müteahhit sektörün dışında kaldı. Yarım kalan işler ise 4-5 katı yüksek fiyata yeniden ihale edilerek, ciddi oranda kamu zararının oluşmasına neden olmuştur” diye konuştu. Kamu müteahhitlerinin devlete yük değil, devletten yük alan yükleniciler olduğunu, deprem dönemi ve sonrasında da öneminin bir kez daha ortaya çıktığını dile getiren Adıgüzel, sorunun temelden çözümü için 4734 sayılı Kamu İhale Kanun’undaki fiyat farkı hesabında kullanılan TÜİK endekslerinin, reel malzeme fiyatlarına tam uyumlu hale getirilmesinin şart olduğunu belirtti.
“Önlem alınmazsa iflaslar kaçınılmaz olur”
Deprem öncesi iş almış yüklenicilerin tedarik ve işçilik sorunu yaşanmadığı için daha uygun maliyetlerle iş yaptığını ancak deprem sonrasında sorun yaşamaya başladığını aktaran KAMİAD Başkanı Ali Adıgüzel, “Afet bölgesinde iş yapan yükleniciler, agrega, beton santrali bulmakta ve belli çaplarda inşaat demiri, hasır çelik, kule vinç vb. birçok alanda çok büyük yetersizlikler yaşamakta ve talep fazlalığı nedeniyle aşırı fiyat artışları yaşanmaktadır. Bu sorunlar ülke çapında inşaat sektörüne büyük bir darbe vurdu” ifadelerini kullandı. Adıgüzel, artan maliyetler karşısında gerekli önlemlerin alınmaması halinde iflasların yaşanabileceğine dikkat çekti.