Yumurtada gramaj sorunu yaşanıyor
Avrupa Birliği (AB) uyum yasaları kapsamında yaklaşık dört yıl önce getirilen yumurtada ölçek standardı, yumurta üreticilerini zor durumda bıraktı.
Eray ŞEN
ADANA - AB kaynaklı gıda kodeksine göre, ticarete konu olan bir yumurtanın ‘large’ yani ‘büyük boy’ kabul edilebilmesi için ağırlığının 63-72 gram arasında ve 30’luk bir paketin en az 2 kilo olması gerekiyor. Yumurta üreticileri, bu boyuttaki yumurtaları ancak ‘yaşlı’ tavuklardan elde edilebildiğini ve büyük boy yumurta üretiminde zorluklar yaşadıklarını belirtiyorlar.
3 gramlık fark sorun yarattı
Adana, Hatay ve Mersin bölgesine günde 500 bin adet yumurta pazarlayan Gültav Yumurta Yem Hayvancılık İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Şirin Gültekin, sorunu Tarım ve Orman Bakanlığı’na bildirdiklerini ve çözüm istediklerini söyledi. Yaşadıkları sıkıntının ayrıntıları hakkında bilgi veren Gültekin, şöyle konuştu: “Üç dört yıl öncesine kadar 60-65 gram arası yumurta large kabul ediliyordu, ancak AB standartlarına uyum kapsamında bunu 63-72 grama yükselttiler ve 30’luk bir paketin en az iki kilo gelmesi şartını getirdiler. Çok dengesiz bir ağırlık bu. Çünkü, hayvanların yumurtaları 25 haftadan sonra büyümeye başlıyor ama o yumurtanın 30’luk paketi 1 kilo 970 gram da gelse large olarak satamıyoruz. İki kiloya ulaşmak için 50 hafta ve üzerindeki tavukların yumurtası olması lazım ki bu süre tavuklar için yaşlı kabul edildiğinden yumurtasının kabukları inceliyor, pakette sıkıntı yaşanıyor, kaynatırken kırılıyor, kılcal damarları çatlıyor ve yumurtada kanlanma oluyor.”
Eski uygulamaya dönülmesi isteniyor
Uygulamanın 60-65 gram olduğu dönemlerde, pazara sunulan ürünün genç hayvan yumurtası olduğuna dikkat çeken Gültekin, “Şimdiki uygulamaya göre 1 yumurtada 1 gram eksiğin varsa Tarım Bakanlığı ceza yazıyor. Üretici bunu küçük yumurta diye satmak zorunda kalıyor ve zarar ediyor. Üreticiler olarak tekrar 60-65 gram arasına dönülmesini, bu olmasa da 60-70 gram olarak uygulanmasını istiyoruz” diye konuştu. Gültekin, tüketicilere de seslenerek, “Yumurtanın küçük olanı daha makbul, çünkü genç tavuk yumurtası, daha kalın kabuklu ve daha sağlıklı” ifadesini kullandı. Ürünün fiyatına da değinen Gültekin, ‘large’ boy yumurtanın tanesinin, üreticiden 52-53 kuruşa çıktığını, ambalaj aşamasında 62-63 kuruşa yükseldiğini, markette yüzde 8 KDV ve kar oranı eklenerek, 80 kuruşa tüketiciye ulaştığını, orta boy yumurtanın raf fiyatının ise 75 kuruş olduğunu sözlerine ekledi.
İçi piyasada arz fazlası var
Adana’nın yumurta ihtiyacının yüzde 60’ını karşıladıklarını, Antakya’dan Silifke’ye kadar uzanan bölgede çok sayıda ulusal ve yerel markete ürün verdiklerini aktaran Gültekin, sektörün ülke bazındaki durumunu şöyle değerlendirdi: “Türkiye’de 120 milyon tavuktan, günlük 100 milyona yakın yumurta alınıyor ama günlük tüketimimiz 70-75 milyonu geçmiyor. Günlük 20 milyon adedin üzerinde fazlamız var. Bunu da ihracata gönderiyoruz. Kapasite planlamasında sıkıntı yaşanıyor. Yumurta üretim kapasitesi artırımına değil, üretim tesislerinin yenilenmesi teşvik edilmeli.”
