Yeniden hayat bulan Dereiçi, Mardin turizmine ivme kazandıracak
Mardin’de sahip olduğu farklı mezheplerden inanç merkezleriyle öne çıkan Dereiçi, yürütülen projelerle turizme kazandırılıyor. Bölgenin alan yönetim planı hazırlanırken, tespit edilen 79 tescilli yapı farklı konseptlerle yeniden hayat bulacak. Devam eden altyapı yatırımlarıyla da gelen ziyaretçilere yönelik hizmet altyapısı iyileştirilecek.
MEHMET NABİ BATUK / MARDİN
Mardin’in Savur İlçe merkezine 5 km uzaklıkta bulunan ve Süryani köyü olarak bilinen Dereiçi (Kıllit) mahallesinin turizme entegrasyonu için çalışmalar sürüyor. Bölgedeki kültürel mirasın sürdürülebilir bir şekilde koruması ve turizm çeşitliliğini sağlanması amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı (GAP BKİ) tarafından desteklenen, Savur Belediyesince yürütülen ‘Dereiçi Köyü Kültürel Mirasın Korunması Projesi’ kapsamındaki ilk etap çalışmalarda çeşitli altyapı ve restorasyon çalışmaları tamamlandı. Projenin ikinci etabında ise yine GAP BKİ’nin desteğiyle tur güzergâhlarının belirlenmesi, köyün girişinde bulunan meydanın minimal müdahalerle yeniden tasarlanması, karşılama merkezi, sosyal donatılar ve köy içi yürüyüş rotasının yapımı planlanıyor.
Savur Kaymakamı projedeki genel amaçlarının Dereiçi Köyü’nün zengin tarihi ile kültürünün yaşatılması ve turizm çeşitliliğinin artırılması yoluyla sosyo-ekonomik kalkınmanın sağlanması olduğunu söyledi. Mahallede, Ortodoks, Katolik ve Protestan inançlarına yönelik 3 kilise bulunduğuna dikkat çeken Fatih Çevik, ayrıca 1 cami, kaya mezarlar, 1 manastır ve 3 kilise kalıntısı üzerindeki çeşitli projeler planladıklarını aktardı. Mahallenin en önemli özelliklerinden birisinin de geçmiş yıllarda sanatkârların yer aldığı bir tarihi çarşıya sahip olması olduğunu ifade eden Çevik, “Dereiçi farklı kılan bir ortaçağ kentini anımsatan korunmuş mimari dokusunun yanı sıra köyde yan yana duran 3 farklı kilisedir ve sonradan yapılan camiidir. Üzüm bağlarıyla da meşhur olan Dereiçi kültür, inanç, eko turizm ve Agro turizm içinde potansiyeli içinde barındırıyor. GAP Bölge Kalkınma İdaresi’nin desteğiyle Dereiçi’ni yok olmaktan kurtarıp, geleceğe taşıyor burayı restorasyon ve çevre düzenlemeleri ile alan kültür odağı ve cazibe merkezine dönüştürüyoruz. Mardin’e gelen 1 milyon ziyaretçimize önemli bir destinasyon kazandıracağız” dedi.
Alan yönetim planı hazırlanıyor
Dereiçi’nde yaptıkları alt yapı ve restorasyon çalışmalarının göç eden yerel halka da doğrudan etki edeceğini belirten Fatih Çevik, “Proje alanımızda toplam 78 adet tescilli yapı bulunuyor. Ancak şuan bu yapılarla ilgili yapılan koruma çalışmaları yok denecek kadar az seviyede. Kentsel sit alanı olarak ilan edilen ve birçok tarihsel değere sahip yapı barındıran bu mahallemizde tescilli Mor Abay Manastırı 2022 UNESCO Dünya Kültür Miras Listesine girmeye aday oldu. Mahallemizin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından alan sınırları belirlendi. Alan Yönetim Planı hazırlanıyor. Bu çalışma kapsamında köydeki tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin yanında alternatif geçim kaynakları oluşturmak hedefi doğrultusunda sürdürülebilir turizmin gelişmesini planlıyoruz. Bu sayede turizmin köydeki işsiz ve düşük gelir düzey grubuna sahip aileler için yeni bir iş alanı yaratması konusunda katkısı olacak” diye konuştu.
Köy sakinlerinin turizm sektörüne entegrasyonu da sağlanacak
Turizm sektöründeki fırsatların köy yerel sakinlerinin geçimi ve geleceği için önemli fırsatlar barındıracağını söyleyen Kaymakam Çevik, şöyle devam etti:
“Hediyelik eşya üretimi, pekmez, fasulye, badem, ceviz, sumak, peynir, tereyağı, şarap gibi doğal/organik köy ürünleri, yeme-içme sektörü, kadınlara yönelik organizasyonlar ve el sanatları alanlarında köy yerel sakinlerinin turizm sektöründeki üretim faaliyetlerine dahil edilmesi talebini oluşturacak. Bunun için bölgenin tanıtımında, bölgede bulunan tarihi ve kültürel yerlerin öne çıkarılmasını sağlayacağız.”
