Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Başkanı Yasin Uğur Arıkan: “Yapı denetiminde zafiyet yaşanabilir”

Yapı denetim sisteminde denetçilerin müteahhit tarafından seçilmesine imkan tanıyan kanun teklifi, yapı güvenliği tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı. Özellikle bağımsız denetimin teminatı olarak bilinen havuz sistemi üzerinde yapılacak düzenlemeler eleştirilere yol açarken, Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Genel Başkanı Yasin Uğur Arıkan, yapı sahibinin denetim kuruluşunu seçmesine imkân tanıyacak değişikliklerin sektörde tarafsızlık ilkesini zedeleyebileceğine dikkat çekerek söz konusu düzenlemenin deprem güvenliğinde ciddi risklere yol açabileceğini ifade etti. Arıkan, “Bu değişiklik, bağımsız denetim faaliyetlerinin garantisi olan ve ülkemizin depremlere karşı belki de en büyük kazanımı olan havuz sistemine çok büyük zarar verecektir. Yapı denetim sistemini güçlendirecek her türlü değişikliğin destekçisi olduğumuzun garantisini veriyor, ancak bahsi geçen değişikliğin mevcut sistemi zayıflatacağını düşünüyoruz” diye konuştu.

Denetim faaliyetleri maddi ilişkiden uzak olmalı

Denetlenenin denetleyeni seçmesinin bağımsız denetim anlayışıyla bağdaşmadığının altını çizen Yasin Uğur Arıkan, “Yapı denetim hizmetini verecek olan yapı denetim kuruluşunun seçimi söz konusu olduğunda, bu seçimi yapacak olan aslında kanunda belirtildiği gibi yapı sahibi değil, müteahhittir. Müteahhidin yani denetlenenin yapı denetim kuruluşunu yani denetleyeni seçmesi, bağımsız denetim anlayışına ters düşmektedir. Denetim faaliyetleri rekabetten ve maddi ilişikten uzak, tamamen denetim odaklı olmalıdır” açıklamasında bulundu.

Değişiklik yeniden gözden geçirilmeli

2019'da uygulamaya konulan havuz sistemiyle birlikte, yapı denetim kuruluşları ile müteahhitler arasındaki maddi bağların koparıldığını hatırlatan Arıkan, “En son 6 Şubat 2023’te yaşadığımız, izini ve acısını kalbimizde halen taptaze taşıdığımız iki büyük deprem başta olmak üzere, ülkemizde yaşanan depremlerde çok büyük kayıplar verdik. Geçmişte denetimsiz biçimde inşa edilen binaların bedelini çok ağır ödedik. Bu acıları tekrar yaşamamanın teminatının da yapıların denetlenmesi olduğunu biliyoruz. 2019 yılı itibariyle yapı denetim kuruluşları ile müteahhitlerin maddi bağlarının kesilerek havuz sistemine geçilmesi yapı denetim sistemi için bir devrim niteliğindeydi. Şimdiyse bundan geri atım atılacak olması karşısında endişeli ve üzgünüz. Bu bağlamda önerimiz, yapılacak kanun değişikliğinin tekrar gözden geçirilmesi, bağımsız denetimin teminatı olan havuz sisteminden geriye gidilmemesidir” ifadelerini kullandı.