"Üzümün başkenti" Manisa'da gözler rekolte ve taban fiyat açıklamasında
Türkiye'de çekirdeksiz üzümün merkezi olan Manisa'da üreticilerin gözü, kuru üzüm rekoltesi ve Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) aracılığıyla yapılacak alımlarda belirlenen taban fiyata çevrildi.
Üzümün başkenti olarak nitelendirilen Manisa ovalarında 1 milyon dekar bağda 40 dereceyi bulan sıcaklıklar altında üzüm hasadı devam ediyor. Sabahın ilk ışıklarıyla bağlara giren üreticiler, türküler söyleyerek topladıkları üzümleri, kurutma sergilerine yetiştirmek için yoğun çaba sarf ediyor.
Yaklaşık bir haftada kuruyan üzümler, daha sonra ihraç edilmek üzere işletmelere gönderiliyor. Üretilen üzümün yüzde 90'ının ihraç edildiği Manisa'da yılda ortalama 200-250 bin tona karşılık 400-500 milyon dolar kuru üzüm dış satımı gerçekleştiriliyor. Türkiye, özellikle kuru üzüm ihracatındaki başarısıyla dünyada bu alandaki liderliğini sürdürüyor. Manisa'dan ihraç edilen yaş ve kuru üzümler başta İngiltere, Almanya, Rusya, Hollanda, İtalya, Fransa ve Ukrayna gibi 100'ü aşkın ülkeye gönderiliyor.
Ege İhracatçı Birlikleri verilerine göre, Türkiye'nin kuru üzüm ihracatı 2018-2019 sezonunda ilk kez yarım milyon dolar barajını aşıp 516 milyon dolara ulaşarak rekor kırdı. Edinilen bilgilere göre, bu yıl Sarıgöl ve Saruhanlı gibi bazı bölgelerde temmuz ayında yaşanan dolu ve sağanaktan kaynaklı doğal afetler nedeniyle kuru üzüm rekoltesinde kısmi bir düşüş bekleniyor. Geçen yıl 300 bin ton kuru üzüm rekoltesinin gerçekleştiği ilde bu yıl 270 bin tona yakın rekolte ön görülüyor.
Kuru üzümün değeri ve TMO'nun müdahale alımı
Manisa Ticaret Borsasında 2016 yılının Ağustos ayında kilogramı ortalama 3,70 liradan işlem gören çekirdeksiz kuru üzümün değeri, bir yıl sonra 4,30, 2018'de ise ortalama 8 liranın üzerine çıkıp 9 lirayı buldu. Üzümde bu değer artışının temel nedeni Toprak Mahsulleri Ofisinin devreye girerek üreticiden yaptığı müdahale alımları gösterildi.
TMO'nun müdahale alımları sayesinde 2019'da Manisa ve çevresinde 9 ve 10 numara kalitedeki üzüm 9 liranın altına inmedi. Kuru üzümün 9 lirada tutunması sektörde "kuru üzüm hak ettiği değeri buldu" şeklinde yorumlandı. Kuru üzümde bu değer artışı ortalama ihracat değerlerine de yansıdı. 2018'de ortalama 1760 dolardan ihraç edilen bir ton kuru üzüm, piyasanın dengelenmesiyle takip eden yıllarda 2 bin doların üzerine yurt dışında alıcı buldu.
Her yıl emeğinin karşılığını almayı ümit eden üzüm üreticisi, gözünü Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin yarın Manisa Ticaret Borsasında yapacağı rekolte ve taban fiyat açıklamasına çevirdi. Bakan Pakdemirli, geçen yıl Manisa'da çekirdeksiz kuru üzüm fiyatlarına ilişkin yaptığı açıklamada, "Eğer borsadaki seyir 10 liranın altına düşecek olursa devlet olarak, TMO olarak girer müdahale ederiz." ifadelerini kullanmıştı.
Saruhanlı Ziraat Odası Başkanı Aydoğan Okur, tüm üreticilerin gözünün Bakan Pakdemirli'nin taban fiyat açıklamasında olduğunu belirterek, "Maliyetlerimizi göz önünde bulundurduğumuzda Manisa Ziraat Odaları olarak 9 numara üzüme 13,5 lira talep ediyoruz." dedi.
Sarıgöl Ziraat Odası Başkanı Ali İhsan Ülgen ise 2020 yılında üretim maliyetlerinin arttığını ve temmuz ayında aşırı yağışlardan kaynaklı bir doğal afet yaşadıklarını ifade ederek, bu yıl kuru üzümde taban fiyatın 13 ila 15 lira arasında olmasını beklediklerini söyledi.
