Üretici ve market fiyatları makası açılıyor

FİKRİ CİNOKUR

ATSO Başkanı ve TBB Yönetim Kurulu Üyesi Davut Çetin, mart ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi.

Ekonomide koronavirüs salgını nedeniyle olağanüstü bir dönemden geçildiğini, Türk özel sektörünün bu koşullara rağmen mal ve hizmet tedarikinde başarılı bir sınav verdiğini belirten Çetin, üretim ve tedarik zincirinin işlemesi sayesinde mart ayı enflasyonunun beklentiler düzeyinde kaldığını kaydetti. Çetin şöyle devam etti.

''Olağanüstü bir dönem yaşıyoruz. Birçok sektörde işyerleri kapanmış, üretime ara verilmiş, üretim-arz zincirinde kesintiler oluşmuştur. Böyle bir dönemde enflasyon ölçümü için fiyat almak bile zorlaşmış durumdadır. Diğer taraftan tüketim kalıpları değişmiş, bazı ürünlerde aşırı talep artışı veya talep düşüşleri yaşanmıştır. Karantina uygulamaları nedeniyle mart ayı ihracatımız yüzde 18 düşmüştür.''

Çetin, koronavirüs salgınına bağlı dünya ekonomisinde durgunluk dönemine girildiğini, işsizliğin en önemli sorun olmaya başladığını, petrol ve emtia fiyatlarında düşüşün enflasyonu baskıladığını kaydetti.  Çetin, ''Küresel tedarik zincirinde, özellikle tarım üretim ve ticaretinde kesintiler ve döviz kurunda artış, maliyetleri artırarak özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde stagflasyon, yani kombine durgunluk ve enflasyon etkisi de yarattı'' dedi.

-Ekim ve dikim aksamamalı

Tarımda ekim ve dikim faaliyetlerinin aksamaması gerektiğini belirten Çetin, Türk özel sektörünün şu ana kadar mal ve hizmet tedarikinde başarılı bir sınav verdiğine dikkat çekti.  Çetin, şöyle devam etti.

''Önümüzdeki aylarda başta tarım üretimi olmak üzere temel mal ve hizmetlerin tedarikinde aksama olmaması için sektör ve ürün bazında eylem planlarına dikkat edilmesi gereklidir. Karantina ve seyahat kısıtlaması uygulamalarının tarımda ekim ve dikim faaliyetlerinin aksatmaması da önemli konulardan birisidir.''

Türkiye’de üretim ve tedarik zincirinin işlemesi sayesinde Mart ayı enflasyonu Koronavirüs etkilerinin başlamasına rağmen beklentiler düzeyinde kaldığını vurgulayan Çetin, şunları kaydetti.

'' Aylık enflasyon TÜFE’de  yüzde 0,57, Yİ-ÜFE’de  yüzde 0,87, yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında  yüzde 11,86, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 8,50 olarak açıklanmıştır. Sebze ve meyvede domates fiyatının yüzde 14.8 oranında azaldığı, ayrıca tedarik koşulları ve ani talep artışı nedeniyle bazı ürünlerde üretici ve market fiyatları makasının açılmakta olduğu görülmektedir. Et ürünleri, içecek, elektronik, koli gönderim ücreti gibi kalemlerde fiyat artışları TÜİK verilerine yansımıştır. Sağlık ürün ve hizmetlerinde, kolonya fiyatlarında artış ise yüzde 2 ile sınırlı kalmıştır.''

Petrol fiyatlarındaki düşüşün TÜFE ve Yİ-ÜFE’yi sınırladığını belirten Davut Çetin, Batı Akdeniz bölgesi mart ayı enflasyonunun da  Türkiye ortalamasının üzerinde olduğunu sözlerine ekledi.