Tütüncüler, piyasanın düzenlenmesi için şube müdürlükleri istiyor
Tütün ve alkol piyasasının yerinden yönetimle daha etkin düzenlenebileceğini ifade eden Tütün Eksperleri Derneği Başkanı Servet Yaprak, “Kontrol işlemlerinin taşrada çalışan tütün teknolojisi mühendisleri tarafından yerine getirilmesi gözetim ve denetimi kolaylaştırır” dedi.
Nihat DELİBAŞI
İZMİR - Tütün Eksperleri Derneği Başkanı Servet Yaprak, tütün ve alkol piyasanın düzenlenmesinin Tarım ve Orman Bakanlığı İl Müdürlükleri bünyesinde oluşturulacak tütün ve alkol şube müdürlükleri tarafından yapılmasını önerdi.Piyasada yaklaşık 215 bin tütün mamulü ve alkollü içki satıcısının yanı sıra, tütün üreticilerinin ve 500’e yakın ithalatçı, ihracatçı firmanın faaliyet gösterdiğini kaydeden Yaprak, piyasanın Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı tarafından düzenlenip kontrol edildiğini söyledi. Yaprak, “Bu işlemlerin taşrada çalışan tütün teknolojisi mühendisleri tarafından yerine getirilmesi, yani yerinden yönetimi hem işin daha etkin yapılmasını sağlayacak, hem de piyasa gözetimi ve denetiminde kolaylıkları beraberinde getirecektir. Bunun için de Tarım ve Orman Bakanlığı İl Müdürlükleri bünyesinde tütün ve alkol şube müdürlüklerinin kurulmasını talep ediyoruz” diye konuştu.Girdi maliyetlerindeki artış, Amerikan blend sigara harmanlarında oryantal tütünün kullanım oranlarındaki azalmanın tütün tarımının geleceğini tehdit ettiğine dikkat çeken Yaprak, “Ancak daha önemli risk, üretici yaş ortalamasını 50’ye dayanması, genç neslin emek yoğun üretim tarzı ve gelirinin tatminkar olmaması nedeniyle tütüncülükten uzaklaşması” dedi.
Milli Tarım Projesi ile yeniden tanımlanan tarımsal havzalar içerisinde tütüne yer verilmesi gerektiğini dile getiren Yaprak, sözleşmeli yaprak tütün üretim ve ihracatının yüzde 90’ından fazlasını karşılayan Ege, Orta Karadeniz ve Adıyaman-Hatay illerindeki tütün üretiminin de desteklenecek tarımsal ürünler içerisinde yer alması gerektiğini kaydetti.
“Türkiye, ihracatını artırmak zorunda”
Firmaların Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde yapmış oldukları sözleşmelerin tamamını satın alamaması ve tütünlerini kayıt dışı piyasaya kaptırmaları sonucunda Ege’de Virginia tipi tütünde deneme üretimine başladıklarını kaydeden Yaprak, 2020’de toplam 644.3 milyon dolarlık tütün mamulü ihraç edildiği belirterek, şunları söyledi, “2020’de yapılan 279 milyon dolarlık yaprak tütün ihracatı ile birlikte toplam tütün ve tütün mamulü ihracatımız 923.3 milyon dolar oldu. Türkiye, tütün ve tütün mamulleri ihracatını arttırmak zorunda. Özellikle dünyanın çeşitli üretim noktalarından yanı başımızdaki Ortadoğu ülkelerine ve Rusya pazarına önemli miktarda satış yapılıyor. Bu pazardan payımızı almak zorundayız. Bu itibarla yaprak tütün ve tütün mamulü ihracatını arttırma yönünde argümanları ortaya koymak zorundayız” dedi.
İklim krizinin etkileri
Yaprak, “Mevsimsel sıcaklık ortalamalarının yükseliş gösterdiği ve özellikle yağışların azlığı ve düzensizliği bu yıla damgasını vurdu. Yaşanan kuraklık sonrası diğer bitkisel ürünlerle birlikte tütünde de önemli bir verim kaybı ile karşılaşmayı bekliyoruz. Ülke genelinde rekolte kaybı beklentisi yüzde 20- 25 dolayında. Ege’de bu yıl yaşanan kuraklıkla birlikte rekoltenin yıllar sonra 40 milyon kilogramın altına düşmesi söz konusu” dedi.
Başkan değişmedi
Bu yıl 72. kuruluş yıldönümünü kutlayan Tütün Eksperleri Derneği’nin 64’üncü genel kurulunda üyeler mevcut başkan Servet Yaprak ile devam kararı aldı. Yönetim Kurulu'nun diğer isimleri ise Kubilay Koç, İsmail Teket, Tahir Günal, Erdinç Yetimoğlu, Savaş Seyhan, Defne Erşen oldu.