Türkiye’nin ilk ameliyat ipliği fabrikası Bursa’da kurulacak
Türkiye’nin yüzde 100 dışa bağımlı olduğu ameliyat ipliği Bursa’da ipekten üretilecek. Kilosu 2 bin 600 dolara ithal edilen ameliyat ipliği yerli kaynaklarla 840 dolara mal edilebilecek. Üretimin 6 ay içinde başlaması hedefleniyor.
Esra ÖZARFAT
BURSA - Umurbey İpek Üretim ve Tasarım Merkezi, TÜBİTAK ve Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) iş birliği ile Türkiye’nin ipekten ilk ameliyat ipliğini Bursa’da üretecek. Merkezin Üretim Sorumlusu Mehmet Ünal, 4,5 yıl önce başlatılan projede hayvan denekleri üzerindeki çalışmaların tamamlandığını duyurdu. Ünal, steril alan ve robotlu üretim altyapısına sahip olacak tesis için yaklaşık 50 milyon dolarlık bir yatırım yapılacağını söyledi. Mehmet Ünal, “Stratejik bir ürün olduğu için bölge gözetmeksizin, yüzde 80’i devlet hibesi alacak. Kurulacak olan fabrikada insan vücudunda kullanılan tel hariç, bütün ameliyat iplikleri üretilecek. Bursa’da kurulacak ufak kapasite de bu işin laboratuvarı olacak. Şu anda makine alımı için ihale dosyası açılacak. Numuneler üretildi. ‘Fabrika kurulabilir’ raporunu aldık. En geç 6 ay içinde prototip ameliyat iplikleri üretilerek insanlar üzerinde kullanılmaya başlanacak” dedi.
Cari açığa doğrudan etki edecek
Ameliyat ipliği üretiminin Türkiye için stratejik bir üretim olduğuna işaret eden Ünal, “Konuyu Cumhurbaşkanımız da takip ediyor. Bir uçak, bir tank fabrikası bir ülke için ne kadar önemliyse ameliyat ipliği de o kadar önemli. Yüzde 100 dışarıya bağımlı olduğumuz bir ürün. Kore, Çin, İtalya, Fransa, Almanya ve Amerika’dan geliyor. Bugün bir ambargo koysalar, at kuyruğuna geri döneceğiz. Yurt dışından gelen ameliyat ipliğinin kilosunu 2 bin 600 dolara satın alıyoruz. Bizim maliyetimiz yerli üretim olduğu zaman 840 dolar.” diye konuştu. Her kozadan tek parça olarak ortalama bin 500 metre kadar bir ip elde edilebildiğine, bunun da dünyanın en uzun elyafı olduğuna işaret eden Mehmet Ünal, proteinlerden oluşan ipeğin üzerindeki DNA’nın insan DNA’sına uygun oluğunu dile getirdi.
Bursa’nın ipek hafızası canlandırıldı
Ameliyat ipliği fabrikasının koza üretimi dolayısıyla kırsal kalkınmaya da olumlu etki edeceğini ifade eden Mehmet Ünal, merkezdeki çalışmalarla ilgili de bilgi verdi. Ünal, “Eskiden birçok köyümüz bu işle uğraşıyordu. 90’lı yıllarda dönemin hükümeti AB’ye giriyoruz diye gümrük vergilerini sıfırladı. Bu duvar yıkılınca biz Çin’in açık hedefi haline geldik. 1991 yılında Kozahan’da 120 dolara satılan ham ipek, 1992 yılının sonunda 7 dolara düştü. Buna ne ağaç ne de fabrikalar dayanabildi. Köylüler ağaçlarını söktü” değerlendirmesini yaptı. Bursa’nın ipekçilik alanındaki hafızasını yeniden canlandırmak için Bursa Büyükşehir Belediyesi ile birlikte 7 yıl önce harekete geçtiklerini hatırlatan Ünal şu bilgileri verdi: “Dağ yöresinde 16 köy tespit ettik. Buralarda 2 kumaş, 14 ipek halı atölyesi kuruldu. Proje başladığından bu yana 2 bin 700 kişiye ipek halı, 800 kişiye kumaş dokumasını öğrettik. 80’e yakın ara eleman, 50’nin üzerinde de ipek ustası yetiştirdik. Proje başladığında Umurbey’de ipekten anlayan kimse yoktu. Şu anda fabrikamızda 16 tane Kültür Bakanlığı’na kayıtlı ipek sanatçısı var.” Ünal, merkezde özel tasarımlarla üretilen halıların metrekare fiyatlarının 2 bin 200 dolar ile 22 bin 500 euro arasında değiştiğine vurgu yaptı.
