“TMO çekirdeksiz kuru üzüm alımına borsadan devam etmeli”

Nihat DELİBAŞI 

İZMİR - Son iki yıldır yaptığı alımlarla çekirdeksiz kuru üzüm fiyatlarında istikrarı sağlayan Toprak Mahsülleri Ofisi’nin (TMO) yeni sezon alımlarını mühtahsilden yapacağı söylentisi İzmir Ticaret Borsası’nda (İTB) gündem oldu. İTB Başkanı Işınsu Kestelli, TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal ile önümüzdeki günlerde konu ile ilgili görüşme talebinde bulunacaklarını açıkladı.

Çekirdeksiz kuru üzümde fiyat istikrarının TMO’nun borsa alımlarıyla sağlandığını vurgulayan İTB Meclis Üyesi Mehmet Esmer, “TMO’nun borsadan 60 bin ton üzüm aldığını, son 1 ayda ise 40 bin ton civarında bir ürünün ihracatçıya satıldığını biliyoruz. Bu sevindirici bir durum. Ancak önümüzdeki yıldan itibaren TMO’nun borsadan üzüm almayacağı yönündeki duyumlar gerçekse bu piyasalarda ciddi bir kaos yaratacak” diyerek şöyle devam etti: “Yeni sezonda kuru üzümde fiyatın 13- 14 TL seviyesinde olması bekleniyor. Ancak ihracatçı son aldığı ürünlerle piyasaya girmekte gecikecek. Söylentiler doğru ise yani TMO, borsadan üzüm almayacak ise gerçekten çok ciddi bir kaotik ortam olacak. Denenmiş ve başarılı olmuş bir sistemin devam etmesini arzuluyoruz. Bu konuda Tariş ve diğer borsaların da aynı düşündüğünü biliyorum. Gerektiği takdirde ortak bir toplantı yapılması yerinde olacaktır.”

Rekolte tespitinde yüzde 20 fark

İTB Yönetim Kurulu Üyesi İlhan Zincircioğlu da, çekirdeksiz kuru üzümde hastalıktan ari, verimi yüksek bir sezon beklendiğini vurguladı. TMO’nun borsa alımlarıyla geçtiğimiz sezon üreticiyi destekleme ve fiyat istikrarına katkısına değindi. TMO’nun alımlarıyla piyasa derinliğinin sağlandığını dile getiren Zincircioğlu, “TMO’nun üzüm alımına devamı fiyat istikrarı açısından önemli” dedi.

Zincircioğlu, bu mesele kadar önemli bir diğer konunun ise rekolte tahmini olduğuna dikkat çekti. Zincircioğlu, “Rekolte çalışmaları birkaç seneden beri Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılıyor. Bakanlık 2021 rekoltesini 271 bin ton olarak açıkladı. Haziran 2021 sonu itibariyle, Ege Bölgesi’ndeki borsaların çekirdeksiz kuru üzümde toplam tescil miktarı 315 bin tonu buldu. Ağustos sonu itibariyle 325 bin tonu bulacağı tahmin ediliyor. 271 bin ton ile 325 bin ton arasında yüzde 20’ye yakın ciddi bir sapma var. Yüzde 90 ı ihracata giden bir emtianın üretim tahmininde yüzde 20’lik sapma olması alıcılar nezdinde, Türkiye’nin güvenirliğine gölge düşürme tehlikesi yaratıyor. Bu konuda İTB olarak senelerden beri çok az bir sapma ile tahmin yapan bir heyetimiz var. Dolayısıyla bu konunun tekrar gözden geçirilmesi gerekiyor” diye konuştu.