Tarihi çarşıların statüsü OSB’ler gibi olacak
Tarihi Çarşılar Federasyonu, Türkiye genelindeki tarihi çarşıların yasayla yönetilmesinin önünü açacak Tarihi Çarşılar Yönetim Yasa Taslağı’nı bekliyor. Yasa ile tarihi çarşıların dernekler aracılığıyla değil, OSB’lerin yönetim modelinde olduğu gibi yasayla yönetilerek, Tarihi Çarşılar Üst Birliği tarafından denetlenmesi öngörülüyor.
Esra ÖZARFAT
BURSA - Tarihi Çarşılar Federasyonu Başkanı Muhsin Özyıldırım, Kültür Bakanlığı’nın talebi üzerine Bursa Valiliği öncülünde Büyükşehir Belediyesi, Osmangazi Belediyesi, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası, Esnaf Odası, İl Kültür Müdürlüğü, Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak Türkiye’deki bütün tarihi çarşıları kapsayacak Tarihi Çarşılar Yönetim Yasa Taslağı ile ilgili başlattıkları çalışmada sona gelindiğini duyurdu. Komisyonlara havale edilmesi için grup başkan vekillerine yapılacak sunumun ardından Kültür Bakanlığı, komisyon aşamasında yasanın gerekliliği konusunda mecliste bilgilendirme yapacak. Özyıldırım, çıkarılacak yasa ile tarihi çarşıların artık gönüllülük esasına göre dernekler aracılığıyla değil, OSB’lerin yönetim modelinde olduğu gibi yasayla yönetileceğini, çalışmaların Tarihi Çarşılar Üst Birliği tarafından denetleneceğini söyledi. Tarihi Çarşılar Federasyonu’nun 97 il ve ilçede 100 bin civarında esnafı kapsadığını kaydeden Özyıldırım, “Özellikle esnaflar içinde disiplini sağlamamız ve fahiş fiyat uygulamalarının önüne geçerek turisti üzmememiz lazım. Bunun için de yasa ve yaptırım gücü gerekiyor. Kamuyla birlikte yasa temelli yönetileceği için yaptırım gücü ve kaynak imkanı da olacak. Dernek ve vakıflarla bir yere kadar ilerleme kaydedilebiliyor. Ancak böyle bir yapıda denetim ve düzenlemeler tüm çarşılarda zorunluluk haline gelecek. Fiziki ve mimari iyileştirilmelerin yanı sıra edep, terbiye ve düzeni sağlamamız lazım” dedi.
Çarşılarda ahilik kültürü yeniden canlandırılacak
Bu ay içinde yasayla ilgili olumlu bir sonuç alınmasını beklediklerini ifade eden Muhsin Özyıldırım, “Çarşılarımız mazide olduğu gibi güvenilen, tercih edilen mekanlar olacak. Düzenleme isteyen tarihi çarşılarımız, hanlarımız, arastalarımız, restorasyon isteyen tescilli yapılar ve kıymetli varlıklar ayağa kaldırılacak. Silüet bütünlüğü yeniden elde edilecek. Tabela kirliliğinden tutun da çevre kirliliğine kadar her konu elden geçirilecek. Gelen müşterilerin ve esnafın konforu için otoparkından dinlenme alanlarından hizmet mekanlarına kadar düzen sağlanacak” diye konuştu. Muhsin Özyıldırım, bu kapsamda Bursa’da Tarihi Çarşı ve Hanlar için başlatılan çalışmanın da örnek olacağını dile getirdi. Özyıldırım, Tarihi Kentler Birliği’ne üye 461 belediye bulunduğunu, geçmişte ticaret merkezi olan yerlerin de federasyon çatısı altında birleştirmek istediklerini aktardı.
“Perakende deyince sadece AVM’ler anlaşılmamalı”
Perakende sektörünün tüm taraflarıyla ele alınarak yeniden revize edilmesi gerektiğini belirten Özyıldırım, “Perakende deyince sadece AVM’ler ve marketler anlaşılmamalı. Bugün çarşı esnafı toplam perakende ticaretinin yaklaşık yüzde 50’sini karşılıyor. Sıcak paranın en fazla döndüğü alanlar. Ancak doğrudan vergisini ödeyen çarşı esnafı uzunca bir süre üvey evlat muamelesi gördü. Dolaylı vergilerle sorunlar çözülmez, aksine daha da büyür. O nedenle vergilerin de tüm sektöre adil şekilde dağılması gerekiyor. Perakende yasası yeniden işler hale getirilmeli. Sanayi alanlarında yapıldığı gibi illere özel ticari alanların belirlenmesi gerekiyor” değerlendirmesini yaptı. Muhsin Özyıldırım, esnafa sağlanan desteklerle ilgili de “Desteklerin o günkü ihtiyacı karşılayacak ölçüde, veri bazlı, kolay geri ödeme olanağına sahip kredilerle sağlanmasını talep ediyoruz. Veri bazlı olması da gelecekte beyanların daha muteber olmasını sağlayacak, devlete ciddi kazanç yaratacaktır” dedi.
