Sanayi sitesinde F-16 bombasına ‘kovan’ yapıyor
Adana Metal Sanayi Sitesi’nde faaliyet gösteren Erhan Karaman, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yönlendirdiği yapıda görev alarak F-16 uçaklarında kullanılan bombalar için ‘kovan’ üretiyor. Karaman, ÇNR silahının parçalarını da yapıyor.
Eray ŞEN/ADANA
Anadolu’daki sanayi sitelerinde bir şehir efsanesi vardır; ‘bizde öyle ustalar var ki, istesen sana uçak motoru yapar’ derler. İşte böyle bir şehir efsanesi Adana’da gerçek oldu. Metal Sanayi Sitesi’ndeki RemKa Makine’nin sahibi Erhan Karaman yaklaşık üç yıllık Ar-Ge’nin ardından F-16 uçakları için ‘bomba kovanı’ üretmeyi başardı. Karaman, bir buçuk yılda 11 bin adet bomba kovanı üretti. Yetenekli torna ustası, ayrıca ÇNR (Çok namlulu roketatar) silahının bazı parçalarını da yapıyor.
Erhan Karaman, Kayserili bir aileden geliyor. Babası da kendisi gibi metal ustası olan Karaman, Kayseri’den Adana’ya geliş öyküsünü şöyle anlattı: “Babam Recep Karaman‘ın Kayseri’de 1966 yılında kurduğu Güven Torna Atölyesi vardı. İthal otobüslerin, kamyonların Türkiye’de bulunmayan parçalarını yapardı. Hem babam, hem ustamdır. Geçen şubattaki depremden bir hafta önce vefat etti. Ben babamın yanında yetiştim, sonra Adana’ya taşındık ve meslek lisesini bitirdim.”
“İlk CNC tezgahını aldığımda 21 yaşındaydım”
RemKa’yı 1993 yılında kurduğunu söyleyen Karaman, şöyle devam etti: “Metal Sanayi Sitesi’nde ilk CNC tezgahını aldığımda 21 yaşındaydım. Bu zamana kadar değişik alanlarda metal şekillendirme işi yapıyoruz. Son yıllarda işlerimizin yüzde 90’dan fazlası savunma sanayine yönelik. F-16 ve muhtelif uçaklara bağlanabilir bombaların dış kovanını yapıyoruz. Ayrıca çok namlulu roketatar (ÇNR) parçaları üretiyoruz.”
“Türkiye’nin ihtiyacını karşılayacak kapasitemiz var”
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yönlendirmesi ile oluşturulan bir yapı kapsamında görev aldıklarını aktaran Karaman, şu bilgileri verdi: “Bomba kovanı üretmeye yönelik makineyi üç buçuk yılda geliştirdik, bir buçuk yıldır da üretime geçtik. Şimdiye kadar 11 bin civarında bomba kovanı ürettik. Türkiye’nin ihtiyacını karşılayacak kapasitemiz var, fazlası da zaten yurt dışına gidiyor. Son dönemde çok namlulu roketatara yönelik ‘soğuk sıvama’ çalışmasına da başladık. Bu konuda Roketsan ile görüşüyoruz ve seri üretime geçireceğiz. Ürüne hem Makine ve Kimya Endüstrisi (MKE) hem Roketsan’ın ihtiyacı var.”
Farklı kentlerde kurulu ‘üçlü ortaklık’ ile çalışıyoruz
Çalışmalarını Aydın’ın Nazilli İlçesi ile Hatay’ın İskenderun ilçesinde kurulu partner firmalar ile ortaklaşa yürüttüklerini kaydeden Karaman, “İskenderun’da sıcak sıvama uçak mühimmatı, Nazilli’de soğuk sıvama roket motoru gövdesi, Adana’da ise roket motoru ve uçak bombası için parçalar üretiyoruz. İskenderun’da 30 kişi, Nazilli’de 25 kişi, Adana’da da 10 kişilik bir ekiple çalışıyoruz. Uçak mühimmatı ile ilgili üretimimiz Ankara’da işbirliği yaptığımız bir diğer firma tarafından son işlemleri yapıldıktan sonra Türkiye’nin ihtiyacının karşılanmasının yanında ihracata da gidiyor” bilgisini verdi.
“Katma değerli ve stratejik ürünlere yönelmeliyiz”
Türkiye’nin katma değeri yüksek ve stratejik ürünlere daha fazla önem vermesi gerektiğini ifade eden Karaman, “Adana da bu anlamda bir üretim noktası olarak düşünülebilir, çünkü sanayi kültürü ve çok iyi ustalara sahip” diye konuştu.
“Kırıkkale’deki Çelbor fabrikası revize edilmeli”
Yaptıkları işin hammaddesi konumundaki ‘çelik çekme boru’ konusuna dikkat çeken Karaman, Türkiye’de bunu üreten bir fabrika olmadığını vurguladı. Bu durumu ‘büyük bir eksiklik’ olarak nitelendiren Karaman, şöyle devam etti: “İstanbul’da bir fabrika var ama çelik çekme boru ihtiyacımız olduğunda Çin’den, Romanya’dan alıyoruz. Özellikle savunma sanayinde kullandığımız kritik üç-dört ölçünün ülkemizde yapılması için bir an evvel harekete geçilmesi lazım. Kırıkkale’deki Çelbor fabrikasının hareketlendirilmesi lazım. Çelbor, eski sistemle çalışan bir boru fabrikasıydı, onun güncel teknolojiye göre revize edilerek, makinelerinin daha nitelikli üretim yapabilecek hale getirilmesi gerekiyor. Biz kendimizi ne kadar geliştirsek de hammadde olmayınca, yaptığımız makinelerin boşa düşme tehlikesi var. Çelik çekme boruda yurt dışına bağımlıyız. Çin’den bir boru sipariş ettiğimizde 100 günden önce gelmiyor. Ülkemizde bir çelik çekme boru fabrikamız olsa, rokette de kullandığımız bu boruları üretiriz. Yaklaşık 30 milyon dolarlık yatırımla bu fabrika kurulabilir. Bu boruyu yapabilecek her türlü hammadde ülkemizde mevcut.”