Portakal üreticileri, ihracatta yüzde 100 analiz uygulamasının kalkmasını istiyor
Üretici ve ihracatçı, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın portakal ihracatında yüzde 100 analiz uygulamasının kaldırmasını istiyor. Uygulamanın, üreticinin durumunu daha da zorlaştıracağı iddia ediliyor.
FİKRİ CİNOKUR-ANTALYA
Antalya’nın Finike ilçesinde portakal üreticileri, 2020 yılı ilkbahar döneminde aşırı sıcaklar ve yağan dolu nedeniyle portakal ve limon gibi narenciyede yüzde 50’ye yakın ürün kaybı yaşandığını anımsattı. Rekoltenin bu sezon daha düşük olması nedeniyle portakal fiyatlarının dalında 3-4 lira, İstanbul’da 7-8 lira süper market ve pazarlarda da 11-13 lira arasında satıldığını belirten üreticiler, iç pazarda portakal fiyatlarının düşmesini sağlamak amacıyla ihracatta yüzde 100 analiz zorunluluğu getirildiğini öne sürdü.
Antalya’da narenciye rekoltesinin ilkbaharda yaşanan doğal afetler nedeniyle düştüğünü, maliyetlerin ise arttığını ifade eden üreticiler, “Bu sezon para kazanmak isterken portakal ihracında yüzde 100 analiz zorunluluğu getirilmesi bizleri zor duruma soktu. İhracat ile para kazanmayı hedeflemiştik. Asıl amaç portakal fiyatlarını düşürmek” şeklinde konuştu.
Üreticiler, coğrafi işaretli kendine has lezzeti bulunan Finike portakalı rekoltesinin 140 bin ton civarında olacağının tahmin edildiğini bildirdi.
“Avrupa’nın yüzde 100 analiz talebi yok”
Adalya Dış Ticaret şirketi sahibi ve önceki dönem BAİB Başkan Yardımcısı Abdullah Bulut da Avrupa’nın portakalda yüzde 100 analiz zorunluluğu talebi bulunmadığını söyledi. Bulut, “Yüzde 100 analiz zorunluluğu getirilerek ihracat ağırlaştırılırak, iç piyasada daha ucuz portakal tüketilmesi amaçlandı. Doğal afetler nedeniyle portakal fiyatları 14-15 liraya ulaşacaktı. Bu fiyata portakal tüketmek tüketiciye de ağır gelir” dedi.
Antalya ve İzmir ihracat kapılarının kapatıldığını, portakal ihracının bu illerin dışındaki illerden gerçekleştirileceğini ifade eden Bulut, Rusya’nın domateste kota uygulamasından vazgeçirilmesi gerektiğini de kaydetti.
Üretim düştü, ihracat arttı
İYİ Parti Antalya Milletvekili Hasan Subaşı da portakalda yüzde yüz analiz kararının, ihracatçıyı ve üreticiyi mağdur ettiğini ifade etti.
Bakanlığın bu kararından vazgeçmesi gerektiğini vurgulayan Subaşı, şunları kaydetti: “Portakalda analiz bahane. Amaç ihracatı engellemek. Üretimi teşvik etmesi, destek vermesi beklenen Tarım ve Orman Bakanlığının yılsonu son dakikada portakalda her partide, pestisit analizi kararı ihracatı sınırlamaya yönelik. Korona nedeniyle narenciye ihracatının arttığı bir dönemde sırf enflasyonu düşürmek adına alınan karar son derece yanlış. Bu yanlıştan dönülmeli. Bu kararla ihracat engellenip, narenciye çiftçisi ve ihracatçısı zor durumda bırakılıyor.”
Subaşı TÜİK verilerine göre, 2019’da Türkiye’de 1,7 milyon ton portakal üretimi gerçekleştiğini, 2020’de ise doğal afetler nedeniyle üretimin yüzde 21,5 düşüş ile 1.3 milyon tona gerilediğini bildirdi. Subaşı, “Türkiye 2019 Ocak-Kasım döneminde 178 bin ton ihracatla 64 milyon dolar, 2020 Ocak-Kasım döneminde ise 223 bin ton ihracatla 100 milyon dolar döviz elde etti” dedi.
