Mersinli arı yetiştiricileri, yüksek analiz ücretlerine devlet desteği bekliyor

Mehmet Nabi BATUK

MERSİN - Mersin’deki bal üreticilerinin ağırlıklı olarak organik, sertifikalı ve ihracata yönelik üretime ağırlık vermesiyle gıda kontrol laboratuvarlarına talep artıyor. Bal ürünlerinin kimyasal kalıntı taşıyıp taşımadığı ve saflık derecelerini belgeleyen analiz işlemlerinde oluşan talep nedeniyle raporlar 2 haftayı bulan uzun gecikmelerle çıkıyor. Özel akredite laboratuvarların uyguladığı yüksek fiyat tarifeleri de firmaların yurtdışı faaliyetlerini olumsuz etkiliyor.

Mersin İli Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Adem Kurt, yüksek analiz maliyetlerinin firmaları finansal açıdan zayıflattığını söyledi. Özelikle kaliteli, sertifikalı ve ihracata yönelik üretim yapan bal üreticilerine analiz desteği sağlanmasını talep ettiklerini belirten Kurt, “Üyelerimiz Avrupa Birliği’nde geçerli olduğu için ağırlıklı olarak kentimizdeki özel sektöre ait akredite gıda kontrol laboratuvarlarını tercih ediyor. Ancak laboratuvarlardaki yüksek analiz ücretleri firmalarımızın yurtdışı pazarlardaki hareketliliğini kısıtlayarak sürdürülebilir büyümelerine engel oluyor. Bu nedenle sektörümüze sağlanan kovan başı destekleme modelinin değişmesini, yüksek maliyet kalemlerini azaltacak yeni destek uygulamaları istiyoruz” dedi.

“Kamu laboratuvarları ücretsiz hizmet sunabilir”

Sağlıklı ve güvenli gıdaya olan talep nedeniyle üretim hatlarının büyük bir bölümünü organik üretime çevirdiklerini ifade eden Eğriçayır Bal Ceo’su Celal Çay, “Ürünlerimizi ambalajlamadan önce analiz yaptırtıp kalitesini ve saflığını belgeliyoruz. Her parti ürünlerimiz ayrı ayrı analiz ediliyor” dedi. Bu analizleri küçük ve orta ölçekli firmaların kendi içlerinde yapmasının oldukça zor olduğunu vurgulayan Çay, “Bu nedenle akredite bir laboratuvardan analiz hizmeti alıyoruz. Hem analiz ücretleri çok pahalı hem de haftalarca analiz raporunu almayı bekliyoruz. Yüksek analiz ücretleri maliyetlerimizi artırırken bu durum tüketici fiyatlarına yansıyor. Devletimiz, analiz cüretlerinin bir kısmını karşılayabilir veya devlet laboratuvarlarının altyapısı geliştirilerek bal firmalarına ücretsiz analiz desteği sağlanabilir. Bu yapılırsa firma olarak temiz, sağlıklı ve güvenli gıda üretimine daha çok katkı sağlarız” şeklinde konuştu.

“Maliyet nedeniyle rekabette geri kalıyoruz”

Avrupa Birliği ülkelerine 2019 yılından beri markalı bal ihracatı yaptıklarını ifade eden Peteksan Genel Müdürü Gürcan Kara, yurtdışı pazarlardaki en önemli rekabet güçlerinin sahip oldukları yüksek ürün kalitesi olduğunu belirtti. Yüksek ürün kalitesi için hammadde aşamasından nihai ürüne kadar iki kez kimyasal kalıntı ve saflık analizi yaptırdıklarını belirten Kara, yaptırdıkları bir parti ürün analiz işleminin kendilerine maliyetinin çok yüksek olduğunu bildirdi. Kara, “Özellikle küçük parti siparişlerde kimyasal kalıntı ve saflık analiz ücretleri nedeniyle maliyetlerimiz artıyor. Markalı ürünlerimizin tamamını ihraç ettiğimiz Avrupa pazarında rekabet standartları oldukça yüksek. Pazarda hâkimiyeti bulunan Çinli firmalarla ürün fiyatları nedeniyle rekabet etmekte zorlanıyoruz. Analiz maliyetlerimizin azaltılması için devletimizden yeni destek uygulamaları bekliyoruz” diye konuştu.