Mermer ihracatçısı 2022’ye rotasız girdi

Hatice Aydoğan ÖZSÖKMEN

AFYON - Türkiye’nin toplam doğal taş ihracatının yaklaşık yüzde 12’sini gerçekleştiren Afyon’un son 11 ayda Çin’e yaptığı blok mermer ihracatında yüzde 30’luk bir kayıp yaşandığı dile getirilirken, işlenmiş mermer ürünlerinin en büyük alıcısı olan ABD’ye yapılan ihracatın ise yüzde 40’a yaklaştığına dikkat çekildi. Çin’e yapılan ihracatın düşmesinin nedenleri ise; pandemi, Çin’in bazı bölgelerinde mermer fabrikalarında üretimin durmasına neden olan elektrik kesintileri, Çinli dev gayrimenkul şirketi Evengrade’nin iflasıyla inşaat projelerin askıya alınması olarak gösteriliyor.

“2022 için sektörün yol haritası yok”

Sektör olarak sıkıntılı bir yıl geçirdiklerini söyleyen Türkiye Mermer ve Doğaltaş Makinaları Üreticileri Birliği (TÜMMER) ve Alimoğlu Mermer Yönetim Kurulu Başkanı Başkanı İbrahim Alimoğlu, “İhracatçılarımızın sorunları bitmiyor. İhracat için gerekli kasa, palet bulamıyoruz. Navlun fiyatları yüksek, gemi ve konteyner bulmada hala sorunlar yaşıyoruz. Eleman sıkıntımız var. Buna rağmen 2021’de ocaklarımız ve fabrikalarımız çalıştı. Alıcılarımızda bu durumun düzelmesini istiyor. Bu ortamda yatırım yapmak isteyenler düşünüyor” dedi. Alimoğlu, şunları söyledi: “Pandemi nedeniyle en fazla blok sattığımız Çin ve Hindistan’dan alıcılar gelmedi. Yeni ülke arayışlarına girdik. Afrika pazarına, Rusya ve Ukrayna’ya kadar dünyanın her yerinde pazar arayışımız sürüyor. Diğer yandan işlenmiş mermer üretimi ve ihracatımız arttı. Dolar kuru 25-10 ne olacaksa bilelim. İstikrar olsun. Neyi, nasıl ve hangi fiyattan yapacağımızı bilelim yeter ki. 2022 yılında da bu durumun devam edeceğini öngörüyoruz. Sektör olarak bir yol haritamız yok. Gün neyi karşımıza çıkarırsa onu yaşıyoruz.”

“Pandemi ve Evengrade’nin iflası mermer ihracatını vurdu”

İscehisar Mermerciler Derneği Başkanı Muharrrem Çakmak, son 10 yılda üretim ve ihracatta büyüyen mermer sektöründe şu anda belirsizlikler nedeniyle yatırımların beklemeye alındığını kaydetti. Çakmak, şöyle konuştu: “Çin’deki elektrik kesintisi mermer fabrikalarında üretimi durdurdu ya da kapasiteleri düştü. Çinli alıcılar alımlarını ciddi bir oranda azalttı. Ayrıca Evengrade’nin iflası blok mermere olan talebi düşürdü. Çin en büyük blok mermer alıcımız. Hindistan 2’nci sırada. Çin’in yerini dolduracak başka bir ülke yok. İşlenmiş mermer alıcılarımızın başında ise ABD geliyor. İşlenmiş üründe ihracatımız arttı. Ancak son 1-2 aydır burada da düşüş var. 2022 yılı için çok fazla beklentimiz yok”

“Doların gerçek değerini bulmasını istiyoruz”

Delta Mermer Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Şehitoğlu ise, yılın birinci çeyreğinden itibaren başlayan olumlu havanın ardından dövizdeki sert dalgalanma ve girdi maliyetlerindeki artışın durumu, sektör ve Türkiye adına tersine çevirdiğine işaret etti. Şehitoğlu, “Firma olarak 2021’i çok kötü kapatmadık. 2022 ise olumsuzlukların giderilmesi halinde ancak kayıplarımızı tolere edeceğimiz bir yıl olabilir. Çin pazarının kapanması bize darbe vurdu. Ortadoğu da sancılı bir pazar. Suudi Arabistan en büyük pazarımız ancak o da bize kapalı” dedi

İhracat maliyetlerinin yüzde 80’ini iç girdilerin belirlediğinin altını çizen Hüseyin Şehitoğlu: “Son birkaç aydaki kayıplarımızı karşılamak kolay olmayacak. Kur farkından doğan zamları kabul etmek zorunda kaldık. Alıcılarımıza taviz veriyoruz. Rekabetçi bir sektördeyiz. Ancak son 3 aylık tahsilatımızı realize edemeden 2022’de non-stop çalışarak kur farkından doğan zararımızı bile karşılamayız. İhracatçı bu kurla ayakta kalamaz. 2022’de realize edilmiş bir kur bile olsa kazancımızdan feragat edelim. Asgari ücret, elektrik ve doğalgaz zamları dolar bazında birim fiyatlarımızı etkiliyor. Doların gerçek değerini bulmasını ve stabil kalmasını istiyoruz. Şu an ne kaybettiğimi bilmiyorum ancak ne kazanacağımı bilmek istiyorum” şeklinde konuştu.