Gözler DFİF desteğinde: Ton başına 1.500 lira isteniyor
Adana’nın narenciye üretimi, hava şartlarının olumlu geçmesi ve yeni fidanların meyve vermesi nedeniyle geçen yıla göre ikiye katlanarak 3 milyon tonu geçti. Üreticiler verimden memnun ancak ürünün değerini bulabilmesi için bütün narenciye çeşitlerinde ihracata ton başına 1.500 lira destek isteniyor.
Eray ŞEN/ADANA
Türkiye’nin toplam narenciye üretiminin yüzde 40’ının yapıldığı Adana’da bu yıl yüzler gülüyor. Limon, mandalina, portakal ve greyfurtta yüzde 100’e yakın üretim artışı ile rekoltenin 3 milyon 200 bin tonu bulması bekleniyor. Üretici ve ihracatçılar, verim artışının kazanca dönüşmesi için son yıllarda kesintili olarak uygulanan Destekleme Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) desteğinin hasat öncesi ve 1.500 lira olarak açıklanmasını istiyor.
Adana Turunçgil Üreticileri Birliği’nin (ADATÜB) 2023-2024 üretim sezonu raporuna göre, bu yıl 1 milyon 300 bin ton mandalina, 900 bin ton limon, 600 bin ton portakal ve 250 bin ton greyfurt hasadı bekleniyor. ADATÜB Başkanı Burak Karabacak, girdi maliyetlerindeki artıştan dolayı pahalı bir üretim yapıldığını, masrafların üstesinden gelinebilmesi ve dış pazarlarda rekabet edilebilmesi için ihracat desteği verilmesi gerektiğini söyledi.
Yaklaşık dört yıl önce başlanan ihracat desteğinin son yıllarda kesintiye uğradığına, geçen yıl sezon sonunda verilen desteğin üreticinin işine yaramadığına dikkat çeken Karabacak, “Bu sene hem yurt içindeki üretim hem de yurt dışındaki üretim fazla ve pazarlarda da sıkıntı var. Bunun üstesinden gelebilmemiz için, istiyoruz ki ihracatçıya destek verilsin, haliyle bunun yansıması üreticilerimize olur. Destek ton başına bütün narenciye çeşitlerinde 1.500 lira olmalı ve sezon başında açıklanmalı” diye konuştu.
Doğan: TÜİK üretim miktarında yanlış bilgi veriyor
Narenciye Tahmin Komisyonu’nda yer alan Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan 3 milyon 200 bin ton rekolte beklediklerini söyledi. Rekolte konusunda Türkiye İstatistik Kurumu’nun resmi sitesinde yanlış bilgilendirme yapıldığını dile getiren Doğan, “TÜİK verilerine baktığımızda Türkiye geneli 4 milyon 300 bin ton narenciye beklendiği yazıyor. Bunu doğru kabul ederseniz, Türkiye üretiminin yüzde 75’ini Adana üretiyor sonucu çıkar ama aslında biz yüzde 40’ını üretiyoruz” dedi.
“Sadece Rusya, Ukrayna ile bu iş yürümez”
Narenciyede DFİF desteği beklentisini dile getiren Doğan, rakamın bütün narenciye ton başına 2 bin lira olması gerektiğini savundu. Doğan, “Narenciye ekim alanı arttı. DFİF’i vermezseniz, yurt dışında sadece Rusya, Ukrayna ve etrafındaki küçük ülkeler ile bu iş yürümez. İhracatta daha geniş alanlara ürün göndermemiz lazım. Bunun da maliyeti var. DFİF’i verirseniz, paketleme tesisleri uzak ülkelere de ürün gönderecek. Bu sene en yüksek rekolteye ulaştık. Mevsimlik tarım işçisini nasıl bulacağız, onu da kara kara düşünüyoruz. Tüccarlar, paketleme tesisleri daha sahaya inmedi, eskiden bir ay öncesinden sahaya iner, ürün alırdı. Şimdi onlar da beklemede. Ürün bol nasıl olsa ürün alırım diyorlar. Onların beklemesi demek çiftçinin panik yapıp, ürünü ucuza vermesi demek”
Doğru: İhracata destek verilmezse, emeklerimize yazık olur
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, ihracatta 1 milyar dolara ulaşılabilmesi için DFİF kaynaklı ihracat desteğinin narenciyede tüm çeşitlere ton başına 1.500 TL olarak erken açıklanmasını istedi. Doğru, 2022 yılında narenciye sektörünün, 950 milyon dolar getirdiğini, toplanması, budaması, bakımı ve paketlemesi ile milyonlarca insana istihdam sağladığını vurgulayarak, “İhracata destek açıklanırsa 1 milyar dolar hedefini geçeriz, yoksa emeklerimize yazık olur” ifadesini kullandı.
850 bin dekar narenciye bahçesi var
Adana’daki 850 bin dekar narenciye bahçesinde ilk hasat ağustos sonuna doğru erkenci mayer limonda başlayacak, eylülde erkenci mandalinalar, eylül sonunda enterdonat cinsi limon ve ardından portakal hasadı gelecek.
2022-2023 üretim sezonu
Limon 421.307 (TON)
Mandalina 743.619
Portakal 330.764
Greyfurt 172.806
2023-2024 üretim sezonu
Limon 800.000 – 900.000 (TON)
Mandalina 1.200.000 – 1.300.000
Portakal 600.000 – 650.000
Greyfurt 200.000 – 250.000
