“Et ve Süt Kurumu, alımlarda uyguladığı kotayı kaldırmalı”

Ahmet USMAN

AYDIN - Türkiye’nin en büyük süt kooperatiflerinden Nazilli ve Çevresi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nin (Ör-Koop) Yönetim Kurulu Başkanı Ünal Önal, Et ve Süt Kurumu’nun süt tozu yoluyla kooperatif ve birliklerden yaptığı alımlardaki kota uygulamasının kaldırılmasını istedi. Her yıl ocak ile haziran ayları arasında mevsimsel olarak süt arzının arttığını ve piyasada fiyat baskısının oluştuğunu anlatan Önal, “Biz de her yıl önce alım kararının çıkması için çalışıyor, ardından kota için mücadele ediyoruz. Oysa her yıl 1 Ocak ile 31 Mayıs tarihleri arasında alım yapılacağı ve kota olmayacağı karara bağlanırsa sektör krize girmez” dedi.

“Küçük işletmeler hayvanlarını satmak zorunda kaldı”

2020’de pandeminin bütün sektörleri etkilediğini belirten Önal, “Çiğ süt alım fiyatı Kasım 2019’dan 2020’nin sonuna kadar sabit kaldı. Ama dünyada hammaddenin karaborsaya düşmesi, ülkeler arası ticaretlerdeki sorunlar, dövizin yükselmesi derken yem fiyatlarında ciddi artışlar oldu. Çiftçimiz son 4-5 ayda isyandaydı. Özellikle köylerde 3-5 ineği olan küçük işletmeciler hayvanlarını satmak zorunda kaldı. 2021’in Ocak ayında süt fiyatı yüzde 21-23 oranında arttı ama mevsimsel olarak üretimin arttığı döneme denk geldi. Şu an bunun sancılarını çekiyoruz” diye konuştu.
1 Ocak’ta sütün zamlanacağının belli olduğunu dile getiren Önal, “Yüzde 20’lik artış herkesin ortak beklentisiydi. Süt sanayicileri zam olacağını bildikleri için stoklarını doldurdular. Süt üretimi Ocak-Şubat aylarında mevsimsel olarak artmaya başlar. Bizim bölgemizde yüzde 20-22 artış olur. Şu an pik noktadayız, biz günlük 365 ton süt alıyoruz. Mayıs ayı ortalarında bu rakam 320 tonlara düşecek. Bizim bu aradaki 40-50 ton sütü satabilmemiz lazım. Mevcudu satmakta zorluk çekerken bir de mevsimsel artıştan dolayı sıkıntı yaşıyoruz. Çünkü kooperatif olarak üreticiye ‘yarın sütünü almayacağız’ ya da ‘ancak şu kadar sütünü alabiliriz’ diyemeyiz” ifadelerini kullandı.

“Stoklarını dolduran firmalar kooperatiflere baskı yapıyor”

Çiğ sütteki fiyat artışından önce stoklarını dolduran firmaların şu an sütün fiyatını düşürmek için kooperatiflere baskı yaptığını belirten Ünal Önal, şunları söyledi: “Mevsimsel artış dönemlerinde devlet Et ve Süt Kurumu aracılığıyla kooperatiflerden süt alımı yapıyor. Fakat her yıl bunun için karar alınması gerekiyor. Karar çıktıktan sonra da kota almak için mücadele ediyoruz. Bu yıl da 1 Nisan’da Et ve Süt Kurumu devreye girdi ama kotalar biraz düşüktü. Bakanlığımızdan kota artışı talebinde bulunduk. Sorunun çözüleceğini umuyoruz. Oysa kota açık olmalı, kooperatif ve birlikler sütünü en yakın süt tozu fabrikasında işleyebilmeli. Bakanlığa sadece bilgi vermeli.”