Ege Bölgesi pamuk rekolte tahmini 189 bin ton oldu
İzmir Ticaret Borsası (İTB), İzmir Ticaret Odası (İZTO), Ege İhracatçı Birlikleri (EİB), Söke Ticaret Borsası ve Aydın Ticaret Borsası ve Tariş Pamuk ve Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği iş birliğinde Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü ile yapılan protokol dahilinde yapılan rekolte tahmin çalışmasının detayları paylaşıldı. Ege Bölgesi 2024-2025 sezonu pamuk rekoltesi 189 bin ton olarak açıklandı.
DUYGU GÖKSU / İZMİR
İzmir Ticaret Borsası Başkan Yardımcısı Bülent Uçak, Ege Bölgesinde pamuk ekim alanlarının bir önceki sezona göre yüzde 10,30 oranında artarak 115 bin hektara yükseldiğini belirterek, pamuk rekoltesinin ise 189 bin ton tahmin edildiğini söyledi. Uçak, “Ortalama kütlü veriminin geçen yıla göre yüzde 4,6 azalarak dekarda 420 kilogram olması bekleniyor. Buna göre kütlü üretiminde 484 bin ton olacağını öngörüyoruz. Yeni sezonda çırçır randıman oranının yüzde 39 olacağı ve bu randıman oranı ile mahlıç pamuk üretiminin 189 bin ton olacağı tahmin ediliyor” dedi.
Enflasyonun pamuk değer zincirinin her aşamasında maliyetlerin artmasına neden olduğunu dile getiren Uçak, “Pamuk fiyatları ise enflasyondan etkilenmemiş gibi yerinde saymaya devam etti, hatta ara ara geriledi. 2023 yılında pamuk üretim maliyeti ortalama 25 TL seviyelerindeyken, şu anda 28-32 TL bandında seyrediyor. Ortalama maliyet artışı yaklaşık yüzde 17. Borsadaki mahlıç pamuk fiyatına baktığımızda geride bıraktığımız sezon ortalaması 53 TL seviyesinde. Yeni mahsul 41 renk pamuk ise 58 TL’den işlem görüyor. Dünya fiyatlarına baktığımızda ise Cotlook a indeks 61 TL ve ABD Memphis pamuk fiyatları 63 TL sevilerinde. Yurt dışıyla fiyat farkımız bazı kalitelerde 10 TL’ye yaklaşıyor” dedi.
“Ucuza satıp pahalıya alıyoruz”
Fiyat farkı nedeniyle ihracatın artmaya başladığını söyleyen Uçak, “Bu sezon 300 bin ton pamuk ihracat edilirken 750 bin ton pamuk ithalatı yapıldı. Geçen sezon ortalama 2,03 dolardan dolardan pamuk ithal ederken, ortalama ihraç fiyatımız 1,91 dolar oldu. 1,5 milyon tonun üstünde tüketimimiz olan bir piyasada, yurtdışına ucuza pamuk satıyor, karşılığında ise yine yurtdışından pahalıya pamuk alıyoruz” diye konuştu.
“Prim destekleri 5 TL olmalı”
Devletin pamuğa verdiği kilo başına fark ödemesinin son 3 yıldır 1 lira 60 kuruş olmasından dolayı çiftçinin hayal kırıklığı yaşadığını vurgulayan Uçak, “Maliyeti kilogram başına ortalama 30 lira olan kütlü pamuk güncel piyasada ortalama 23 liradan alıcı buluyor. Üretici ise haklı olarak malını maliyetin altında satmak istemiyor. Piyasanın düzelmesi ve üreticinin zarar etmemesi için geçtiğimiz yıl talep ettiğimiz kilogram başına 5 liralık prim desteğini, yeterli olmamasına rağmen arttırmadan bu sene de talep ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Ekim arttı, verim düştü
Sıcak giden havalar ve bazı bölgelerdeki su yoksunluklarının sorunlara yol açtığını dile getiren Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Bolca, “Geçen yıla göre hastalık yoğundu. Su eksikliği çok hissedildi. Bazı yerlerde su verilememesinden dolayı bu yıl pamuk veriminde bir düşüş yaşandı. Ekim alanlarında 104 binden 115 bine artış oldu. İzmir de de alan artış alanı var. Mısır ve buğdaydan kaçarak geçmişte yaptığı gibi pamukla dönüş oldu. Ekimde artış olmasına rağmen verim düştü. Sıcaklık ve su sıkıntısı bunun sebebi” dedi.
