Depremzede işletmeler değişken faizi düşürecek adımlar bekliyor
Son 1 yıldır işletmeleri olumsuz etkileyen değişken faizli kredilerdeki yüksek faiz oranları dezenflasyon adımları kapsamında yüzde 59’a sabitlenirken, iş dünyası temsilcileri yüksek kredi maliyeti nedeniyle istihdam kaybının ve küçülme adımlarının sürdüğünü belirterek yüksek faizi hızla düşürecek adımlar atılması çağrısı yaptı.
MEHMET NABİ BATUK /ŞANLIURFA-ADIYAMAN-MALATYA
MAHİR SOLMAZ / DİYARBAKIR
TUBA CANPOLAT / ISLAHİYE
Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Yetim, değişken faizli kredilerdeki faiz artışının sabitlenmesini olumlu olarak gördüklerini söyledi. Sabit faiz ile birlikte işletmelerin ticari öngörülebilirliğinin daha da artığına dikkat çeken Mehmet Yetim, ancak yüksek faizi geriletecek adımlara ihtiyaç olduğunu aktardı. Kredi maliyetleri karşısında işletme sermayelerinin erimeye devam ettiğini vurgulayan Başkan Yetim, bazı fabrikalarda istihdamın yüzde 50 oranında azaltıldığını açıkladı. Yetim, “Şanlıurfa’daki işletmelerimiz yüksek faizle mücadele edebilmek üzere küçülme adımları atıyor. İşsizlik oranlarımızın yükselmemesi için faizin daha sürdürülebilir seviyelere çekecek adımlara ihtiyacımız var. Bu adımların deprem bölgesinde daha hızlı atılması hayati bir konu. Çünkü üyelerimiz genel ekonomi problemlerine ek olarak nitelikli personel göçü, altyapı sorunları ve deprem enflasyonu ile de mücadele ediyor. Yeni bir ekonomi paketine ihtiyacımız var. Aksi taktirde sürdürülemez faiz oranı pek çok işletmemizi iflasa götürecek” uyarısı yaptı.
Faiz yüzde 20’ye sabitlenmeli
Yüksek faizin sabitlenmesine yönelik adımı anlamlı bulduklarını ifade eden Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Torunoğlu, ancak sabitlenmesi gereken oranın yüzde 20 olması gerektiğini söyledi. Başkan Torunoğlu, “Deprem bölgesindeki işletmeler depremin açtığı yarayı tam anlamıyla sarmış değil. Yeni finansman paketleri beklerken daha önceden kullandırılan deprem destek paketi’nin faiz oranı düşürülüp sabitlenmesini talep ediyoruz. Sanayicimiz yüzde 50 kapasite ile üretim yapıyor. Faizi sürdürülebilir seviyelerde sabitlemezsek kent ekonomimizde ciddi bir kriz yaşanacak. Aksi taktirde özelde Adıyaman, genelde ise bölge ekonomisi için iyi günler bizi beklemiyor” şeklinde konuştu.
Kredi mağdurlarına yeni bir kredi desteği verilmeli
Bankaların değişken faizli kredilerin sabitleme rakamlarının hala çok yüksek olduğuna dikkat çeken Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Kaya, “İşletmelerimizin sabitlenen bu faiz oranları ile ayakta kalma şansı hala çok zayıf. Zaten şuan da yüzde 49 ile faiz kullandıran banka yok. 55-65 arası kullandırılıyor. İmalat sektörüne yönelik özel bir kredi desteği sunulmadığı sürece işletmelerimizin bu cendereden çıkması imkansız. Sabitlenmesi gereken rakam ise yüzde 20 olmalı.. Suistimallerin önüne geçmek için yeni yöntemler de geliştirilmeli. Ayrıca sabite dönülmesi hesap kitap yapan firma için olumlu oldu. Bölgede kredi kullanan firma sayısı her geçen gün azalıyor. Faizlerin düşürülüp bir an önce sabitlenmesi gerekiyor” diye konuştu.
Sabitleme adımı depremzede işletmeler için yeterli değil
Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Oğuzhan Ata Sadıkoğlu deprem bölgesinde firmaların nakit ihtiyaçları için ciddi kredi yükünün altında olduğunu anımsattı. Nakit ihtiyacı için değişken faizli kredi kullanmak zorunda kalan üyelerinin borçlarının kullandıkları kredi miktarının üzerinde olduğunu ifade eden Sadıkoğlu, “Ticari kredilerdeki vadelerin uzaması ve faiz oranlarındaki düşüş firmalarımızın finansman maliyetlerini düşürme, nakit akışlarını iyileştirme ve yatırım imkânlarını artırma gibi alanlarda olumlu etki yaratacaktır. Ancak bahse konu mikro iyileşmeler özellikle depremde zarar görmüş firmalarımız için maalesef kâfi görünmüyor. Kapsayıcı finansal destek taleplerimizi yeniden dile getiriyor ve illerimiz için ayrıcalık talep ediyoruz. Deprem bölgelerindeki değişken faizli ticari kredilerin tümü yeniden düzenlenerek daha düşük oranlarda ve sabit faizle işlem görmeli. Firmalarımız ise finansal disiplinlerini koruyup, risk yönetimi konusuna azami özen göstermeli.”
Bu oranda işletmelerin ayakta kalması mümkün değil
Değişken faizli kredi borcunun işletmeler açısından ödemelerinin bitmemesine yol açtığını dile getiren İslahiye Ticaret Odası Başkanı Selahattin Türkmen de “İşletmecinin yüzde 59 faizle iş yapıp para kazanması mümkün değil. Giderlerin yüzde 25-30’u personel giderleri diye düşünsek yüzde 59 da kredi faizi, yüzde doksanlara denk gelir, gelir vergisini de yüzde 30 diye hesaplayınca ticaret yapan insanın cebinden yüzde 15 para koyması gerektiği ortaya çıkıyor. Bu şekilde bir faiz oranıyla, bu girdi fiyatlarıyla kazanç elde etmek mümkün değil. Deprem bölgesinde bu uygulamanın sonuçları çok olumsuz. Hiçbir şekilde desteklemediğimizi bu durumun düzeltilmesini bekliyoruz. Bankalar üst perdeden kullandırdığı krediyi geriye doğru çekmiyor. İşletmecilerin bekledikleri faiz oranı devamlılığın sağlandığı oran. Bu kadar yüksek faiz oranı yürütülebilir değil. Bu sistemde bir işletmenin ayakta kalması mümkün değil. Özellikle deprem bölgesine yönelik doğru şekilde adımlar atılmalı” şeklinde konuştu.
