“Çukurovalı yer fıstığı üreticisi iflasın eşiğinde”

ADANA - Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, üreticilerin ortağı olduğu Tarım Kredi Kooperatifleri ve Çukobirlik gibi kuruluşlar, hasattan önce fiyat açıklayarak piyasayı regüle edemediği için yer fıstığı üreticisinin iflasın eşiğine geldiğini bildirdi. Doğru, Türkiye’nin toplam yer fıstığı üretiminin yüzde 60’ını karşılayan Adana’da, geçen yıl hasat zamanı tarlada 12-13 TL olan ürünün; gübre, zirai ilaç, mazot ve elektrik gibi maliyelerdeki yükselişe rağmen bu yıl 7 TL’ye gerilediğini kaydetti.

Tüm bu olumsuz tablonun yanı sıra tüccarın ortalama ödeme vadesini de 5 aya kadar uzattığını vurgulayan Mutlu Doğru, “Zaten artan maliyetler nedeniyle finansman sıkıntısı içindeki yer fıstığı üreticilerimiz, borçlanarak ürettiği ürününü çok az bir ön ödeme alıp, en iyi şartlarda 7 TL’ye satarak zarar ediyor. Bu çiftçilerimiz borçlarını nasıl ödeyecek? Gelecek yıl nasıl üretim yapacaklar?” diye sordu. Hasat başlamadan çok önce kooperatiflerin fiyat açıklamasını istediklerini anımsatan Doğru, “Ancak, amacı üreticiye ucuz girdi temin etmek ve ürününü değerinde satabilmesini sağlamak olan kooperatifler hiçbir müdahalede bulunmadı” dedi.

“Kooperatifler çiftçinin zarar etmesine seyirci oldu”

Üreticilerin ortağı olduğu ve “Kara gün dostu” olarak gördüğü Tarım Kredi Kooperatifleri ve Çukobirlik gibi kuruluşların hasattan önce fiyat açıklayarak piyasayı ayakta tutmaları ve bir miktar alım yaparak fiyatların daha da fazla aşağı düşmesini engellemeleri gerektiğini anımsatan Mutlu Doğru, şöyle devam etti: “Kooperatifler fiyat açıklamayarak piyasada alıcı olmadılar ve çiftçinin zarar etmesine seyirci kaldılar. Üreticilerimiz haklı olarak soruyor; zaten piyasa şartlarından bile pahalı girdi temin eden Tarım Kredi Kooperatifleri, ürünün alımına destek olmadığı yer fıstığı üreticisi ortaklarından nasıl alacaklarını tahsil edecek? Tarım Kredi Kooperatifleri bu yıl fiyatı düşük başka ürünleri alırken neden yer fıstığı üreticisi ile ilgilenmedi? Çukobirlik’in adında yer alan yağlı tohumlardan yer fıstığı için üretici ortaklarının ihtiyacı olduğu bir yılda alım fiyatı açıklamayacaksa ne zaman açıklayacak? Piyasayı gerektiğinde çiftçi lehine düzenleyemeyecekse Çukobirlik ortağı olmanın ne anlamı kaldı?”

“Ziraat Bankası’na olan borçların vadesi uzatılsın”

Mutlu Doğru, bu yıl zarar eden yer fıstığı üreticisinin gelecek yıl üretime devam edebilmesi için en azından Tarım Kredi Kooperatifleri ve Ziraat Bankası’na olan borçlarının vadesinin 1 yıl uzatılmasını beklediklerini ifade etti. Yer fıstığı ihracatına destek verilmesi gerektiğini ifade eden Doğru, gelecek yıllarda düşük fiyat oluşumunu engellemek için de çiftçinin dostu Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) yer fıstığını alım kampanyasına ekleyerek üreticisini sahipsiz bırakmaması gerektiğini sözlerine ekledi.