Cam atığın sadece yüzde 10’u geri dönüştürülüyor

NİHAT DELİBAŞI-İZMİR

Türkiye’de bir yılda piyasaya sürülen 1.2 milyon ton cam atığın sadece yüzde 10’u geri dönüşümle ekonomiye kazandırılırken, kalan miktar toprağa gömülüyor. Sonsuz kez geri dönüşüm imkanına sahip cam atıklardan üretilen şişeler daha düşük karbon emisyonu ve daha az enerji tüketilerek üretiliyor.          

Gerek çevrenin korunması gerekse ekonomiye katkıları dikkate alındığında cam atıkların geri kazandırılması için Haziran 2020’de çıkarılan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’nin 9. maddesinin 2. fıkrası A bendinde yer alan ambalaj üreticilerinin üretimde kullanması gereken oranlara uyulması gerektiği ifade ediliyor.         

EGECEV Atık Yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Muzaffer Pınarbaşı, Manisa’nın Turgutlu İlçesi’nde faaliyet gösteren Avrupa’nın en gelişmiş entegre cam geri dönüşüm tesisinde yıllık 230 bin tonluk kapasitenin ancak 120 bin tonunun kullanılabildiğini, kimi zaman üretim faaliyetini koruyabilmek için, prosesi besleyecek cam atığı ithal etmek zorunda kaldıklarını belirterek, “Ambalaj üreticilerinin 2018’de yüzde 12 olan geri dönüştürülmüş ikincil hammadde kullanım zorunluluğu, 2020 ve sonrası için yüzde 18 olarak belirtildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirtilen bu orana uyulması sektörün hızla gelişimini sağlayacaktır” dedi.          

Yılda yaklaşık 30 milyar adet şişenin toplanıp, geri kazanılmasını sağlayan çok ciddi bir operasyondan bahsettiğini kaydeden Pınarbaşı, “Turgutlu’daki tesisimiz Endüstri 4.0 uygulamalarına uygun olarak faaliyet gösteriyor. 44 bin metrekare fabrika sahasında, 19 bin metrekare kapalı alanda, 9 farklı optik ayırıcıdan oluşan tesisimizde; cam dışı tüm yabancı malzemeler ayrıştırıldıktan sonra, cam kırıkları şeff af, bal rengi ve yeşil olarak ayrılıyor. Tesiste saatte 25 ton atık cam prosese besleniyor. Ayda 10 bin ton cam işliyoruz. Egeçev olarak şu an cam geri dönüşüm pazarında yüzde 80 paya sahibiz” diye konuştu. Egeçev Atık yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Urgen de, geliştirdikleri yazılım sayesinde 6 bin 500 farklı lokasyonda 8 bin ekipmanla cam atıkları topladıkları bilgisini verdi. Bilişim sistemlerini kullanarak elde ettikleri veriler doğrultusunda, lojistik operasyonların yönetilmesini verimli hale getirdiklerini, atığın kaynağında toplanmasından itibaren karbon ayak izinin azaltılmasına odaklandıklarını belirtti. Yedi yıldır geliştirmeye devam ettikleri sistem sayesinde; atığın toplanmasından mal kabule, üretimden kalite kontrole, geri kazanım sürecinin tüm aşamalarında Endüstri 4.0 adaptasyonunu sağlamış olduklarını vurguladı.