Bayramın kurbanı deri sektörü: 3 günde 1,5 milyon deri çanta çöpe gidiyor
Ulusal Et Konseyi’nin araştırmasına göre geçen yıl Kurban Bayramı’nda Türkiye’de, kurbanlıkların hatalı kesimi, yüzülmesi ve tuzlama yanlışlıkları nedeniyle deri ve sakatat gibi yan ürünlerdeki ekonomik kayıp 2,4 milyar TL’yi aştı. Bitmiş ürün olarak düşünüldüğünde bu rakamın çok daha yüksek seviyelere çıktığını anlatan dericiler, kurban kesimlerinin profesyoneller tarafından yapılmasını istiyor.
DUYGU GÖKSU / İZMİR
Türkiye’de her yıl ortalama 5 milyon büyükbaş hayvan kesiliyor, bu kesimlerin yaklaşık 1 milyon adedi ise Kurban Bayramı'nda 3 gün içerisinde gerçekleşiyor. Her yıl Kurban Bayramı döneminde kurban derilerinin yüzde 30’u yani 300 bin büyükbaş hayvan derisi, yanlış uygulamalar nedeniyle kullanılamaz hale geliyor, buna karşın Türkiye’nin ham deri ihtiyacı ithalatla karşılanıyor. Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Halil Gündoğdu, kurban bayramında çöpe giden atık derilerden 1,5 milyon adet deri çanta ve 5 milyon çift deri ayakkabı üretilebileceğini söyledi.
Türkiye’de kurban derilerinin yüzde 30’undan fazlasının bozulduğu ve kullanılmaz hale geldiğini dile getiren Gündoğdu, “Bir hayvan derisinin 35 kilogram olduğunu varsayarsak, tanesi bin TL’den kullanılmaz hale gelen 300 bin hayvan derisinden elde edilecek 300 milyon TL’yi çöpe atmış oluyoruz. Türkiye’de bu ürünü henüz kesim aşamasında deri yüzme işlemi yaparken kaybettiğimizde ithal etmek zorunda kalıyoruz. Ayrıca, kurban bayramında çıkan deriler sektöre kazandırılırsa 1 milyon 500 adet deri çanta, 5 milyon çift deri ayakkabı üretilebilir” dedi.
Ayakkabı, çanta, cüzdan, kemer ve deri ceket üreticileri için deri kalitesinin çok önemli olduğunu vurgulayan Gündoğdu, “Mamul üreticileri olarak etin atığı olan deriyi dünyanın en lüks ürünleri haline getiriyoruz. Burada ham maddemiz olan derinin cilt kalitesi çok önemli. Doğru tuzlama ile bunu sağlamak mümkün. Bölge olarak dünyada çok önemli bir coğrafyadayız. Hayvanlarımızın üzerindeki derinin kalitesi dünya standartlarının üstünde ancak bunu değerlendirebilmek için kesim işlemini doğru uygulamak gerekiyor” değerlendirmelerinde bulundu.
“Modern kesimhaneler tercih edilmeli”
İzmir Ticaret Borsası Canlı Hayvanların Toptan Ticareti Meslek Komitesi Üyesi ve İTB Meclis Başkanı Ömer Gökhan Tuncer de, milli servetin çöpe gitmemesi gerektiğine dikkat çekerek, “Ulusal Et Konseyi’nin hesaplamalarına göre bir Kurban Bayramı’nda deri başta olmak üzere israf edilen yan ürün miktarı 2.4 milyar TL’yi aşıyor. Kurbanlıkların uygun olmayan şartlarda kesimine artık son verilmeli. İstenmeyen görüntüler ve çevre kirliliğinin önüne geçmek, önemli bir ekonomik değer olan sakatat ve deri israfını engellemek için kesim işleri profesyoneller tarafından yapılmalı. İsraf ve kaybın önüne geçmek için merdiven altı kesimler yerine modern ve sabit kesimhaneler tercih edilmeli” diye konuştu.
