Astab, Latakya tütünüyle pipo harmanlarına girdi
2002 yılından önce yıllık 350-400 bin ton seviyesinde gerçekleşen tütün üretimi, son yıllarda 50 bin tonlara kadar geriledi. Gelirlerini artırmak isteyen üretici yeni yollar ararken İzmirli Astab, pipo harmanlarında ilgi çeken ve sınırlı üretimi bulunan Latakya tütününün üretimine odaklandı, Danimarka’ya ihracat yaptı.
Nihat DELİBAŞI
İZMİR - Üretici sayısının her yıl gerilediği, üretim alanlarının daraldığı, ihracat gelirlerinin sürekli düştüğü Türk tütünü, ‘pipo’ harmanlarına girdi. Astab Tütün Gıda Makina İnşaat Şirket Müdürü A. Selçuk Karagözler, “Tütünlerin doğal yollarla işlenmesi ile elde edilen, dünyada üretimi az ancak pipo harmanlarının vazgeçilmezi olan Latakya tütünü üretimi çalışmalarımız başarıya ulaştı. Dünya pipo pazarına hakim Danimarka’ya ihracata başladık. Hedefimiz ihracatı artırarak Türk tütününe yeni bir alan açmak” dedi.
1979 yılında Tütün Eksperleri Meslek Yüksek Okulu’ndan mezun olarak adım attıkları meslekte emekli olmalarının ardından, verimliliği ile üreticiye büyük fayda sağlayan tütün fileleme makinesi imal ederek işe başladıklarını, Avrupa patentli bu ürünün birçok ülkeye ihraç edildiğini kaydeden Karagözler, “Tütün üreticisine nasıl yaparız da çok para kazandırabiliriz düşüncesi ile önce tütün fileleme makinesi imal ettik. Adıyaman ve Antakya Altınözü’nde 5 bine yakın üretici bu makineyi kullandı. Ege tütününün sözleşme fiyatı kg’de 28 TL iken, 20 TL’den satan bölge üreticisi makine sayesinde tütün ekiminden vazgeçmedi. Bu makineyi 10 yıl önce imal ettiğimizde 2 bin 500 ton olan Adıyaman bölgesinde tütün üretimi 12 bin tona çıktı. Tüm tarım ürünlerinde mekanizasyon araçları dünyadan kopya edilir. Avrupa patentli fileleme makinemizse kopya edilen bir model oldu” diye konuştu.
“Karda ayak izini takip etmedik”
‘Karda ayak izi var’ diye o yoldan gitmediklerini, hep farklı yollar denediklerini, başarısızlıklardan yılmadıklarını anlatan Karagözler, geleneksel Türk tütününün sigara harmanlarından çıkarılmasıyla geçmişte yoğun olarak tütün üretilen Uşak-Eşme, Denizli-Tavas, Acıpayam gibi ilçelerin dağ köylerinde yüksek girdi maliyetleriyle baş edemeyen üreticinin alternatif ekim yapma şansı da yoksa tarımdan uzaklaşmak zorunda kaldığına dikkat çekti.
100 tonluk arzı 500 tona çıkaracak
Karagözler, “Bu insanların elinden tütünü aldığınız zaman geçim şansları kalmıyor. Meslek ahlakımız, etiğimiz gereği Türkiye tütününü düşünmek zorundayız. Bu noktada Suriye’nin Lazkiye şehrinden ismini alan Latakya tütününün bu ülkedeki bilinçsiz üretim ve iç karışıklıklar sonrası gerek üretim gerek satışının olanaksız hale geldiğini tespit ettik. Sadece Kıbrıs’ta bir köyde çok iptidai şartlarda 50 ton kadar üretim söz konusuydu. Pipo harmanı içerisinde çok kıymetli bu ürüne ciddi talep var ama arz yoktu. Denemelerimiz olumlu sonuçlandı. Ürünümüz çok beğenildi. Şu an 50 ton civarında bir üretim söz konusu. Dünya pipo tütün pazarı 2 bin ton. Latakya üretimi ise 50 ton Kıbrıs, 50 ton ülkemizde olmak üzere 100 ton civarında. Yani daha alacak çok yolumuz var. Biz yapacağımız yatırımlarla 500 ton üretim ve ihracat planlıyoruz” dedi.
