Antep’te 400 milyon dolarlık halılar depolarda bekliyor
Türkiye halı ihracatını sırtlayan Gaziantep’te üreticiler, maliyetler ve konteyner krizi nedeniyle kapasiteyi yüzde 20 düşürdü. Kimi işletmelerin üretime ara verdiğini söyleyen sektör temsilcileri DÜNYA’ya yaptıkları açıklamalarda, siparişli400 milyon dolarlık halının depolarda beklediğini belirtti.
Talip ÖZTÜRK
GAZİANTEP - Dünya makine halı üretiminin yüzde 50’sinden fazlasının yapıldığı Gaziantep’te halı üreticileri; hammadde, yüksek gümrük vergileri, yüksek faizler ve konteyner krizinden dolayı üretim kapasitelerini düşürdü, kimi işletmeler üretime ara verdi. Türkiye genelinde yaşanan sıkıntı, mart ayı ihracatında yüzde 9,2 düşüşle kendini gösterdi. Şu an sipariş edildiği halde, konteyner krizinden dolayı 400 milyon dolarlık halının bekletildiği kentteki sektör temsilcileri yüksek faizlerden dolayı sanayicilerin kredi kullanamadığını söyledi. Birçok işletmenin sadece hafta içi üretim yaptığı Gaziantep’te sektör temsilcileri düşüşün nedenini ve sorunlarını DÜNYA’ya anlattı.
“Üretim kapasitesinde yüzde 20 düşüş var”
Gaziantep Halıcılar Odası Başkanı Mehmet Törer, halı fabrikalarında üretim kapasitelerinde ortalama yüzde 20 seviyelerinde düşüş yaşandığını söyledi. Hammadde, konteyner ve doğalgazda yaşanan fiyat artışlarının firmaları olumsuz etkilediğini belirten Törer, maliyetlerdeki artışı satış fiyatlarına yansıtamadıklarını kaydetti. Törer, Eximbank kredilerinin yetersiz, özel banka kredilerinde de faiz oranlarının çok yüksek olduğuna vurgu yaptı. Yüksek faizli kredileri sanayicilerin kullanamayacağına değinen Törer, faizlerin düşürülmesinin sektöre bir canlılık kazandıracağını belirterek, “Şu anda cumartesi günleri çalışmayan firma sayısı da çok fazla. Üretime ara verenler var. Halının lüks tüketim ürünü olması da satışları etkiledi. Market satışlarında da ciddi düşüşler var. Suudi Arabistan’ın ambargo koyması karşısında ihracatta yaşanan farkı ABD pazarında kapatıyorduk. Ama şu an ABD’ye ihracatta düştü” diye konuştu.
“Her bölgede ayrı sorunlar var”
Güneydoğu Anadolu Halı İhracatçıları Birliği’nin yeni Başkanı Zeynel Abidin Kaplan da Ortadoğu’dan Avrupa’ya, Türk cumhuriyetlerinden ABD’ye dünya genelinde çeşitli sorunlarla karşılaştıklarını ifade etti. Sorunları Ankara’da ilgili bakanlık ve bürokratlara raporlar halinde sunacaklarını kaydeden Kaplan, “Şu anda Ortadoğu’da kriz var. Ülkemize ambargo uyguluyorlar. Avrupa’da savaş var. Azerbaycan ve Türkcumhuriyetlerinde yüksek gümrük vergileri var. Her bölgede önümüzü tıkamaya çalışıyorlar” ifadelerini kullandı.
“Rusya ve Ukrayna’ya hiç ürün gönderemedik”
Türkiye İhracatçılar Meclisi Halı Sektör Kurulu Başkanı Salahattin Kaplan ise geçtiğimiz yılın mart ayında yakaladıkları rakama bu yıl yetişemediklerini belirtti. Savaştan dolayı da dünyanın her tarafında bir tedirginlik yaşandığını anlatan Kaplan, “Çünkü geçen yıl pandemiden sonra yüzde 10’un üzerinde büyüme gerçekleştirdik. Amerika’da biraz daha daralma var. Özellikle Suudi Arabistan bir türlü açılmadı. Yakın zamanda kapıların açılacağı söyleniyor. Diğer yandan Mart ayında Rusya, Ukrayna, Çeçenistan, Belarus, Dağıstan bölgelerine hiç ürün gönderemedik. Nisan ayından itibaren normal rayına gireceğini düşünüyoruz” diye konuştu. Şu an sipariş edilip konteyner krizinden dolayı gönderilmeyen 400 milyon dolarlık halının bekletildiğini aktaran Kaplan, şunları kaydetti: “Bizde sipariş olmadan üretim yapılmaz. Şu an 1-1.5 aylık üretim kadar en az 300 milyon dolar belki de 400 milyon dolarlık sipariş edilen halı bekletiliyor. Alıcının stoklarından ve konteyner sorunundan dolayı bekletilen ürünler bunlar.”
