Antalya’nın turizm kaybı en az 7 milyar dolar

Fikri CİNOKUR

ANTALYA - Turizmde iki büyük ana pazar olan Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş nedeniyle Antalya’nın en az 7 milyar dolar gelir kaybı bekleniyor. Turist sayısı ve turizm gelirinde 2019 yılında tüm zamanların rekorunu kıran Antalya, pandeminin ilk yılında dünya ile birlikte kapılarını kapattı. Ancak, 2021 Haziran ayında başlayan turizm sezonunda Antalya, başta Rusya, Ukrayna ve Almanya olmak üzere 9 milyondan fazla turist ağırladı.      

Geçen yıl dünyada en fazla turist ağırlayan kentler arasında ilk 10’da yer alarak moral kazanan Antalya, 2022 sezonuna da büyük umutlarla başlamak istiyordu. Ancak, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesiyle başta Antalya olmak üzere Türkiye ‘hayal kırıklığı’ yaşadı. Savaş sürecinin uzamasıyla Antalya, iki ülkeden beklediği 6 milyon turistten de umudunu kesti.

Antalya’nın kaybı 7 milyar dolar

Eski bankacı ve turizmci Yönetim Danışmanı Feti Kuyucu, savaşın uzaması halinde turizmin ötesinde Türkiye’nin büyük sıkıntılarla karşı karşıya kalabileceğini söyledi. Sadece turizm sektörünün değil, Rusya’da Türk müteahhitleri ve Türk iş insanlarının yatırımlarının da sekteye uğrayacağını ifade eden Kuyucu, şöyle devam etti.

‘’Antalya turizm sektörünün 6,7 milyar dolar olan toplam borç stokunun yarısı Rusya kaynaklı. Rusya’ya çalışan sadece tur operatörlerinin borç stoku 1,1 milyar civarında. Önümüzde çok muğlak bir süreç var. Bu firmalarımıza mutlaka kamusal destek verilmeli. Turizm Bakanlığı ve Eximbank tarafından destekler sağlanmalı. Rusya’daki Türk sermayeli tur operatörleri kırılganlık yaratıyor. Turizm sektörü 2016 yılındaki krizden ders alınmadı.‘’

İki ülke arasındaki savaş nedeniyle Rusya’da da insanların işini gücünü kaybettiğini ifade eden Kuyucu, Rusya’nın yurt dışı çıkışlarını yasaklayabileceğine dikkat çekti. Feti Kuyucu, şunları kaydetti.

‘’Yeni turizm sezonunda Antalya’nın,  Rusya’dan 5, Ukrayna’dan da 2 milyon olmak üzere 7 milyon turist beklentisi vardı. Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş nedeniyle Antalya ölçeğinde sadece konaklama sektörü 4,5 milyar dolar, ulaşımda da (charter) 2,5 milyar dolar olmak üzere en az 7 milyar dolar nakit gelir kayıp yaşanır. Rusya’da 60 bin Ruble olan bir tur paketi 90 bin Ruble’ye çıktı.’’

Açılışlar erteleniyor

Seyahat Acenteleri Yöneticileri Derneği (SAYD) Başkanı Mehmet Gem de, Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın uzamasıyla birlikte Mart ayı sonu açılmayı planlayan otellerin açılışlarını nisan sonuna ertelediğini söyledi. Gem, şöyle konuştu.

‘’Rusya pazarına çalışan tur operatörleri ve acenteler artık Rusya’dan ve Ukrayna’dan turist gelişi olmayacağını anlayınca rehber ve çalışanları işten çıkış vermeye başladı. Erken rezervasyon için verdikleri çekleri de geri toplamaya çalışıyor. Sezona mart ayında başlamak isteyen oteller ise açılışlarını nisan veya mayıs ayına erteliyor.’’

Rusya ve Ukrayna’dan umudunu kaybeden konaklama sektörünün iç pazara ağırlık verdiğini ifade eden Mehmet Gem, ‘’Konaklama sektörü iç Pazar için indirim kampanyaları başlattı. Hatta 12-14 yaş iki çocuğun ücretsiz olduğuna yönelik tanıtım yapıyor. Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş şu an dursa ve barış sağlansa bile bu iki ülke en az 3-4 yılda düzelir. 2022 yılı turizmi iyi olacak diye kredi alan konaklama sektörünün durumu da zorlaşıyor’’ dedi.

Umutlar azalıyor

NBK Turizm şirketi Genel Müdürü Recep Yavuz ise Rusya’dan turist getiren ve zor durumda kalan tur operatörleri ve acentelerin rehberlerle çalışanlarını işten çıkarmak zorunda kaldığını söyledi. Pandemi sürecinde 2021 yılınsa Antalya’nın 9 milyon turist ağırlayarak dünyada ‘Parlayan Yıldız’ olduğunu vurgulayan Yavuz, şöyle devam etti.

‘’Savaş uzadıkça umutlar azalıyor. Hele bu savaş, sadece savaş halindeki ülkelerin insanlarını değil, siyasi ve ekonomik olarak İskandinavya’dan Afrika’ya, Çin’den Amerika’ya bütün dünyayı ilgilendiriyor. Ve korkarım dünya üzerinde yarattığı hasar Covid 19 dan daha yüksek ve kalıcı olacak.’’ Antalya’nın sevilen, tercih edilen, dünya sıralamasında ilk 10’da yer alan önemli bir turizm şehri olduğunu anlatan Recep Yavuz, şöyle devam etti.

‘’Turizm, Antalya’nın gelir kaynağı. 60 ülkeden turiste tatil imkânı sunan bu şehrin dış dünyadaki dalgalanmalardan etkilenmemesi imkansız. Antalya, Ukraynalılarla Rusların en yoğun olarak bir arada tatil yaptığı şehir. Antalya turizminin uzun zamandır değişmeyen beşlisi Rusya, Ukrayna, Almanya, İngiltere ve Polonya turizmin belkemiğini oluşturuyor. Bu 5 ülke son 5 yıldır Antalya turizminin en az yüzde 70’ini oluşturuyor. Rusya ve Ukrayna özellikle kriz yıllarında yüzde 50’nin üzerinde bir yoğunluğa sahip.’’