Afyon Enerji ve Gübre’den çaya organik gübre

Hatice AYDOĞAN ÖZSÖKMEN

AFYON - Hayvansal kaynaklı biyokütle enerji tesisi olan Afyon Biyogaz Enerji Santrali, üretim çiftliklerinde ortaya çıkan tavuk gübresini bertaraf etmek ve çıkan gazı enerjiye çevirerek binlerce ton atığı ekonomiye kazandırmak amacıyla 55 bin metrekare alanda kuruldu. Santralde yılda 150 bin ton atıktan elde edilen biyogazdan 32 milyon kwh elektrik, 33 milyon 500 bin kwh ısı enerjisi üretiyor.

Amonyaklı suyu satıyorlar

Üretimlerinin yüzde 75’ini atık tavuk gübresinden gerçekleştiren şirket, Avrupa’da bu oranda atıkla üretim yapan tek tesis ünvanına sahip. Aynı zamanda 4 megawatlık kurulu gücü ile günlük 90 megawat elektrik enerjisi üreten tesis, sahip olduğu elektrik ve ısı enerjisi kapasitesi ile dünyadaki 3 tesis arasında yer alıyor. Gübre üretim tesislerinde, fermantasyonunu tamamlamış hammaddeyi de zararlı gaz ve içeriklerden arındırılmış, kokusuz, yüksek organik madde içerikli yıllık 50 bin ton organik katı ve sıvı gübre üreten şirket, 177 bin ton karbon salınımının önüne geçiyor. Şirket aynı zamanda tesislerde üretim sırasında çıkan, gübre üretiminde ya da doğrudan gübre olarak kullanılan amonyaklı suyun da satışını gerçekleştiriyor.

Afyon Enerji ve Gübre Yönetim Kurulu Başkanı Melih Yurter, biyogaz tesislerinde günlük 350 ton tavuk gübresi ve 90 ton haşhaş kabuğu işleyerek elektrik ürettiklerini ve elde edilen elektrikle 12 bin konutun enerji ihtiyacının karşılandığını söyledi. Üretilen enerjinin ekonomik değerinin 4 milyon dolar civarında olduğunu kaydeden Melih Yurter, enerji ve gübre üretim tesislerine bugüne kadar yapılan yatırımın 26 milyon doları bulduğunu kaydetti.

Sıvı gübre de üretiliyor

Hayvansal ve bitkisel atıklardan elektrik enerjisi ile birlikte gübre ve kompost gibi pek çok ürünün de ekonomiye kazandırıldığını dile getiren Melih Yurter, “Türkiye’nin kimyasal gübre için hammadde ya da doğrudan kimyevi madde ithalatı ciddi boyutlara geldi. Kimyevi gübrenin temel ham maddeleri olan azot, fosfat ve potasyumun yeterli olmaması nedeniyle yapılan bu ithalat ülke ekonomisine ve tarım topraklarımıza geri döndürülemez zararlar veriyor. Oysa bu içerikleri taşıyan organik gübre üretmek için yeterli hammaddeye sahibiz. Biz yeni nesil teknoloji kullanarak tavuk gübresini, tüyünü ve iç organlarını işlemden geçiriyor hem elektrik hem de zengin içerikli organik katı ve sıvı gübre üretiyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

Çaykur'un organik gübre tedarikçisi

Melih Yurter, yumurta üretimi yapan tavuk çiftliklerinden çıkan gübrenin tarımsal amaçlı organik gübre haline getirilmesi amacıyla 2004 yılında 7 üretici firmayla bir araya gelerek Afyon Güçbirliği Gübre ve Hayvancılık tesisi kurduklarını belirterek şunları söyledi: “İlk etapta bu alanda yatırım yapmak isteyen bir firma ile birleştik ve Afyon Enerji ve Gübre A.Ş’yi kurduk. 2013 yılında biyogaz tesisimizi kurmaya başladık ve 2 yıl sonra elektrik üretimine başladık. Bu süreçte gübre tesislerimizde atık tavuk gübresinden ürettiğimiz ürünleri de geliştirmeye devam ettik. Zengin mineraller içeren farklı organomineral gübrelerimizi üretmeye başladık. Ardından Çaykur ile bir proje başlattık. Bugün Çaykur’un organik gübre tedarikçisi bir firma konumuna geldik. Karadeniz bölgesinde organik çay yetiştirilmesi için ihtiyaç duyulan gübrenin üretimini gerçekleştiriyoruz. Çaykur için ilk yıl 400 ton, ikinci yıl ise bin 500 ton üretim yaptık. Tahmin ediyorum bu yıl 3 bin tonun üzerine çıkacağız.”