Adana’da güzün ekilen bitkilerin suyu kesildi
Bir süredir beşer günlük dönüşümle su verilerek, rotasyon uygulanan Çukurova’da şimdi de güzlük bitkiler için hiç su verilmeyeceği açıklandı. Adana Sulama Birliği’nin DSİ onaylı kararının mesajla iletildiği çiftçiler, üretimin durmasından endişeli.
Eray ŞEN
ADANA - Adana Sulama Birliği, Devlet Su İşleri’nin (DSİ) onayı ile bölgede güzlük ekim yapılacak bitkiler için sulama suyu verilmeyeceğini açıkladı. Karar, çiftçilere bir mesaj ile duyuruldu. Bir süredir beşer günlük dönüşümlü su verilerek, rotasyon uygulanan Çukurova’da şimdi de güzlük bitkiler için hiç su verilmeyeceğinin açıklanması bölge çiftçisini tedirgin etti. Sulama birlikleri önümüzdeki aylarda elde yeterli su olmayacağı için çiftçiden beyanname kabulünü de durdurdu. Bu durum birliklerin ‘su taahhüdünde bulunmadığı’ anlamına geliyor.
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru ile Adana Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Şahin Bilgiç, DÜNYA’ya yaptıkları açıklamada uygulamanın yol açacağı sorunları ve çözüm önerilerini anlattı. CHP Adana Milletvekili, TBMM Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ayhan Barut da gerekli önlemlerin alınmamasını eleştirdi. Konunun tarafları, iklim değişikliğine bağlı olarak su sorunlarının artarak devam edeceğini ifade ederek, kalıcı çözümün ‘Çukurova Kapalı Basınçlı Sulama Sistemi Projesinin’ hayata geçirilmesi ile mümkün olduğunu dile getirdi.
Doğru: En büyük risk 2022 için
Adana Sulama Birliği’nin DSİ ile koordineli olarak aldığı kararın, güzlük soğan, marul, lahana, pırasa gibi ürünler ile buğday ekip yağmur yağmaması halinde sulama ihtiyacı olacak çiftçileri etkileyeceğini söyledi. Mutlu Doğru, şöyle devam etti: “Sulama birliğinin beyanname kabul etmemesi demek, su veremeyecekleri anlamına geliyor. Zaten su yetişmediği için şu anda rotasyon uygulanıyor, beş gün ovanın bir tarafına, beş gün diğer tarafına su veriliyor. Eylül sonu, Ekim 15’e, sulama mevsimi sona erene kadar böyle devam edilecek. Ama sulama mevsimi sona erdiğinde de yeterli su olmayacağı için Adana Sulama Birliği ve DSİ taahhütte bulunmuyor. Su verebileceği yönünde taahhütte bulunmadığı için de beyanname almayı kabul etmiyor. Su olursa, çiftçi toprağını sulayacak ama su olmazsa sorumluluk almıyor. Çünkü şu an için barajlardaki su yetişmeyecek gibi görünüyor. En büyük risk de 2022 için. Bu yıl yazı geçirdik, güzün su verilmezse, bir şekilde ürünler meydana gelir ya da çiftçi güzlük ürünleri biraz daha az eker ya da kanal, nehir kenarında olanlar eker. Ama kışın yağmur yağmazsa gelecek sene bütün bölge olarak hepimiz perişan oluruz. Bu sene yağmur yağmazsa gelecek senenin yaz ürünlerinin hepsi bundan etkilenir.”
Mutlu Doğru, kalıcı çözüm önerisini şöyle açıkladı: “Tek çözüm Çukurova Kapalı Sistem Sulama Projesi’nin (basınçlı sulama) bir an önce hayata geçirilmesi. Biz tarımda salma suyu çok fazla kullanıyoruz. Tatlı su kaynaklarının yüzde 70’ini tarım kesimi kullanıyor. Tarımda yapacağımız tasarruf çok büyük ve önemli. Çiftçi, kapalı sisteme geçersek, suyun dağıtımında basınç kullanılacağı için hem enerjiden hem sudan tasarruf edecek. Seyhan ve Çatalan barajlarında bir senede biriktirdiğimiz suyu, sadece bir yaz değil, belki iki yaz kullanabileceğiz. İki sene yağmur yağmasa da aynı suyla idare edebileceğiz.”
“Kısıtlama yapılacak yer Adana değil”
Adana Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Şahin Bilgiç, tarımda su kısıtlaması yapılacak yerler arasında ‘en azından bugün için’ Adana’nın yer almaması gerektiğini söyledi. Bilgiç, “Benim anlamadığım Adana’da şu anda su ile ilgili bir sıkıntımız yok. Böyle bir engel konulması Adana ve bölge tarımı için çok faydalı değil, zarar verir. Bazı bölgeler için bu uygulama gerekebilir ama bizim bölge için bunu yapmak doğru değil” dedi. Adana’dan yılda üç ürün alındığını belirten Bilgiç, bu uygulamanın tarımla ekonomiye ciddi değer katan bir bölgeye uygulanmasının doğru olmadığını söyledi. Bilgiç şöyle devam etti: “Ama yanlış anlaşılmasın; yarınlarda Adana da aynı sıkıntı ile karşı karşıya kalacak. Adana’nın bir an önce basınçlı sulama sistemine geçmesi lazım. Yarın bırakın üç ürün almayı, suya bağlı ürünlerde ekemeyecek hale doğru gidebiliriz. Basınçlı sulama sistemiyle hem bölgenin tarım potansiyelini, hem verimi artırır, hem de çocuklarımıza, torunlarımıza suyun kıymetini anlatmış oluruz.”
“Önceden önlem alınmalıydı”
Ayhan Barut, küresel ısınma, kuraklık ve iklim değişikliklerinden kaynaklı su konusunda yaşanan sorunların farkında olduklarını vurguladı. Barut şu değerlendirmeyi yaptı: “Ama sorun göz göre göre gelirken bugüne dek önlem alınmamasını, etkin plan yapılmamasını ve çözüm için harekete geçilmemesini anlayamıyoruz. Çiftçiye şimdi su darbesi vurulacak. Vakit kaybetmeden çözüm bulunmasını, sürdürülebilir üretim ve suyun korunması için Çukurova Kapalı Sistem Sulama Projesi'nin derhal yaşama geçirilmesini istiyoruz.”