Yerli plazmada üretim 2024’te başlayacak

Maxicells, 2020 yılı Aralık ayında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama Genel Müdürlüğü’nden en büyük teşvik belgesi alan yatırım oldu.

Kan ve kan ürünlerinden plazma üretmeyi içeren ve 4 milyar 200 milyon lira tutarında teşvik alan Maxicells İlaç’ın yatırımı tamamlandığında, alanında Türkiye’nin ilk, dünyanın ise 14’üncü tesisi olacak. Murat Sancak’ın yönetim kurulu başkanı olduğu Maxicells İlaç yetkilileri, fabrikanın hem teknolojik açıdan hem de büyüklüğüyle Türkiye’nin sayılı fabrikalarından biri olacağını söyledi.

600 milyon Euro’luk yatırım

Türkiye’de bugüne kadar üretimi olmayan kan ürünlerinden sağlanacak yerli plazma yatırımı 600 milyon Euro’ya mal olacak. Halen Türkiye’nin ihtiyacı olan ürünlerin yurtdışından ithal edilerek karşılandığını söyleyen yetkililer, tamamlandığında ithalatta dışa bağımlılığın ortadan kalkacağını vurguladı. Türkiye’nin bu alanda kendi kendine yetebilecek ülke haline geleceğini sözlerine ekleyen şirket yetkilisi, “Yatırım hayata geçtiğinde her yıl bu ürünler için harcanan 400 milyon Euro dışarı çıkmamış olacak” dedi.

İlaçta yerlileşmenin artması hedefiyle iki yıl önce imzalanan sözleşme sonucunda plazma ürünlerinden ilaç için çalışmalara başlandı. 2018 Ağustos ayında sözleşme yaptıklarını söyleyen yetkili, şöyle konuştu: “Beş yıl sonunda üretime geçeceğimize yönelik taahhütümüz var. 2024 yılı başında üretim yapmaya başlamış olacağız. Yatırım için ihtiyacımız olan lisansla ilgili Alman Biotest’le anlaşma imzaladık. Teknoloji için de Avusturya merkezli İsviçre-Almanya konsorsiyumu bulunan Chemginereering ile anlaştık. Fabrikanın teknoloji altyapısını oluşturuyoruz. İnşaat aşamasına henüz geçmedik, temel attığımız anda bir yılda tamamlamış olacağız.”

İstanbul Silivri’de 172 bin metrekarelik alanda yapılacak fabrika, tam kapasite çalışmaya başladığında 500 kişilik istihdam sağlayacak.

Nobel İlaç yerli ortak

Fabrikanın kurulumunda alanında dünyanın en önemli firmalarıyla işbirliği yaparak çalıştıklarını söyleyen yetkili, yatırımda Nobel İlaç’la ortaklıkları olduğunu belirtti. Nobel İlaç’ın yan kuruluşu olan RA İlaç’ın yatırımda yüzde 6 oranında hissesi bulunuyor.

Şirket ayrıca, yerel üretime geçene kadar 4 ana plazma ürün olan faktör 8, faktör 9, immunoglobulin ve albümini bitmiş ürün olarak tedarikini üstlenmişti.

Süreç nasıl ilerledi?

Tamamen dışa bağımlı olan plazma ürünleri, stratejik önemi nedeniyle yerlileştirilerek milli ilaca dönüştürülmesi fikriyle yola çıkıldı. Yokluğu halinde ölüme kadar varan sonuçlar doğurabilecek ürünler için her yıl ödenen 400 milyon Euro tutarındaki ithalatın önüne geçecek adım atıldı. Onuncu Kalkınma Planı ile birlikte Sağlık Bakanlığı, ithalat yolu ile karşılanan ve insan kanı plazmasından elde edilen ürünleri (albümin, immunglobulin, kan pıhtılaşma faktörleri) yerlileştirmek üzere 2017 yılında Kızılay ile plazma temini konusunda görüşmeler gerçekleştirdi. Projenin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yürütülmesi kararlaştırılarak, gerçekleştirilen ihale neticesinde SGK ile Maxicells İlaç Şanayii A.Ş. arasında 15 Eylül 2017 tarihinde plazma ürünleri elde edilmesi projesi sözleşmesi imzalandı.