Kadınlar salgın döneminde küresel sağlık sektörüne 1,5 trilyon dolar destek verdi
BM Kadın Birimi Türkiye Ofisi, kadınların salgın döneminde sağlık sektörüne ücretsiz olarak sağladıkları bakımın maddi karşılığının 1.5 trilyon dolar olduğunu belirtti.
Canan SAKARYA
Meclis Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu’nun Kadınların İş ve Aile Yaşamlarının Uyumlaştırılmasında Karşılaşılan Sorunların Belirlenmesi amacıyla kurduğu alt komisyonuna sunum yapan Birleşmiş Milletler Kadın Birimi Türkiye Ofisi, kadınların pandemi döneminde sağlık sektörüne ücretsiz olarak sağladıkları bakım hizmetinin küresel ölçekte maddi karşılığının 1.5 trilyon dolar olduğunu belirtti.
Karşılığını alamadılar
Birleşmiş Milletler Kadın Birimi Programı Analisti Gülbanu Dertli, bakım ekonomisi ve bakım emeği konusunda yaptığı sunumda, dünyanın pek çok yerinde kadınlar ve kız çocukları tarafından ücretsiz ya da çok az bir ücret karşılığı gerçekleştirilen çocuk, hasta, yaşlı, fiziksel ve zihinsel engelli bireylerin bakımı, yemek, temizlik ve diğer ev işlerinden oluşan bakım emeğinin önemli bir ekonomik büyüklüğe ulaşmasına karşın kadınların yarattığı bu değerin karşılığını alamadıklarına dikkat çekti.
COVID-19 salgınının bakım hizmetlerindeki kırılganlığı ortaya çıkardığını, ihtiyaç sahiplerinin bakım hizmetlerine erişemediklerini kaydeden Dertli, bakım yükünün kadınlar ve kız çocukları tarafından üstlenildiğini ifade etti.
Kadın 4.7, erkek 1.7 saat
Birleşmiş Milletler’in 2020 yılında topladığı verilere göre küresel ölçekte kadınların günde 4.7 saatlerini bakım ve ev işlerine için harcarken, bu rakamın erkeklerde günde 1.7 saat olduğunu dikkat çeken Dertli, “TÜİK'in 2015 yılında yapmış olduğu, zaman kullanım araştırması sonuçlarına göre Türkiye’de sadece çalışan kadınların ev içi bakım işleri için harcadıkları zaman erkeklere göre 5 kat fazla. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın COVID-19 salgını döneminde desteklediği bir araştırmaya göre, salgın öncesi günde 2,92 saatini bakım işlerine ayıran kadınlar salgın da 4,52 saatlerini ayırmışlar” dedi.
Küresel hasılanın yüzde 2,35’i
Birleşmiş Milletler Kadın Birimi Programı Analisti Gülbanu Dertli, kadınların ücretsiz olarak sağladıkları bakım hizmetinin sadece sağlık sektörüne katkısı hesaplandığında küresel gayri safi yurt içi hasıla bazında yüzde 2,35 olduğunu bildirdi. Dertli “Bu katkının maddi karşılığı 1,5 trilyon dolar, kadınların tüm bakım emeği düşünüldüğünde rakam 11 trilyon dolara çıkmakta; bazı hesaplamalara göre kimi ülkeler için gayrisafi yurt içi hasılada yüzde 20’ye, bazılarında yüzde 60’a kadar tekabül eden bir rakam. 11 trilyon dolar küresel teknoloji endüstrisinin yarattığı değerin 3 katı. Kadınlar yarattıkları ancak karşılığını alamadığı bu değer sonucunda istihdama katılamadıkları için yoksulluğa mahkûm olmakta, temel haklara erişimden ve sosyal güvenceden mahrum kalmaktadırlar” açıklamasını yaptı.
3 yaş altı çocuğu olan kadınların istihdam edilme oranı yüzde 27
Küresel ölçekte, çalışma çağındaki kadınların yüzde 42’si, üstlendikleri ücretsiz bakım sorumlulukları yüzünden ücretli emek-iş gücüne dâhil değil. Bu rakam erkeklerde sadece yüzde 6. Dertli bu durumu şöyle değerlendiriyor: TÜİK’in 2019 verilerine göre; Türkiye'de hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan, 25-49 yaş grubu aralığında bulunan kadınların istihdam oranı yüzde 26,7. Öte yandan, istihdamda olan kadınların da bakım yükümlülükleri nedeniyle mesleki deneyim ve kıdem konularında geride kaldıklarını ve ücret eşitsizlikleri yaşadıklarını görmekteyiz. Birçok kadın, bakım yükümlülükleri nedeniyle yarı zamanlı ve güvencesiz işlerde çalışmaya yönelmekte, düşük ücretlerle çalışmaktadırlar.”
