Türkiye, en büyük 20 dijital ekonomi arasında

Hilal SARI

Türkiye TL’deki değer kaybından dolayı 2021 yılında uzun bir aradan sonra dünyanın en büyük 20 ekonomisi listesinden çıkmış ve GSYH büyüklüğü ölçütüne göre 21. sıraya gerilemişti. Ancak bazı gelişmiş ülkelerden de ileri düzeydeki dijitalleşme seviyesi Türkiye’nin hala en büyük 20 dijital ekonomiden biri olmasını sağlıyor. Financial Times gazetesi ve araştırma kuruluşu Omdia işbirliği ile hazırlanan FT Omdia Dijital Ekonomiler Endeksi’nde 19. sırada. 2024’te bile bu sıranın korunacağı öngörülüyor.

Kurumsal yazılım ve bulut ilk 20’ye giremediğimiz tek kategori

Sabit ve mobil bağlantılar, akıllı aygıtlar, dijital ödemeler, streaming hizmetleri, YouTube ve Facebook kullanıcı sayıları, gibi alt endekslerde Türkiye sıralarda daha da öne geçiyor. Kurumsal yazılım ve bulut harcamaları ise Türkiye’nin ilk 20’ye giremediği tek kategori. Türkiye, ülkelerin 5 ana kategorideki dijital ekonomi sıralamaları vurgulanan FT-Omdia Dijital Ekonomiler Endeksi’nde 2021 yılı itibariyle eğlencede 16. aygıtlar & IoT’de 14. ödemelerde 13. bağlantısallıkta 13. ve kurumsal yazılımda 27. sırada.

Dijital ekonomilerinin büyüklüğü açısından endekste en yüksek skoru alan diğer ülkeler ise sırasıyla şöyle: Hindistan, Japonya, Almanya, İngiltere, Rusya, Fransa, Brezilya, Endonezya, Güney Kore, Kanada, Meksika, İtalya, Avustralya, İspanya, Filipinler, Hollanda, Türkiye, İsviçre.

39 ülkede 5 kategoride 16 farklı ölçüt karşılaştırılıyor

FT’nin endeksi oluştururken birlikte çalıştığı Omdia telekomünikasyon, yazılım ve IT hizmetlerindeki değişikliklerin ticari etkilerine ilişkin katma değerli tavsiyeler sağlayan bir araştırma kuruluşu.

FT-Omdia Dijital Ekonomiler Endeksi, 39 ülkede önümüzdeki yıllarda en hızlı büyüme kaydetmesi öngörülen beş ana segmentte (bağlantısallık, akıllı aygıtlar, eğlence, ödemeler ve kurumsal yazılım & bulut bilişim) 16 farklı dijital ekonomi ölçütünün değerlendirildiği rapor dünyanın en büyük dijital ekonomilerinin ölçeği ve büyümesine ilişkin önemli içgörüler sağlıyor.

Bağlantısallık: Sabit ve mobil genişbant bağlantıları üzerinden dijital hizmetlere bağlanabilme ve iletişim kurabilme yetkinliği

Aygıtlar: Dijital hizmetleri tüketen akıllı aygıtlara erişim - akıllı telefon, notebook, tablet, hücresel IoT (nesnelerin interneti) ekipmanları

Eğlence: Video ve müzik streaming hizmetlerinin de aralarında olduğu dijital eğlence hizmetleri, Facebook ve Youtube

Ödemeler: Dijital ödeme yetkinliği, kart sahibi sayısı, kullanımdaki kart sayısı

Kurumsal yazılım & bulut bilişim: Bilişim ve iletişim teknolojileri harcamaları, bulut harcamaları, kullanımın yaygınlığı

Dijitalde büyümenin şampiyonu gelişenler

Dijital ekonomilerin büyüme hızını da inceleyen rapor, gelişmekte olan ülkelerde dijital ekonomilerin çok daha hızlı büyüdüğünü ortaya koyuyor. 2020-2024 yılları arasında en yüksek hızda büyümesi öngörülen 5 dijital ekonomi Hindistan, Endonezya, Peru, Filipinler ve Meksika. Hızlı büyüyen tüm dijital ekonomilerin ortak özelliği orta sınıfın payının büyümesi, gelir artışının dijital platformlara erişimi artırması ve gerekli teknoloji altyapılarının olması. Hindistan’da yıllık ortalama yüzde 8,8’lik bir büyüme kaydedilmesi, ülkenin eğlence teknolojilerindeki büyümesinin ise ortalama yüzde 15’i bulması bekleniyor. Endonezya’da uluslararası hizmetler, mobil mesajlaşma ve mobil oyun büyümeyi hızlandırırken, Filipinler internet penetrasyonunu en hızlı yükseltenlerden biri olacak. Meksika’da ise müzik abonelikleri, Facebook ve YouTube kullanımı gibi alanlarda güçlü büyüme bekleniyor. Raporda bazı gelişmekte olan ülkelerde dijital altyapının gelişmiş ülkelerdekine denk veya daha da üzerinde olduğuna dikkat çekiliyor.

“Türkiye büyümede 9. sıradan 11’e gerileyecek”

Çin’in Kolombiya’dan sonra 7. geldiği 2021 dijital ekonomi büyüme hızı sıralamasında Türkiye yüzde 10’a yakın büyüme ile 9. sırada. 2021’de dijital Türkiye ekonomisinde yüzde 10’u bulan yıllık büyümenin 2022’de yüzde 8’in biraz üstüne gerilemesi, 2024 itibariyle ise yüzde 6 bandına düşmesi öngörülüyor. Bu da Türkiye’nin dijital ekonomisi büyüme sıralamasını 9’dan 11. basamağa geriletiyor.

2022’de Çin altyapı yatırımlarıyla ABD’yi koltuğundan ediyor

Dünyanın en büyük iki ekonomisinin açık ara yüksek skorlar aldığı dijital ekonomi endeksinde 2021 yılında ABD 1. sırada. 2022 yılında ABD’yi geçmesi öngörülen Çin ise 2021’de dünyanın en büyük ikinci dijital ekonomisi oldu. Çin’in ABD’nin önüne geçmesindeki en büyük etken rapora göre son beş yılda - başta 5G bağlantısı ve fi ber kablolama olmak üzere - altyapı yatırımlarını istikrarlı şekilde sürdürmesi. Son 12 ay içinde Çin’in 257 milyon 5G bağlantı, 48,85 milyon fi ber bağlantı eklediği belirtiliyor. Omdia analistleri ABD’de ise aynı dönemde 5G bağlantıların 58 milyon arttığı, fi ber bağlantıların ise sadece 2,19 milyon arttığını aktarıyor. Rapora göre Çin’deki IoT bağlantı sayısı 2020’deki 1,1 milyar düzeyinden 2024 itibariyle 1,7 milyara ulaşacak. Karşılaştırma yapılabilmesi için raporda Almanya’nın verileri örnek gösteriliyor: Almanya’da 2020 yılında 36 milyon IoT bağlantısı vardı. 2024’de ulaşması beklenen düzey ise sadece 45 milyon.